Ukrayna ordusu ve Rusya yanlısı ayrılıkçıların çatıştığı Donetsk kentine yakın Grabovo kasabası üzerinden geçen Malezya Havayollarına ait MH17 sefer sayılı uçak, 10 bin metre irtifadayken vurularak düştü.
Dünya liderleri, olayla ilgili acilen uluslararası bir araştırma ekibinin kurulması çağrısında bulundu. İngiltere, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ni (BMGK) cuma günü TSİ 17.00'de acil toplantıya çağırdı. Ukrayna Havacılık yetkilileri, güvenlik operasyonlarının devam ettiği ülkenin doğusunda hava sahasını uçuşa kapattı.
Düşen uçaktaki 283 yolcu ve 15 mürettebat hayatını kaybetti. Malezya Ulaştırma Bakanı, yolculardan 173’ünün Hollanda, mürettebat dahil 44’ünün Malezya, 27’sinin Avustralya ve 12’sinin de Endonezya vatandaşı olduğunu açıkladı. 21 kişinin ise kimliği henüz tespit edilemedi.
Karşılıklı suçlamalar
Uçağın kim tarafından düşürüldüğü halen belirlenemedi. Bölgeyi kontrol eden Rusya yanlısı ayrılıkçılar ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, olaydan Ukrayna hükümetini sorumlu tuttu. Başta Ukrayna hükümeti, ABD ve Avustralya olmak üzere olayla ilgili açıklama yapan diğer ülkeler de Donetsk'teki Rusya yanlısı ayrılıkçıları sorumlu tuttu.
ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden olayın bir kaza olmadığını belirtti. Biden, "Tüm detayları bilmiyoruz. Ne söylediğimden emin olmak istiyorum. Görünüşe bakılırsa, vurulmuş. Vuruldu, kaza değil. Havada infilak etti'' dedi. ABD Hükümet Sözcüsü Jan Psaki de, yakın zamanda Rusya'yı Donetsk'teki ayrılıkçılara roketatarlar, ağır silahlar ve zırhlı araçlar vermekle suçlamıştı.
Avustralya Başbakanı Tony Abbott, diğer Batılı liderlerden bir adım daha ileri giderek, olaydan "Rusya destekli ayrılıkçıların sorumlu olduğunu" söyledi, Rusya'nın olaya verdiği tepkiden tatmin olmadıklarını ifade etti.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ise, olaydan Ukrayna yönetimini sorumlu tuttu. "Ukrayna'da barış sağlansaydı, ülkenin doğusunda askeri eylemlere devam edilmeseydi bu trajedi yaşanmayacaktı" diyen Putin, olayın araştırılması için Rusya hükümetine de talimat verdiğini söyledi.
Cuma günü Kremlin'den yapılan bir açıklamada, "yaşanan trajedinin Ukrayna'da barışçıl bir çözüme acilen ihtiyaç olduğunu bir kez daha gösterdiği" vurgulandı.
Enkaz ayrılıkçıların bölgesinde
ABD Başkanı Barack Obama, olayda en çok vatandaşını yitiren Hollanda'nın başbakanı Mark Rutte ile telefonda görüştü, enkazın Ukrayna'dan çıkarılmaması ve tarafsız uluslararası araştırma ekiplerinin incelemesinin beklenmesi gerektiğini iletti. Rusya lideri Putin de Rutte'yi arayarak tarafsız bir ekibin enkaz sahasını incelemesi gerektiğini söyledi.
Bölgenin kontrolünü elinde tutan Rusya yanlısı ayrılıkçılar, uçağın düşmesinin ardından enkaz yakınlarında bir kara kutu bulduklarını açıklamıştı. Arama-kurtarma ekipleri cuma sabahı bir kara kutuya daha ulaştı.
Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) yetkilileri; Ukrayna, Rusya ve ayrılıkçıların temsilcileriyle görüşme yaptı. Ayrılıkçılar, Ukraynalı yetkililerin enkaz bölgesinde arama - kurtarma çalışmaları yapmaları konusunda işbirliğine hazır olduklarını söyledi. Çalışmaların daha rahat yapılabilmesi için, Ukrayna yönetimi ve ayrılıkçılar arasında üç - dört gün sürecek bir ateşkes fikri görüşülüyor.
Yolcuların yakınları ise, bir yandan kayıpları için üzülüyor, bir yandan cenazelerini nasıl alacaklarının belirsizliğini yaşıyor. Ukrayna ordusu ile Rusya yanlısı ayrılıkçıların çatışma bölgesinde düşen uçağın enkazı ve cesetler 4 kilometrekarelik bir alana yayılmış durumda. Ayrılıkçılar tarafından güvenlik çemberine alınan olay yerine yalnızca akredite olan basın mensupları alınıyor.
AIDS araştırmacıları da öldü
Uçakta, AIDS alanında tanınmış bilim insanları da vardı. Avustralya Dışişleri Bakanı Julie Bishop, düşen uçakta Melbourne'de pazar günü başlayacak 20. AIDS Konferansı katılımcılarının da bulunduğunu söyledi. Bishop, uçağın, Kuala Lumpur'dan sonra Avustralya'nın Perth kentine devam etmesinin planlandığını belirtti.
Hayatını kaybeden tanınmış akademisyenler arasında Uluslararası AIDS Topluluğu'nun eski Başkanı Joep Lange'ın da bulunduğu sanılıyor.
