Babacan, Kanal 24'te katıldığı programda gündeme ilişkin soruları yanıtladı.
Geçen yılın mayıs ayından itibaren gelişen olayların ekonomiye etkilerinin sorulması üzerine Babacan, Mayıs 2013'ten bu yana bakılacak olursa, Gezi Parkı odaklı olaylar ile Amerikan Merkez Bankası'nın (FED) para politikasındaki değişiklik açıklamalarının aynı tarihte denk geldiğini hatırlattı.
Bunun da 6-7 ay boyunca gelişmekte olan ülkelerin tümünde ciddi etkilere yol açtığına ve buralardan ciddi sermaye çıkışları olduğuna işaret eden Babacan, "Son 3-4 aylık dönemde ise bu sermaye hareketleri tersine dönmüş durumda. Hatta o çıkışı neredeyse telafi edecek boyutta giriş söz konusu" diye konuştu.
Babacan, temeller sağlamsa ülkelerin bu gelişmelerden daha az etkilendiğini vurgulayarak, Türkiye'nin ve diğer gelişmekte olan ülkelerin ekonomilerinin de artık eskiye göre daha sağlam yapıları olduğunu bildirdi.
Türkiye özeline bakılacak olursa da geçen yıl Gezi Parkı odaklı olayların yaşandığını anımsatan Babacan, bunun üzerine Avrupa'da ihracat pazarının zayıfladığını, Suriye'de iç savaşın olduğunu, Irak'ta çok istikrarsız bir dönemin yaşandığını, Ukrayna ve Rusya'nın ekonomilerinin çok olumsuz etkilendiğini ve 17 Aralık sürecinin yaşandığını ifade etti. Bu sürecin de kısa süreli olsa da kafa karışıklığına yol açtığını belirten Babacan, şunları kaydetti:
"Çok şükür onu tamamen aşmış durumdayız. Artık hukuki bir süreç var ve herkes hukuk karşısında hesap verecek. Tüm bunlara rağmen biz geçen yıl yüzde 4 büyümeyi yakaladık. Zaten hedefimiz yüzde 4'tü ve 4'le bitirdik. Bu yıl ilk çeyrek büyümemiz yüzde 4,3. Yılın tamamına ilişkin de yüzde 4'lük hedefimizi koruyoruz. Bugün itibarıyla o hedefle ilgili bir revizyon ihtiyacımız yok. Aşağı yönlü belki bazı risklerden bahsedilebilir ama hükümetimizin resmi hedefi olan yüzde 4'ü değiştirecek şu anda bir tablo yok. Ne etkileyecek bunu yılın geri kalan kısmında? Özellikle Irak pazarı. Irak'taki gelişmeler ve oraya olan ihracatımızın gidişatı, büyümemize artı eksi bir miktar etkide bulunabilir. Ukrayna ve Rusya'ya olan ihracatımız negatif seyrediyor ama bunun yanında da Avrupa'da daha olumlu gelişmeler var. Almanya, İtalya, Fransa, İspanya ve İngiltere gibi büyük pazarlara olan ihracat, yüzde 10 ila 20 arasında artmış durumda. Dolayısıyla yakın çevredeki sıkıntıları Avrupa pazarı biraz telafi ediyor. Tüm bunlar, en iyi senaryo ile en kötü senaryoyu ihracat açısından değerlendirdiğinizde büyümemize bunun etkisi maksimum yüzde 0,3-0,4 puan olabilecek şeyler. Yani ana bakış açımızı değiştirecek bir trend görmüyoruz."
- "1 yılda 1 milyon 400 bin ilave istihdam oluştu"
Türkiye'deki tasarruf oranlarını da değerlendiren Babacan, Türkiye'nin bugün itibarıyla çok açık bir ekonomi olduğunu söyledi. Bu kadar açık bir ekonomide de çok dikkatli olunması gerektiğini belirten Babacan, Türkiye'nin ekonomik yapısının tümüne bakıldığında cari açığın, belki de en önemli kırılganlık alanı olduğunu ifade etti.
