Küresel piyasalarda büyümeye ilişkin olumsuz beklentiler, parasal genişleme politikalarının devam edeceğine ilişkin işaretler ve petrol başta olmak üzere hammadde fiyatlarındaki gerilemenin enflasyonu ve enflasyon beklentilerini düşürmesinin etkisiyle global faizlerin gerileyeceği beklentileri artarken, TCMB'ye ilişkin beklentiler de geçen aya göre önemli oranda değişim gösteriyor.
Geçen ay TCMB'ye ilişkin faiz indirim beklentisi sadece 1-2 kurum tarafından dile getirilirken, özellikle petrol fiyatlarında düşüşün devam etmesi ve Hindistan Merkez Bankası'nın politika faizini 25 baz puan indirerek yüzde 8'den yüzde 7,75'e düşürmesinin ardından TCMB'nin 2015 yılının ilk Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında indirime gitmesini bekleyen kurum ve ekonomist sayısının arttığı görülüyor.
AA muhabirinin konuyla ilgili sorularını yanıtlayan ekonomist ve araştırma birimleri genel olarak faiz indirim beklentilerinin arttığını ancak, halen enflasyon konusunda hedeflerden uzak olmanın risk unsuru olduğunu ifade ediyor.
- İndirim için enflasyon ve likidite koşulları izlenecek
Burgan Yatırım Başekonomisti Haluk Bürümcekçi, tahvil faizlerinin düşüşünün, petrol fiyatlarındaki gerilemenin ve global düşük faizler gibi neredeyse tüm göstergelerin TCMB'ye ilişkin faiz indirimine işaret etse de bu toplantıda faiz indirimi yapılmayacağını düşündüğünü söyledi.
TCMB'nin son dönemde piyasadaki gelişmelerden çok makro verilere önem verdiğini belirten Bürümcekçi "Ancak enflasyonu yüzde 5'e kalıcı olarak düşürmede kararlı olduğuna piyasaları ikna ettikten sonra indirime gidebileceğini düşünüyorum. Bu bağlamda enflasyon beklentilerini ve likidite koşullarını izlenmesi gereken en önemli veriler olarak görmekteyim" dedi.
- "50 baz puanla başlayabilir"
Ziraat Yatırım Ekonomisti Bora Tamer Yılmaz da Hindistan Merkez Bankası'nın faiz oranını 25 baz puan indirerek yüzde 7,75'e düşürdüğünü hatırlatarak, bu kararın ardından 2015 yılı başındaki güçlü dezenflasyon ve düşük büyüme konjonktüründe TCMB'nin de ilk toplantıda 50 baz puanlık "ölçülü" adımla faizleri indirmeye başlamasını beklediğini ifade etti.
Hindistan ve Türkiye'yi birlikte grupladıklarına ve değerlendirdiklerine değinen Yılmaz, iki ülkenin de hammadde ithalatçısı ve mamul, mal üreticisi olduğuna dikkati çekti.
Yılmaz, gerileyen hammadde fiyatlarının her iki ülkenin hem cari açıklarını hem de enflasyon oranlarını iyileştirdiğini belirterek, "Hindistan'da 2013 yılında milli hasılaya oranı yüzde 5,4 değerine kadar yükselen cari açık, 2014 yılında yüzde 1,3 oranına kadar iyileşti. Türkiye'de de 2011 yılında yüzde 10 değerine ulaşan açık 2014 yılında yüzde 5'e yaklaştı. Hammadde fiyatlarındaki gelişmeler ülke istatistiklerini olumlu etkilese de büyüme konusunda iki ülke de çıktı açığı ile karşı karşıyalar" değerlendirmesinde bulundu.
Öncelikli Dönüşüm Programı ile yapısal reformların sürmesi ve potansiyel büyümenin de arttırılması gerektiğini vurgulayan Yılmaz, merkez bankalarının mevcut faiz indirimlerinin, döngüsel çıktı açığını mümkün olduğunca kapatmaya yönelik adımlar olacağını kaydetti.
- "TCMB'nin sıkı duruşunu korumasını bekliyoruz"
Halk Yatırım Başekonomisti Banu Kıvcı Tokalı ise petrol fiyatlarında ulaşılan mevcut seviyelerin, enflasyon ve cari dengeye olumlu yansıdığını ve gelecek dönemde bu dengelerdeki iyileşmenin belirginleşeceğini kaydetti.
