Kentin sembollerinden biri olan, 'Saraybosna'nın hafızası' olarak da bilinen ülkenin en önemli ulusal arşivi, 'Açık Kapı Günleri' kapsamında 31 Temmuz'a kadar 10.00-17.00 saatleri arasında ziyaret edilebilecek.
Kapılarını açtığı andan itibaren bu görkemli mimariye akın eden turistler ve Saraybosnalılar, bu anı ölümsüzleştirmek adına bol bol fotoğraf çekti.
Avusturya'nın Graz kentinden Viyeçnitsa'yı görmek için gelen Boşnak kökenli Enisa ve Muyo Kurşumoviç çifti, gördükleri manzara karşısında büyülendiklerini, restorasyonun ardından Viyeçnitsa'nın eskisinden daha güzel olduğunu söyledi.
Enisa Kurşumoviç, yenilenen Viyeçnitsa'nın yeniden açılmasının Saraybosna ve Bosna Hersek'te yaşayan tüm halklar için büyük bir gurur kaynağı olması gerektiğini ifade etti.
Viyeçnitsa'nın restorasyonunda görev alan Yasmin Çavrka, Saraybosna'nın simgelerinden biri olan böylesine muhteşem bir eserin onarımını gerçekleştiren ekipte olmaktan büyük onur duyduğunu kaydederek, 'Bugün çocuklarımla birlikte buraya geldik. Onlara babalarının nerede çalıştığını, ne yaptığını gösterme imkanı buldum. Viyeçnitsa'nın onarılması büyük bir onur çünkü o bir semboldü. Umarım gelecekte de bu ve benzeri etkinliklerle yeniden Viyeçnitsa'yı ziyaret etme imkanımız olur' dedi.
Beraberindeki yaklaşık 30 Fransız turistle Viyeçnitsa'yı gezen Saraybosnalı tarihçi Slobodan Stoya, Saraybosnalıların Viyeçnitsa'nın ne olduğunu, ne anlam ifade ettiğini iyi bildiğini belirterek, beraberindeki turistlere Viyeçnitsa'nın sembolik önemini, neden Batı ile Doğu'nun buluştuğu yere ait en güzel resim olduğunu anlattığını söyledi.
- Viyeçnitsa Kütüphanesi -
Osmanlı idaresinde dört asırdan uzun bir süre kaldıktan sonra 1878 yılında Berlin Kongresi ile Avusturya-Macaristan İmparatorluğu hakimiyetine giren Saraybosna'da, 1892-1896 yıllarında tarihi Başçarşı'nın yanı başına Endülüs mimarisiyle inşa edilen kütüphane, Bosna-Hersek'te yaşayan Boşnak, Sırp, Hırvat ve Yahudiler'e ait el yazması ve önemli eserlerin de bulunduğu yaklaşık 6 milyon kitap ve arşiv belgeleriyle "ülkenin hafızası" konumundaydı.
Mimarisiyle görenleri büyüleyen tarihi bina, 25 Ağustos 1992 tarihinde Saraybosna'yı kuşatan aşırı milliyetçi Sırp Çetnikler'in topçu ateşi sonucu çıkan yangında büyük zarar gördü. Kütüphanede 3 gün boyunca devam eden yangında 155 bini el yazması, ülkenin ulusal arşivlerinin de bulunduğu yaklaşık 2 milyon eser yok oldu.
Kütüphane, 18 yıl süren restorasyon çalışmalarının ardından 9 Mayıs 2014 tarihinde Avrupa Günü ve Faşizme Karşı Zafer Günü'nde düzenlenen törenle yeniden açıldı.