Genelde siyaseten olumsuzlukların çok konuşulmadığını ancak daha gerçekçi yapılan değerlendirmeleri faydalı gördükleri için bunları söylediklerinin altını çizen Babacan, aksi halde istihdamda çok olumlu gelişmelerin olduğunu bildirdi. Nisan 2013'ten Nisan 2014'e kadarki dönemde Türkiye'de 1 milyon 400 bin ilave istihdam oluştuğunu vurgulayan Babacan, "Bu, şimdiye kadar hiç görmediğimiz yükseklikteki rakamlar" dedi.
Babacan, bunun da Türkiye'deki güven ortamının devam ettiğini gösterdiğini ifade etti.
- "BES'te 30 milyar liranın üzerinde fon oluştu"
Cari açıkla mücadelenin bir amacının da özel sektörün dış borcunun kontrolsüz şekilde artmasını önlemek olduğunu belirten Babacan, buna sebep olan önemli iki unsurun da enerji fiyatları ve tasarruf oranlarının düşüklüğü olduğunu söyledi.
Tasarruf oranlarının artırılması için Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) gibi bazı yapısal adımlar atıldığını anlatan Babacan, şöyle devam etti:
"BES'te şu anda 30 milyar liranın üzerinde bir fon oluşmuş durumda. Çok ciddi bir fon oluştu, hızla büyümeye de devam ediyor ve 4 milyon 600 bin vatandaşımız gönüllü olarak bu sisteme girdi. Bu tür yapısal düzenlemeler önemli ve önümüzdeki dönemde sermaye piyasaları başta olmak üzere tasarruf oranlarını artırmak için hazırlıklarımız hızla devam ediyor. Bunu hem Borsa İstanbul, SPK yapıyor hem de yeni kurulan Sermaye Piyasaları Birliği yeni fikirler üretiyor. Bunların hepsi önümüzdeki aylarda masaya yatırılacak ve kararlar verilecek.
'Yapısal olarak değil de kısa vadede ne yapabilirsiniz?' diye baktığınızda da biz Türkiye'deki kredi hacminin çok hızlı genişlediğini tespit ettik ve bu konuda kararlar aldık, uygulamalar başlattık. Şu an itibarıyla baktığınızda kredi hacmindeki büyüme yıllık bazda ortalama yüzde 17'ye inmiş durumda, yüzde 35'ti bu. Burada tüketici kredileri yüzde 11,6 artarken, KOBİ kredileri yüzde 25 artmış durumda."
- "Ağustos böceği gibi değil, karınca gibi çalışalım"
Aldıkları önlemlerle bankacılık sistemini, üretimi, ihracatı, yatırımı finanse etmesi için yönlendirdiklerini anlatan Babacan, tüketici kredileri konusunda ise daha dikkatli olunması gerektiğini ifade etti. Bu konuda aldıkları tedbirlerin de işe yaradığına dikkati çeken Babacan, "Örneğin yıl başında vatandaşlarımızın taksitli kredi kartı borcu yaklaşık 46 milyar lira civarındaydı. Bu rakam 34-35 milyar liraya inmiş durumda. Bu, güzel bir trend. Biz hep diyoruz, tüketim önemlidir ama kazandığımızı orantılı şekilde tüketelim. Bir verim ekonomisi olalım ama israf ekonomisi olmayalım" diye konuştu.
Alınan kredilerin hızlı tüketilen ürünlere yönlendirilmesinin, ekonomiye sıkıntı getirdiğini belirten Babacan, konut kredilerinde ise bir sıkıntı olmadığını söyledi. "Borç yiyen aslında bir süre sonra kendi kesesinden yiyor" diyen Babacan, hak edilmeyen bir refah yaşamaya çalışmanın, sadece borcu artırdığını kaydetti. Babacan, "Ağustos böceği gibi değil, karınca gibi çalışalım, hep yarınları düşünelim, çocuklarımızın, torunlarımızın Türkiye'si için de politika üretelim diyoruz" ifadelerini kullandı.
(Sürecek)
