Katar hükümetinin finanse ettiği kar amacı gütmeyen Katar Vakfı'nın, "Katar'a Göçmen İşçi Alımı" isimli raporunda, işçilerin koşullarındaki eksiklikler kabul edilirken, maruz kaldıkları hak ihlallerinin işe alım süreçlerinde başladığı savunuldu.
Katar'ın başlıca işgücü sağladığı Asya ülkeleri Hindistan, Bangladeş, Sri Lanka, Nepal ve Filipinler'deki iş bulma acentalarının bu ihlallerdeki rolüne değinilen raporda, "Katar'daki işçilerin haklarıyla ilgili ihlalleri eleştirenler, genelleyici tavırla suçu Katar'a yöneltiyor. İşçilerin geldikleri ülkelerdeki yurttaşları ve Katar'daki işbirlikçilerinin başlattığı ihlallere yeterli ilgi gösterilmiyor" denildi.
"İnsan ticareti, borç esareti ve zorla çalıştırılma gibi birçok insan hakkı ihlalinin ne kadarının işe alım sürecinde başladığının aslını öğrenmek gerekiyor" ifadesine yer verilen raporda, başvurulan ve gidilecek ülkedeki iş bulma acentalarının daha sıkı denetimden geçmesi ve hükümetlere bu konudaki işbirliği çağrısı yapıldı.
-Çarpık sistem-
Katar'a gelmek isteyen işçilerin ülkelerindeki iş bulma acentalarına ödedikleri yüksek ücretler ve önlerine sunulan sahte iş kontratlarının, sorunların başında geldiği hatırlatılan raporda, "Katar'da ise işçilerin pasaportlara el konulması, ödemelerin aksatılması veya yapılmaması, kısıtlayıcı sponsorluk sisteminin işçilerin sorunlarını arttırdığı" ifade edildi.
-İş bulma acentalarının yasa dışı ücretleri-
Raporda Katar'da çalışmak isteyenlerin, ülkelerindeki iş bulma acentalarına bütçelerine oranla çok yüksek miktarda para ödemek zorunda kaldıklarını, bunun da gelmeden birçoğunun "borç batağına girmesine neden olduğu" yorumu yapıldı.
Katar'daki işçilerin çoğunu suistimale karşı "çaresiz ve savunmasız" bırakanın ülkelerinde başlayan "borç esareti" olduğu savunulan raporda, Katar hükümetinin iş bulma birimi kurararak internet üzerinden işe alım süreç ve politikalarını yönetmesi, raporda yapılan ilk tavsiyeler arasında yer aldı.
Bununla beraber, vasıfsız işçilerin, Katar'a gelirken uçak bileti, sağlık testleri, vize gibi masraflarını ceplerinden karşıladığı buna karşın Katarlı işverenlerin kalifiye çalışanları için bu masrafları karşıladığına değinildi.
-İş anlaşmalarının değiştirilmesi-
Raporda, göçmen işçilerin ülkelerinde imzaladığı iş anlaşmalarının, Katar'a geldiklerinde daha az maaş ve ağır koşullar içeren anlaşmayla değiştirildiği ileri sürüldü.
Sorunla mücadele etmek için Katar hükümetinin, işçi gönderen ülkeyle ortak etik standartlar belirlemesi gerektiği tavsiye edilerek, anlaşmaların işçiler ülkelerinden ayrılmadan önce internet ortamında kayıt altında olması gerektiği aktarıldı.
Bununla beraber, işçi gönderen Nepal, Hindistan ve Bangladeş hükümet yetkililerinin sorunların olduğunu kabul ettiği ve "sistem boyunca süren yerleşik yolsuzluklardan" şikayet ettiği belirtildi.
Enerji zengini Katar, evsahipliğini yapmaya hazırlandığı 2022 Dünya Kupası için sürdürdüğü altyapı projelerine işgücünü dışarıdan sağlıyor. Katar, yabancı işçilerin koşullarıyla ilgili özellikle kupaya ev sahipliği hakkını kazanmasının ardından yoğun eleştiri altında.
Katar, hükümetinin daha önce uluslararası hukuk şirketi DLA-Piper'e hazırlattığı rapor benzer bulgu ve tavsiyeleri taşıyor. Ancak uluslararası, hükümet tarafından finanse edilen, Katar Emiri'nin annesi Şeyha Moza'nın başkanlık ettiği, Katar'a ait kurum olan Katar Vakfı'nın böyle bir rapor hazırlaması ayrı önem taşıyor.
Özellikle dünya kupası inşaatlarında çalışan işçilerin koşullarıyla ilgili, uluslararası alanda büyük baskıya maruz kalan Doha, iyileştirme için bir dizi yeni önlem alacağını duyurmuştu.
Katar, Mayıs ayında işverenlere göçmen işçiler üzerinde "tartışmalı" haklar sağlayan "kefalet" sistemini kaldıracağını açıklamıştı.