Bunun da para politikasındaki sıkı duruşun esnetilmesi açısından baskıları artıracağının açık olduğuna dikkati çeken Tokalı, şunları kaydetti:
"Özellikle, diğer bir petrol ithalatçısı gelişen ülke olan Hindistan'da merkez bankasının faiz indirim kararını bir ay önceye alarak politika faizlerini yüzde 7,75'e indirdiği düşünülecek olursa... Ancak, Hindistan ekonomisinin görünümüyle bizim ekonomimiz arasında devam eden farklılıklar olduğunu unutmamak gerekiyor. Öncelikle, enflasyon manşette yüzde 5 ve çekirdekte yüzde 5,2. Yüzde 6'lık yıllık hedefin altında ve petrol fiyatlarındaki mevcut düşük seviyeler düşünüldüğünde yıllık enflasyonun daha da düşmesi ve hedef altı seyrini devam ettirmesi yüksek olasılık. Ayrıca, gıda enflasyonu da yüzde 5,1 ile çok daha ılımlı bir seviyede. Mali disiplin konusunda da kararlı tutum devam ediyor."
Daha da önemli olarak, küresel ekonomik büyümeyle ilgili endişelerin devam ettiğini ve risk algılamasında dalgalanmaların sürdüğünü aktaran Tokalı, gelişen ülkelere yönelik risk algılamasında belirsizlikler azalana kadar, TCMB'nin sıkı duruşunu korumasını beklediklerini dile getirdi.
- "Fiyatlama 100 baz puanlık indirime kadar çıktı"
Garanti Yatırım Stratejisti Tufan Cömert de TCMB'den faiz indirimi olasılığının öncelikle petrol fiyatındaki düşüşün sürmesiyle güçlendiğini vurguladı.
Şu anda tahvil piyasasında, gösterge tahvil faizinde fiyatlanan, fonlama maliyetinin kabaca 100 baz puan düşmesi yönünde olduğuna dikkati çeken Cömert, bir süredir TCMB'nin günlük likidite uygulamalarını sıkı tuttuğunu ancak son dönemde görülen iyimserlikle birlikte, haftaya yapılacak toplantı öncesinde likiditeyi de bir miktar artırıp gecelik repo oranlarının düşmesine izin verebileceğini söyledi.
Cömert, Hindistan'daki sürpriz faiz indiriminin de TCMB'ye ilişkin faiz indirim beklentilerini destekleyeceğini dile getirerek, eğer TL'de son dönemde görülen güçlenme sürerse TCMB'nin bu ay 25-50 baz puanlık bir faiz indirimiyle 2015'e başlayacağını vurguladı.
- "TCMB'nin 25 baz puan indirime gideceğini tahmin ediyoruz"
Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar Birimi ise enflasyonda düşüşün başlamış olması ve son açıklanan sanayi üretimi rakamının beklentilerin altında kalarak ekonomik canlanma üzerinde yarattığı baskı nedeniyle TCMB'nin politika faizinde 25 baz puan indirime gideceğini tahmin ettiklerini ifade etti.
Araştırma Birimi'nin değerlendirmesinde, "Döviz sepetindeki gerileme ve ABD 10 yıllık tahvil faiziyle yurtiçi tahvil faizlerindeki aşağı yönlü hareketin yanı sıra ortalama fonlama maliyeti ile 5 yıllık tahvil faizi arasındaki farkın TCMB'nin en son politika faiz oranında indirime gittiği Temmuz ayından önceki seviyelerine yaklaşmış olması faiz indirimi beklentimizde rol oynuyor" ifadeleri kullanıldı.
- "İndirimin ilk çeyrekte gerçekleşme ihtimali arttı"
Turkish Yatırım Araştırma Bölüm Başkanı Baki Atılal da Hindistan Merkez Bankası'nın faiz indirim kararının TCMB'yi faiz indirimi konusunda rahatlattığını ve buna bağlı olarak faiz indirimi yapılacağını düşündüklerini kaydetti.
Hindistan'da enflasyonun hedefin altında olmasına karşın yurt içinde henüz o seviyelere gelinemediğini ancak. düşen petrol fiyatları ve döviz kurlarındaki geri çekilmeler nedeniyle TCMB'nin 2015 yılının ilk toplantısında 50 baz puanlık faiz indirimine gidebileceğini belirten Atılal, piyasadaki beklentilerin de bu yönde revize edilmeye başlandığını ifade etti.
Ayrıca kurumların 2015 yılına ilişkin büyüme ve enflasyon beklentilerini de revize etmek durumunda kalabileceklerini kaydeden Atılal, beklentiler için oluşturulan modellemelerde Brent petrolün varil fiyatının genel olarak 70 dolar olarak kullanıldığını, bunun aşağı revize edilmesi durumunda büyüme ve enflasyon beklentilerinin pozitif etkileneceğini aktardı.
Atılal, Hindistan'ın hamlesinden sonra ilk yarıda bekledikleri faiz düşüşünün ilk çeyrekte gerçekleşme ihtimali arttığını söyledi.
