Moro'da barış anlaşmasını devlet başkanı imzaladı

TIMETURK / HABER MERKEZİ

Tasarının senatoya gitmesi, ülkedeki Müslüman azınlığın büyük kısmının yaşadığı Mindanao'da 40 yıldır devam eden ve en az 120 bin kişinin yaşamını yitirmesine neden olan çatışmalara son vermek amacıyla yürütülen diplomatik çabalar kapsamında martta hükümet ile MİCK arasında imzalanan barış anlaşmasının yasal zemine kavuşması açısından önemli bir adım olarak görülüyor.

Çatışmayı sonlandırmak amaçlanıyor

20 Ağustos'ta devlet başkanlığına sunulan 'Bangsamoro Temel Kanun' tasarısı, Bangsamoro'da parlamenter sistem içinde oluşturulacak hükümetin şekillenmesi, merkezi hükümette bölgeden siyasi temsilcilerin yer alması ve bölgedeki partilerin kalıcı ve rekabetçi bir ortama kavuşması ile çatışma nedeniyle ekonomik olarak geri kalan bölgenin zenginleşmesine yönelik maddeler sağlıyor.

Bölgesel yönetimin söz hakkı olacak

Filipinler hükümetinin barış müzakerecisi Miriam Coronel Ferrer 'Bangsamoro Temel Kanun' tasarısının kabul edilmesi halinde ülkede yıllardır devam çatışmaların sonlandırılmasında yasal zemini oluşturarak yeni bir yol haritasını şekillendireceklerini belirtti. MİKC'in siyasi bir yapıya dönüşmesi çabalarını olumlu karşılayan Ferrer, bunun Bangsamoro'daki seçim sistemine etkin katılıma hizmet edeceğini kaydetti. Ferrer, Bangsamoro'nun ekonomik olarak da özerk bir yapıya sahip olacağını ve bölgedeki üretimden gelen gelirlerde bölgesel yönetimin söz hakkının olacağını ifade etti.

Yerel seçimler 2016'da

Mindanao'nun güneyinde yer alan ve nüfusunun büyük bir kısmı Müslümanlardan oluşan Bangsamoro'daki bölgesel hükümete daha fazla özgürlük tanıyan anlaşmaya göre, Bangsamoro özerk hükümeti kendi bütçesine ve polis gücüne sahip olacak. Bölgede yerel seçimler 2016'da yapılacak. Anlaşma, MİKC'e bölgeden çıkarılacak altın, bakır ve değişik madenlerden elde edilecek gelirlerin yüzde 75'ine sahip olma imkanı veriyor.

2016'da hükümet Müslümanlara teslim edilecek

İHH Başkan vekili ve Moro'da oluşturulan bağımsız denetleme heyetinin üyesi Hüseyin Oruç Timetürk'e yaptığı açıklamada şunları kaydetti:

Bangsamoro'yu kuracak olan temel yasa başkan tarafından kongreye gönderildi. Bunun önemi 2012'den beri devam eden görüşmeler sonrasındaki anlaşmaların tamamlandığı ve iki tarafın her konuda mutabık oldukları bir noktaya gelindi, şimdi kongre bu yıl içerisinde bu yasayı geçirecek 2015'in Mart ayında referandum ve Bangsamoro özerk bölgesi İslami Cephenin oluşturacağı geçiş hükümetine teslim edilecek. 2016 mayıs ayında yapılacak seçimlerle Bangsamoro meclisi oluşacak bunun seçeceği hukumet fiilen göreve başlayacak. Bu süre içerisinde Filipinler Devleti oluşturacağı fonlarla Bangsomoro hükümeti desteklenecek.Bizlerin de içerisinde yer aldığı ve bağımsız bir kurum olan TPMT, iki ayda bir veya gerektiğinde toplanarak, başta Bangsamoro’daki Genel Çerçeveli Anlaşma ve ekleri olmak üzere Moro barış sürecinin tarafları arasında imzalanan bütün anlaşmaların uygulanmasını gözlemleyip değerlendirmelerde bulunuyor. Normalleşme sürecinin gözlemlenmesi ve raporlanması da üyesi bulunduğumuz Bağımsız Gözlemci Heyeti tarafından yapılacak. Saha çalışması için bölgeye gittiğimizde ordunun bölgeden çekilip çekilmediği ve hangi noktalardan çekildiği ile ilgili ziyaretler yapacağız ve raporlar hazırlayacağız. Heyet iki ayda bir bölge ziyaretleri yaparak her seferinde iki haftalığına sahada olacak. Görüşmelerimiz sadece Kotabato merkezli değil. Sürecin tüm taraflarıyla görüşüyoruz. Farklı şehirleri ziyaret ediyoruz." dedi.

