Anayasa Mahkemesi Başkanı Haşim Kılıç Habertürk Gazetesi’nden Muharrem Sarıkaya’ya yaptığı açıklamada “ Yüzde 10 seçim barajının kaldırılması için yapılan bireysel başvuruları gündeme aldıklarını” söyledi. Bu açıklama seçim barajı tartışmalarını yeniden gündeme taşıdı.
AK Parti siyasal istikrarın devamı açısından yüzde 10 seçim barajınının devamından yana. CHP ve HDP barajın düşürülmesini savunuyor, MHP ise "Yüzde 10 seçim barajına itirazımız yok" diyor. Al Jazeera Meclis’te grubu bulunan partilere baraj tartışmasına ilişkin görüşlerini sordu.
AK Parti: Siyasal istikrar için baraj şart
Meclis Anayasa Komisyonu Başkanı ve AK Parti İstanbul Milletvekili Burhan Kuzu Al Jazeera’ya yaptığı açıklamada “Anayasa Mahkemesi ne yaptığını bilmiyor. Konumunu, ne yaptığını bilmeyen bir hale düştü Anayasa Mahkemesi. Gözlerini bir şeyler bürümüş bu insanların. Bu açıklamaların Haşim Bey’den çıktığına inanmak istemiyorum. Anayasa Mahkemesinin kuruluş kanununun 45’nci maddesinde yasal düzenlemeler başvuru konusu olamaz diye hüküm var. Bu fiili bir durumdur, Anayasa'yı hiçe saymaktır. Kaldı ki Anayasa Mahkemesi karar verir, yorum yapamaz. Genel Kurul’a getirmek ne demek?" diye konuştu.
Anayasa Mahkemesi’nin daha önce yüzde 10 barajının "Anayasa'ya aykırı değil" yönünde bir kararı olduğunu söyleyen Kuzu mahkemesinin seçim barajıyla ilgili kararının uygulanmayacağını söyledi. Kuzu “Karar uygulanmaz, yok hükmündedir böyle bir karar” ifadelerini kullandı..
"Yüzde 10’luk seçim barajı konusunda AK Parti’nin tavrı ne?" sorusuna ise Burhan Kuzu “Başkanlık modeline geçelim, tüm barajı kaldıralım. Başkanlık modeli olmuyorsa yüzde 10 baraj şart. Diyelim baraj yüzde 5’e çekildi. Türkiye’de koalisyon dönemi başlar, yandı keten helva. Türkiye hangi koalisyon hükümeti döneminde kalkınmış bir bakın” diye konuştu.
Başbakanlığı döneminde Tayyip Erdoğan seçim sistemini tartışmaya açmıştı.Bununla ilgili AK Parti'nin çalışma yaptığını belirten Erdoğan önerileri de yüzde 10'luk mevcut seçim barajının korunması, yüzde 5'e çekilmesi ve daraltılmış bölge sistemine geçilmesi ile barajın tamamen kaldırılarak dar bölge sistemine geçilmesi olarak açıklamıştı. Erdoğan, bu önerileri tartışmaya açsa da bununla ilgili somut bir adım atılamadı.
Mecliste grubu bulunan partilerin yüzde 10'luk seçim barajıyla temsil edildikleri milletvekili sayılarıyla barajın yüzde 5'e düşürülmüş haliyle çıkarabilecekleri millevekili sayısına ilişkin tablo şöyle:
.jpg)
CHP : Seçim barajı yüzde 3 olsun
CHP Grup Başkanvekili Engin Altay ise Al Jazeera’ya yaptığı açıklamada “ AYM kendi gündemine hakimdir, gündeme alıp görüşebilir. AYM’nin seçim barajının hak ihlâli yönünde bir karar vermesi ise sıkıntılı bir durum yaratır. AYM seçim barajının düşürülmesi yönünde bir karar verirse bu 2015 seçimlerinde uygulanmaz. Uygulanması için Anayasa'da ve seçim kanununda değişiklik gerekir” dedi.
CHP bu tartışmadan önce de seçim barajının düşürülmesini savunuyordu. CHP Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu 28 Mayıs 2013’te seçim barajının yüzde 10’dan yüzde 3’e düşürülmesi için yasa teklifi verdi. CHP’nin teklifin gündeme alınmasına ilişkin önerisi ise AK Parti destek vermediği için Meclis Genel Kurulu'nda reddedildi.
MHP: Yüzde 10 baraja itirazımız yok
MHP Grup Başkanvekili Yusuf Halaçoğlu Al Jazeera’ya yaptığı açıklamada Anayasa Mahkemesi’nin seçim barajına ilişkin bireysel başvuruları gündemine alıp görüşebileceğini söyledi. Halaçoğlu AYM’nin seçim barajının kaldırılması veya düşürülmesi yönündeki olası bir kararının ise seçimlere bir yıl kala yapılan düzenlemeler o seçimde uygulanamaz hükmü gereği 2015 seçimlerinde uygulanamayabileceğini belirtti.
HDP: Seçim barajı ya kaldırılsın ya düşürülsün
HDP de seçim barajının düşürülmesini savunuyor. Şırnak Milletvekili Hasip Kaplan Al Jazeera’ya yaptığı açıklamada “ Seçim barajını 12 Eylül’ün darbeci generalleri koydu. 34 senedir iktidarların işine geldiği için değiştirmiyorlar” dedi. HDP’nin bu konuda Meclis Başkanlığı’na verdiği yasa teklifleri bulunduğunu söyleyen Kaplan bu tekliflerden bazılarının barajın tamamen kaldırılmasını bazılarının ise yüzde 3’e düşürülmesini öngördüğünü söyledi.
Kaplan, Anayasa Mahkemesi ekseninde yürüyen tartışmayla ilgili olarak ise Anayasa Mahkemesi’nin seçim barajıyla ilgili bireysel başvurulara bakma yetkisine sahip olduğunu söyledi. Kaplan “Anayasa Mahkemesi böyle bir karar verirse iki yol var. Birincisi Meclis’in yapacağı bir şey var, siyasi partiler uzlaşarak seçim kanununu ve Anayasa'yı değiştirir. İkincisi ise Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu karar verecek. Bu kesin bir karardır uygulanmak zorundadır. İptal yönünde bir karar verirse barajsız seçime girilir. Bu nedenle Meclis çözüm bulmalı, AK Parti samimi ise gelsin uzlaşmayla barajı düşürelim” dedi.
Sibel Demirci Erdem / Al Jazeera
