Gül, Cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk turunda, 357 oy aldı.
CHP, oturuma 367 milletvekilinin katılmadığını gerekçe göstererek Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu. Yüksek mahkemenin seçimin ilk turunu iptal etmesi üzerine seçim yenilendi ancak Gül adaylıktan çekildi ve seçim sonuçsuz kaldı. Gül, 22 Temmuz 2007 milletvekili seçiminin ardından yapılan Anayasa değişikliği sonrasında, 28 Ağustos 2007'de yapılan seçimde üçüncü turda Cumhurbaşkanı seçildi.
TBMM Araştırma Hizmetleri Başkanlığı'nın, "1923'ten Günümüze Cumhurbaşkanı Seçimleri" çalışmasına göre, Turgut Özal'ın vefatı üzerine yeni Cumhurbaşkanı seçiminin 1. turu 8 Mayıs 1993'te yapıldı. Seçimde DYP-SHP koalisyon Hükümetinin Başbakanı Süleyman Demirel, hükümet ortağı SHP'nin de desteğini alarak aday oldu. Muhalefetin Demirel'e karşı ortak bir aday çıkarma girişimleri sonuç vermedi, partiler ayrı ayrı aday gösterdi. Seçimde MHP'nin de büyük bir bölümünün desteğini alan Demirel, 16 Mayıs 1993'te 3. turu yapılan seçimde 244 oy alarak Cumhurbaşkanı seçildi.
Süleyman Demirel'in 9. Cumhurbaşkanı olarak seçildiği Cumhurbaşkanı seçimleri, cumhuriyet tarihinde belki de gerilimin en az olduğu seçim oldu.
- Demirel'in görev süresini uzatacak 5+5 kabul edilmedi
16 Nisan 2000'de başlayacak olan Cumhurbaşkanlığı seçimi yaklaşırken 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'in yeniden seçilmesine olanak verecek Anayasa değişikliği (5+5) gündeme geldi. Anayasa'nın 101. maddesinde önerilen değişikliğin amacı, Cumhurbaşkanının görev süresini 5 yıla indirmek ve bir kimsenin iki kez seçilmesinin önünü açmaktı. DSP, MHP ve ANAP'ın gündeme getirdiği değişiklik önergesine, DYP'den de destek gelmesine rağmen Anayasa değişikliği için yeterli oy çokluğu sağlanamadı.
Bunun üzerine ortak aday arayışına giren koalisyon ortakları, Meclis üyeleri arasında bir aday üzerinde anlaşma sağlayamayınca, dönemin Anayasa Mahkemesi Başkanı Ahmet Necdet Sezer'in adaylığı üzerinde uzlaştı. Doğru Yol Partisi ve Fazilet Partisi de Sezer'in adaylığını destekledi. Buna rağmen çeşitli partilerden milletvekilleri, adaylıklarını devam ettirdi.
Ahmet Necdet Sezer, 3. tur oylamada 330 oy alarak Cumhurbaşkanı seçildi. Bu seçim, partiler arasındaki uzlaşmanın, Cevdet Sunay ve Fahri Korutürk'ün seçilmesinden sonraki üçüncü örneğini oluşturdu. TBMM'de yer alan siyasi partilerin tamamı tarafından desteklenen Sezer, 1982 Anayasası döneminde Meclis dışından seçilen ilk Cumhurbaşkanı oldu.
- TSK, Cumhurbaşkanı seçiminin ilk turundan sonra bildiri yayınladı
Ahmet Necdet Sezer'in görev süresinin bitimi yaklaşırken, Cumhurbaşkanlığı için adaylar açıklanmaya başladı. İktidar partisi AK Parti, aday olarak Abdullah Gül'ü gösterdi, aynı partiden Ankara Milletvekili Ersönmez Yarbay da adaylığını açıkladı.
Cumhurbaşkanı seçiminden önce tartışılan konu ise Meclis'in açılabilmesi için 367 milletvekilinin katılımına ihtiyaç olup olmadığı idi. Cumhurbaşkanı seçiminin ilk turunda oturuma 361 milletvekili katıldı, CHP Milletvekili Kemal Anadol'un en az 367 milletvekilinin Genel Kurul salonunda bulunması gerektiğini ve Meclisin açılmamış sayılacağını ileri sürmesi üzerine oturumu yöneten Meclis Başkanı Bülent Arınç usul tartışması açtı. Tartışma sonunda Başkan'ın tutumu oylamaya sunuldu ve onaylandı. Daha sonra seçime geçildi ve Abdullah Gül, 357 oy alarak Cumhurbaşkanı seçilmek için gerekli 367 oya ulaşamadı.
Cumhurbaşkanı seçiminin ilk turu tamamlandıktan sonra, Genelkurmay Başkanlığı gece saat 23.25'te Türk Silahlı Kuvvetleri adına kendi internet sitesinde bildiri yayınladı. 27 Nisan Bildirisi (e-muhtıra) Hükümet tarafından sert bir şekilde eleştirildi.
CHP, Cumhurbaşkanı seçimine ilişkin oylamanın iptali ve yürütmenin durdurulması için aynı gün Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu. Mahkeme, Meclis'in toplantı yeter sayısının 367 olması gerektiği yolunda karar aldı. Mahkemenin ilk turu iptal etmesi üzerine, seçimin ilk turunun 6 Mayıs'ta yenilenmesine karar verildi. Ancak oturuma 358 milletvekili katıldığı için, Gül adaylıktan çekildi ve Cumhurbaşkanlığı seçimi sonuçsuz kaldı. Bu durumda Anayasa'nın 102. maddesi gereğince, TBMM seçimlerinin derhal yenilenmesi gerekiyordu. 3 Mayıs'ta zaten bu yönde karar alındığı için, Cumhurbaşkanlığı seçimi genel seçimlerin sonrasına bırakıldı.
22 Temmuz 2007 milletvekili seçimlerinde, sadece siyasal partiler ve siyasal liderler değil, aynı zamanda 27 Nisan bildirisinin ve dolayısıyla Abdullah Gül'ün de oylandığı iddia edildi.
Erken seçim kararının ardından Anayasa'da önemli değişikliklere gidildi. 21 Ekim 2007 tarih ve 5678 sayılı Kanunla, Anayasa'nın 96. maddesinde yeni bir düzenleme yapılarak, TBMM'nin yapacağı seçimler dahil bütün işlerinde üye tamsayısının üçte biri ile toplanabileceği hükme bağlandı. Ayrıca Cumhurbaşkanı seçimleri, 7 yerine 5 yılda bir yapılacak ve Cumhurbaşkanı halk tarafından seçilecek. Bunun üzerine Cumhurbaşkanı Sezer, hem kanunun iptali için Anayasa Mahkemesine başvurdu hem de kanunu halk oylamasına sundu. 5678 sayılı Kanun, 21 Ekim 2007 tarihinde yapılan halk oylamasında yüzde 68.95 oy oranıyla kabul edildi.
Abdullah Gül, 28 Ağustos 2007'de üçüncü tur oylaması yapılan seçimde 448 oyun 339'unu alarak Cumhurbaşkanı seçildi.
Diğer bir tartışma konusu ise Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün görev süresinin ne kadar olacağına ilişkin oldu. Tartışma 19 Ocak 2012'de 6271 sayılı Kanunla noktalandı. Kanunla, Abdullah Gül'ün görev süresi yedi yıl olarak belirlendi. Buna göre, Gül'ün görev süresi 28 Ağustos 2014'te sona erecek.
(Bitti)
