İstanbul 2. Ağır Ceza Mahkemesi'ndeki dördüncü talimat duruşmasına, Ankara 5. Ağır Ceza Mahkemesi'nde devam eden 28 Şubat davasına "mağdur müşteki" olarak davet edilen ancak mazeret bildirerek gelmeyen eski Başbakan Tansu Çiller avukatıyla katıldı.
Duruşmada, Balyoz Planı davası kapsamında 20 yıl hapis cezasına çarptırılan eski 1. Ordu Komutanı emekli Orgeneral Çetin Doğan da sanık olarak hazır bulundu. Diğer sanıkları ise avukatları temsil etti.
Duruşmada kimlik tespiti yapılan Tansu Çiller, ifadesinin yer aldığı 3 sayfalık dilekçesini mahkemeye sundu. Gerek soruşturma gerek kovuşturma aşamasında avukatı vasıtasıyla yazılı beyanda bulunduğunu hatırlatan Çiller, eski ifadelerini tekrar ettiğini söyledi.
Sanık Çetin Doğan'ın avukatı Hüseyin Ersöz'ün, mağdur Çiller'e bazı soruları olduğunu ifade etti. Bunun üzerine Çiller'in avukatı Salih Çelen, yazılı olarak mahkemeye sunulması halinde sorulara yazılı cevap verileceğini belirtti.
Sorularını yazılı olarak dosyaya sunacaklarını aktaran Ersöz, soruların yazılı sunulması ve yazılı cevaplanmasının, Ceza Muhakemesi Kanunu'ndaki "CMK) çapraz soru sorma yöntemine aykırı olduğunu öne sürdü.
- "28 Şubat tam anlamıyla bir darbedir"
Davanın sanıklarından Aydın Erol ve Mustafa Özbey'in avukatı Fethi Öztürk, Çiller'e yöneltmek istediği soruları bulunduğunu belirterek, sormaya başladı.
Bunun üzerine söz alan Tansu Çiller, "28 Şubat döneminde iddia edilen darbe tam anlamıyla bir darbedir. Bu bir kesit değil, süreçtir. Bu, klasik anlamda bir darbe olmasa da özde bir darbedir. Çünkü milli iradeyle Meclis'e yollanmış bir çoğunluk, bir başka iradeye teslim edilen bir süreçte, milletin iradesi, milli iradenin Meclis'e yolladığı temsilcilerinin elinden alınmış ve azınlıktan oluşan bir başka çoğunluğa teslim edilmiştir" dedi.
Soruların büyük bir kısmının cevabını, mahkemeye bugün sunduğu yazılı dilekçesinde açıkladığını hatırlatan Çiller, avukatlardan, dilekçesinde değindiği konular haricindeki sorularını yazılı sunmalarını isteyerek, bunları avukatı vasıtasıyla cevaplandıracağını dile getirdi.
- "28 Şubat'ın en büyük bedelini millet ödemiştir"
Sanık avukatlarından Fethi Öztürk'ün, sorulacak soruları belirlemek için Çiller'in mahkemeye sunduğu yazılı beyanının okunmasını talep etti.
Bunun üzerine Mahkeme Başkanı Erol Ceylan, Çiller'in 3 sayfalık ifadesini okudu.
Çiller'in dilekçesinde, "28 şubat organize ve gerçek bir darbedir. En büyük bedelini millet ödemiştir. Sivil anayasanın zorunlu olduğu bir süreçte, kurumlara çok yüklenmeden dersler çıkarmak ve ona göre davranmak sorumluluğundayız" ifadeleri yer aldı.
Avukat Öztürk, dilekçede sorularının cevabının olmadığını ifade ederek, CMK'da soruları yazılı sormaları halinde yazılı cevap alacaklarına ilişkin hüküm bulunmadığını söyledi.
Çiller'in tanık olarak sorularına cevap verme hakkı olduğunu ve cevaplarının davanın seyri açısından önem arz ettiğini anlatan Öztürk, Çiller'in bu sorulardan kaçındığını ileri sürdü.
- "28 Şubat davasında da sahte CD ve belgeler var"
Sanıklar Çevik Bir ve Vural Avar'ın avukatı Ümit Kara, Çiller'in dilekçesinin daha önceki ifadesinin tekrarı olduğunu belirterek, Çiller'e yönelteceği 5 sorunun tutanağa geçirilmesini istedi. Kara'nın bu talebinin kabul edilmesiyle 5 soru tutanağa geçirildi.