Filipinler Hükümet Sözcüsü açıklama yaptı

Filipinler hükümetinin barış müzakerecisi Miriam Coronel Ferrer, yaptığı açıklamada, ''Bangsamoro Temel Kanunu'' tasarısının kabul edilmesi halinde ülkede yıllardır devam çatışmaların sonlandırılmasında yasal zemini oluşturarak yeni bir yol haritasını şekillendireceklerini belirtti.MILF'in siyasi bir yapıya dönüşmesi çabalarını olumlu karşılayan Ferrer, bunun Bangsamoro'daki seçim sistemine etkin katılıma hizmet edeceğini kaydetti. Ferrer, Bangsamoro'nun ekonomik olarak da özerk bir yapıya sahip olacağını ve bölgedeki üretimden gelen gelirlerde bölgesel yönetimin söz hakkının olacağını ifade etti.

MORO'YA BARIŞ NASIL GELDİ

Filipinler Devleti ile Moro İslami Kurtuluş Cephesi (MILF) arasında 40 yıldır devam eden ve 120 bin kişinin ölümüne neden olan iç savaş 2012 yılında imzalanan barış anlaşması ile son buldu. Bazı dönemlerde kesintiler olsa da yaklaşık 15 yıl süren müzakerelerin ardından ülkenin güneyinde özerk bölge kurulmasını öngören bir yol haritası üzerinde mutabakata varıldı.Taraflar arasında kapsamlı anlaşmanın imzalanması ve bununla birlikte hazırlanan temel yasanın kongreden geçmesi bekleniyordu. Filipinler Develt başkanı Böylece otonom bölgenin yönetimi kurulacak geçiş hükümetine devredilecek. 2016 yılında yapılacak seçimlere kadar görevde kalacak olan bu hükümet ile geçiş süreci fiili olarak tamamlanmış olacak.

Bu yeni süreçle geniş yetkileri olan bir otonomi kuruluyor. Bu bölgenin ismi Bangsamoro olacak. Dışişlerinde ve genel güvenlik konusunda merkezi hükümete bağlı, iç işlerinde çok geniş yetkilere sahip, seçimle belirlenecek bir parlamentosu olacak, buradan seçilecek bir başbakanın kuracağı hükümet ülkeyi yönetecek. İslam hukukuna göre hazırlanan bir temel yasası olacak. Gene aynı şekilde İslam hukukuna uygun mahkemeler kurulacak. Güvenlik, bütçe, eğitim, sağlık gibi temel tüm hizmetler tamamen Bangsamoro hükümetinin sorumluluğunda olacak. Filipin askeri sadece ülke güvenliği için gerekli olan miktarda ve yerlerde sınırlı olarak varlık gösterecek. Toplanan vergilerin ve diğer gelirlerin %75’i otonom bölgenin bütçesine gelecek. Fosil madenlerin gelirinin de %50’si bölge bütçesine dahil olacak. Kendi geliri olan, güvenliği kendi elinde olan, İslami kanunlarla yönetilecek yaklaşık 5 milyon nüfuslu ve yaklaşık 25.000 km2’lik bir otonom bölge kurulmuş olacak.

MORO'DA HUSEYİN ORUÇ YAZDI: https://www.timeturk.com/tr/2014/08/28/moro-da-son-durum-tek-yol-baris.html#.VBA4Qvl_u5w

MORODA GELEN BARIŞIN BİLİNMEYEN HİKAYESİNİ OKUMAK İÇİN TIKLAYINIZ