AA muhabirinin Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinden derlediği bilgiye göre, kasım ayında altın ithalatı geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 127,3 artarak 878 milyon 952 bin dolardan 1 milyar 997 milyon 786 bin dolara yükseldi. Altın ithalatı kasım ayında bir önceki aya göre ise yüzde 400 arttı. Ekim ayında altın ithalatı 399 milyon 819 bin dolar düzeyindeydi. Böylece kasım ayında altın ithalatı 17 ayın en yüksek seviyesini ulaştı.
Yılın ocak-kasım döneminde 6 milyar 499 milyon dolarlık altın ithalatı yapılırken, geçen yılın aynı döneminde 13 milyar 745 milyon dolar altın ithal edilmişti. Bu da yüzde 52,7'lik azalışa karşılık geliyor. Kasım ayları baz alındığında bu yılın kasım ayındaki yaklaşık 2 milyar dolarlık altın ithalatı tarihin en yüksek seviyesi oldu.
Borsa İstanbul Kıymetli Madenler ve Kıymetli Taşlar Piyasası'nın 2014 kasım ayı verilerinde altın ithalatı 2013 yılının aynı ayına göre yüzde 143,4 artarak 19,3 tondan 46,9 tona yükseldiği görülmüştü. Türkiye'nin altın ithalatı kasım ayında bir önceki aya göre ise yüzde 609,7 arttı. Ekim ayında altın ithalatı 6,6 ton düzeyindeydi.
Yılın 11 aylık döneminde 119,1 ton altın ithalatı gerçekleştirilirken, söz konusu rakam geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 55,9 azalışa işaret etti. Geçen yıl ocak - kasım döneminde 270,7 ton altın ithal edilmişti. Altın ithalatı kasım ayında 46,9 ton ile 2008 yılı ağustos ayından bu yana en yüksek seviyesini görmüştü.
Analistler, dış ticaret açığının kasım ayında beklentilerin üzerinde 8,3 milyar dolar olarak gerçekleşmesinde iç talepteki toparlanmanın ve 2 milyar dolarlık altın ithalatının etkili olduğunu ifade ediyor. Analistler, kasım ayı verilerinden altın ithalatındaki arızi yükselişin dışlanması durumunda dış ticaret dengesindeki düzelme sürecinin devam ettiğinin gözlendiğine dikkati çekiyor.
- "Dış ticaret dengesini altın olumsuz etkiledi"
Burgan Yatırım Başekonomisti Haluk Bürümcekçi, dış ticaret dengesini altının olumsuz, enerji grubunun ise olumlu etkilediğini belirtti. İthalatın önceki aylara göre yüksek ve geçen yıla göre sınırlı artmasında kasım ayında altın ithalatının 2 milyar dolara sıçramasının ana etken olduğuna dikkati çeken Bürümcekçi, "2012 yılında altın dış ticareti dengesi 5,7 milyar dolara fazla verirken, 2013 yılında 11,8 milyar dolar açık verilmişti. Bu yıl 11 ay sonunda ise 3,3 milyar dolarla net ithalatçı konumundayız ancak sınırlı boyutta olduğu söylenebilir" dedi.
Enerji ithalatının ise eylül, ekim ve kasım aylarında geçen yılın aynı dönemlerine göre belirgin altında gerçekleştiğini ve yıllık bazda yüzde 6 azaldığını ifade eden Bürümcekçi, böylece son 12 aylık enerji ithalatının da 55,7 milyar dolara gerilediğini dile getirdi.
Bürümcekçi, dış açık için aralık sinyallerinin karışık olduğunun altını çizerek, "İhracat zayıf ancak altın ithalatının baz etkisi kaynaklı azalış eğilimi aralık ayında tekrar gözlenebilir. Eğer kasım ayına benzer bir altın ithalatı gerçekleşmemiş ise geçen aralıkta kaydedilen 1,3 milyar dolar ithalat lehte baz etkisi yaratacaktır" değerlendirmesinde bulundu.
2013 ve 2014 yıllarında altın ithalatı (bin dolar) şöyle:
2013 | 2014 | Değişim (%) | |
Ocak | 697.723 | 386.693 | -44,6 |
Şubat | 1.047.409 | 210.078 | -79,9 |
Mart | 1.050.771 | 240.196 | -77,1 |
Nisan | 2.481.628 | 360.641 | -85,5 |
Mayıs | 2.145.729 | 665.311 | -69,0 |
Haziran | 2.055.533 | 1.150.987 | -44,0 |
Temmuz | 1.612.231 | 181.575 | -88,7 |
Ağustos | 655.921 | 210.151 | -68,0 |
Eylül | 333.398 | 695.879 | 108,7 |
Ekim | 786.039 | 399.819 | -49,1 |
Kasım | 878.952 | 1.997.786 | 127,3 |
Aralık | 1.381.908 | - | - |