78'liler Girişimi Diyarbakır 5 No'lu askeri Cezaevi Gerçeğini Araştırma ve Adalet Komisyonu sözcüsü Celalettin Can, AA muhabirine, 12 Eylül 2007'den itibaren geliştirdikleri müzeleşme çalışmasında memnuniyet verici bir aşamaya gelindiğini ifade etti.
Tarihi bir öneme sahip olan bu kararla TBMM Dilekçe Komisyonu'nun, cezaevinin müzeleşmesinin önünü açtığını dile getiren Can, ayrıca Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Meclisi onayıyla da cezaevinin bulunduğu alanın Kent İmar Planı'nda müze olarak belirlendiğini kaydetti.
Can, şöyle konuştu:
"12 Eylül 2007'den itibaren sabırla adeta ilmik ilmik örülen Diyarbakır 5 Nolu Askeri Cezaevi gerçeği ile yüzleşme sürecinde gelinen aşamada işkence suçlularının yargılanmasına paralel bir görevi daha önümüze koyuyor. Böylece Diyarbakır Cezaevi'nin yapı olarak aynen korunarak, yaşanmışlıkların sergilenmesi, mağdurları, tanıkları onurlandırma, toplumsal vicdanda farkındalık yaratma, dolayısıyla toplumsal hafızanın olumlu ve yapıcı bir yönden yeniden kurulmasına katkıda bulunma, barış ve kardeşlik sembolü bir İnsan Hakları Müzesi'ne dönüştürülmesi gibi tarihi bir görevdir bu. Karar memnuniyet verecidir."
Mazlum-Der Diyarbakır Şube Başkını Abdurrahim Ay da kararın geçmişle yüzleşmek adına çok önemli olduğunu ve sürecin ruhuna da uygun olduğunu kaydetti.
Diyarbakır Cezaevi'nin şüphesiz Kürtlerle ilgili acı hatıralarla dolu olduğunu dile getiren Ay, "Bu noktada meclis dilekçe komisyonundan böyle bir görüşün çıkması beklentilere de çok uygundur. Geçmişle yüzleşmek adına çok önemli buluyoruz. Çok önemli ve kıymetli bir gelişmedir" dedi.
- "Devlete olan inancı artıracaktır" -
Diyarbakır Barosu Başkanı Tahir Elçi, alınan kararın sevindirici olduğunu söyledi. Toplanan imzaları 68 dernekle birlikte meclise götürenlerden biri olduğunu belirten Elçi, şöyle konuştu:
"Toplanan imzaları meclis dilekçe komisyonuna teslim edenlerden biriyim. Yaşanmaması, unutulmaması ve bu vahşete insanların bir kez daha maruz kalmaması bakımından bu kararın son derece önemli ve anlamlı olacağını düşünüyorum. Aynı zamanda toplumsal iyileşme bakımından iyi olacağını düşünüyorum. Toplumsal barışın sağlanması adına bu durumda kaynaştırıcı olacaktır. Zulmün bir sembolü olan bu cezaevinin çözüm süreci ve devlete olan inancı artırması bakımdan da iyi olacaktır."
Diyarbakır Sanayici ve İş Adamları Derneği (DİSİAD) Başkanı Burç Baysal da alınan kararın çok önemli olduğuna vurgu yaptı.
Hükümetin olması gereken bir karar aldığını ifade eden Baysal, kararın geçmişte devlet adına bir özür hem de doğru bir yaklaşım biçimi olduğunu söyledi.
Doğu ve Güneydoğu İş Adamları Dernekleri Federasyonu'nu (DOGÜNSİFED) Başkanı Şah İsmail Bedirhanoğlu ise alınan kararın yerinde ve doğru olduğuna işaret ederek, "Bu cezaevinde insanlık dışı uygulamalar yapıldı. Ağır tahribatlar yarattı. Buranın müzeye dönüştürülmesi için bu toplum zaten kararını vermişti. Bu anlamda kent bireşenleri ve vatandaşlar inisiyatif ortaya koymuştu. Toplumun talep konusunda bir ortaklaşması vardı. Eğer buna vize verilmişse yerinde karardır. Toplumun isteğine ve talebine cevap verilmiştir" diye konuştu.
