İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve hükümeti, Gazze'ye yönelik saldırının resmi nedenini buradan uzanan tünelleri vurmak olarak açıklasa da, asıl hedef Filistin'de kurulan birlik hükümeti.
Hamas ve Fetih birçok başarısız deneme ve aralarında Türkiye'nin de olduğu bazı ülkelerin yoğun arabuluculuk girişimlerinden sonra Nisan 2014’de uzlaşı hükümeti kurmayı başardı. Böylece 2007 yılından beri devam eden Gazze’de Hamas, Batı Şeria’da Fetih hükümetleri iki başlılığı sona erdi.
Uzlaşı hükümeti kuran Filistinlilerin uzun süreden beri ertelenen başkanlık ve genel seçimleri de yaparak, bu birliği güçlendirmeleri bekleniyordu.
İsrail’in Hamas’ın içinde yer aldığı bu hükümetin tanınmaması için yaptığı çağrılar karşılık bulmadı. Hamas’ın 2006’da demokratik seçimle iktidara gelmesinin hemen ardından Filistin’e yönelik ambargo uygulamaya başlayan AB ve ABD bu sefer tutum değişikliğine giderek, “yeni kurulan Filistin hükümetinin tavrını izleyeceklerini ve birlikte çalışacaklarını” ilan etti. İsrail’in Filistin uzlaşı hükümetinin tanınmamasına yönelik yaptığı çağrılar karşılık bulmadı.
İsrail, Gazze’ye yönelik saldırıları karşısında Hamas ve Fetih arasındaki görüş ayrılıklarının yeniden derinleşebileceğini, tarafların birbirlerine olan güven azlığının birliği zedelemesini umuyor.
İçeriye ‘güçlüyüm’ mesajı
İran ve ABD arasındaki yakınlaşmayı bütün çabalarına rağmen engelleyemeyen, Filistin’de birlik hükümeti kurulmasına ve bu hükümetin destek almasına karşı koyamayan Netanyahu hükümeti, içeride güçlü olduğunu gösterme arayışı içinde.
ABD’ye “kabahat benim değil”
Netanyahu’nun başka bir amacı da ABD Dışişleri Bakanı John Kerry’in yürüttüğü Filistin-İsrail müzakere görüşmelerinin çökmesindeki rolünü unutturmak.
ABD Dışişleri Bakanı John Kerry’in İsrail-Filistin müzakerelerine ivme kazandırmak için Temmuz 2013’de başlattığı ancak aradaki anlaşmaya rağmen İsrail’in Filistinli mahkûmları serbest bırakmamasıyla zora giren görüşmeler, Filistin’de uzlaşı hükümeti kurulmasından sonra İsrail tarafından askıya alındı. Kerry müzakerelerin çökmesinden, yerleşim faaliyetlerini de durdurmayan İsrail’i ağırlıklı olarak sorumlu tutan açıklamalar yaptı.
Filistin’de birlik hükümetinin kurulmasından sonra İsrail, Gazze’ye yönelik saldırılarını yeniden başlattı. 27 Haziran’da Gazze’de bir mülteci kampına düzenlenen saldırıda iki Filistinli öldü. Batı Şeria’a da üç İsrailli yerleşimci gencin kaçırılması sonra da cesetlerinin bulunması durumu daha da gerginleştirdi. Hamas’ın ısrarla reddetmesine rağmen İsrail, yerleşimcilerin öldürülmesinden Hamas’ı sorumlu tuttu, toplu cezalandırmalara girişti, kitlesel tutuklamalar başlattı. Kudüs’te de 16 yaşındaki bir Filistinli kaçırılıp öldürüldü. Gazze’den İsrail’e yönelik ancak sivil ya da asker kaybına neden olmayan füze saldırıları yoğunluk kazandı. İsrail de önce füzelerle vurduğu Gazze’ye 17 Temmuz Perşembe günü de kara harekâtı başlattı.
Ayşe Karabat / Al Jazeera