Sanık Çetin Doğan'ın avukatı Hüseyin Ersöz'ün soruları da kayıtlara geçti. Doğan, söz alarak, "Balyoz kumpası yaşandı. Ayrıca 28 Şubat davası da yaşanıyor. Burada da sahte CD ve sahte belgeler var. Mağdur müştekiler, önce bu belgeleri okusunlar, dava içine girsinler, nasıl sahtekarlık yapıldığını görsünler" diye konuştu.
Doğan, Çiller'e, "Mağdura, Batı Çalışma Grubu olarak kurulduğu belirtilen ve kendisine götürülen evrakların, sanıkların el yazısından ibaret evrak olduğu belirtilmiş. Bu el yazısı ifadelerin sanıklara ait olmadığını biliyor mu? Kendisine savcılık tarafından mağdur sıfatıyla gösterilen evrak bu mu?" diye sorarak, evrakın fotokopisini mahkemeye sundu.
"Milli Güvenlik Kurulu'nda alınan kararların, askeriye tarafından herhangi bir cebir veya tehdit kullanılarak alındığına ilişkin bir bilgisi var mıdır?" sorusunu da yönelten Doğan, 6 soruyu daha tutanağa yazdırdı.
Tansu Çiller'in avukatı Salih Çelen, "Biz bu sorulara asıl davanın görüldüğü Ankara 5. Ağır Ceza Mahkemesi'nde cevap vereceğiz" dedi.
- "Cumhurbaşkanı dışında hiçbir tanığın sorulara yazılı yanıt verme hakkı yoktur"
Duruşmada görüşü sorulan Cumhuriyet Savcısı Hüseyin Aslan, ceza yargılamasının amacının, gerçeğin ortaya çıkması ve delillerin aleni şekilde tartışılması olduğunu belirterek, karar mercisi tarafından bu delillere rahatça ulaşılabilmesi için bu davanınkine benzer kapsamlı dosyalarda, kişilerin beyanlarının, esas mahkemelerinde ya da esas mahkemelerinin katılımı ile canlı video bağlantısı yoluyla (SEGBİS) alınmasının daha yararlı olacağı kanaatini taşıdığını ifade etti.
Tansu Çiller'in "mağdur" olarak dinlenilmesi talep edildiğinden "tanık" olarak dinlenilmesine ilişkin hükümlerin bu yargılamada veya bu duruşmada uygulanmadığını öne süren Aslan, kişinin "tanık" olarak dinlenildiği durumlarda çapraz sorgu usulüne uygun bir şekilde, sorulara sözlü yanıt verilmesi gerektiğine dikkati çekti. CMK'nın ilgili maddesine göre, sadece cumhurbaşkanının sorulara yazılı yanıt verme hakkı bulunduğunu kaydeden Aslan, "Bunun dışında hiçbir tanığın sorulara yazılı yanıt verme hak ve yetkisi yoktur" diye konuştu.
Savcı Aslan, mağdur sıfatıyla dinlenilmesi talep edilen Tansu Çiller'in bugünkü duruşmada dinlenildiğini ve talimatın yerine getirildiğini aktararak, dosyanın esas mahkemesine gönderilmesine hükmedilmesini talep etti.
Davaya ilişkin ara kararını açıklayan mahkeme heyeti, sanık ve avukatlarının çapraz soru sorma yöntemi uyarınca kimi sorularını yönelttikleri mağdur Çiller ve avukatının, "soruların yazılı olarak sunulması halinde bunlara yazılı olarak cevap verileceği" yönünde beyanda bulunduklarını hatırlatarak, bu hususun davanın görüldüğü Ankara 5. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından değerlendirilmesine karar verdi.
Bugünkü duruşmada Çiller'in mağdur olarak ifadesinin alındığını aktaran heyet, işi biten talimat dosyasının esas mahkemesi olan Ankara 5. Ağır Ceza Mahkemesi'ne gönderilmesine hükmetti.
28 Şubat dönemine ilişkin 103 sanığın, "Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti'ni cebren devirmeye, düşürmeye iştirak" suçundan yargılandıkları davaya bakan Ankara 5. Ağır Ceza Mahkemesi, davanın mağdurları arasında bulunan Çiller'in dinlenilmesine karar vermişti. Mahkeme, Çiller'in ikametgahı İstanbul olduğundan "mağdur" sıfatıyla dinlenilmesi için İstanbul 2. Ağır Ceza Mahkemesi'ne talimat yazmıştı. Çiller, talimat sonucu yapılan daha önceki 3 duruşmaya, mazeret göndererek katılmamıştı.
