Türk Kızılayı ve AFAD’ın (Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı) organizasyonuyla Irak’a getirilen ve Kerkük’te faaliyet gösteren Türkmen sivil toplum kuruluşlarına teslim edilen toplam 23 tonluk erzak yardımı, sığınmacılara dağıtılmaya başlandı. Temel besin malzemelerinden oluşan erzak paketlerini teslim alan Türkmen sığınmacılar memnun. Ancak yetkililerin ve Türkiye’nin bir an önce kendilerine sağlıklı barınakların temin edilmesi için harekete geçmesini istiyorlar. Nurettin Hasan Bayraktar (56) IŞİD’ın eline geçen Beşir köyünden. Şimdilik Kerkük’teki akrabalarının evinde kalıyor:
“Köy halkı ve polis öğleye kadar direndi. Ama kimse yardımımıza gelmedi. Etrafımızı sardılar. Ailelerden öğleye kadar kaçan kaçtı, kalan kaldı. Ahali başta Kerkük olmak üzere etraf bölgelere dağıldı. Akrabalarımızın ve tanışların evinde üst üste yaşıyoruz. Daha bize barınma imkânı sağlamış değiller. Akrabamız da olsalar bu insanlara daha fazla yük olamayız.”
Ama Bayraktar kadar şanslı olmayanlar da var. Cahide Gaip’in Kerkük’te akrabası yok. O da evini terk etmek zorunda kalan birçok köylü gibi çareyi penceresi, kapısı ve sıvası olamayan inşaatlara sığınmakta buldu:
“Kendim, çocuğum ve kızımın yetimleri ile birlikte bir inşaatın içinde yaşıyoruz. Ramazan yaklaşıyor. Bu sıcakta parasız, elbisesiz yollara düştük. Komşulardan kova ile su getiriyorum. Halimize rahmetsinler, bu nasıl bir dünya?”
‘Bazı siyasi engeller var’
Kerkük Merkez İlçe Meclis Başkanı Münir Kafili son 5 bini Beşir ve çevresindeki köylerden olmak üzere Kerkük’te toplam 20 bin sığınmacı aile bulunduğunu ve bu ailelere güvenli barınak sağlanmasına öncelik verilmesi gerektiğini düşünüyor:
“En önemli sorun barınma. Gelen sığınmacılara Kerkük Valiliği henüz güvenli bir barınma alanı sağlamadı. Havalar ısındı. Aileler kalabalık bir şekilde ve hijyenik olmayan koşullarda barınıyor. Su ve elektrik sıkıntısı ile birlikte salgın hastalık riski artacaktır. Erbil’in dışında Musullu sığınmacılar için hemen çadır kent alanları belirlenirken, Kerkük’te Türkmenlere henüz güvenli bir bölge tahsis edilmedi. Bunda bazı siyasi nedenler de rol oynuyor. Ama çabalarımız devam ediyor.”
'Cenazelerimizi bile alamıyoruz'
Kerkük’e sevk edilen takviye peşmerge birliklerine rağmen Türkmen köylerine yönelik saldırılar devam ediyor. Son olarak Şii Türkmen köyü Beşir’i ele geçiren IŞİD birçok sivili rehin aldı. Çatışmada ölenlerin cesetleri ise günler sonra defnedilebiliyor. Hüseyin Ali (45) köyde hâlâ alamadıları cenazeler olduğunu söylüyor:
“15 şehidimizi aldık. Yüzünüze bez tutmadan naaşlarına yaklaşamıyorsunuz. Kokmaya başladıktan sonra getirdiler. 10 gün oldu, hâlâ 13 ölümüz ellerinde ve cenazelerini güneş altında, direklere asmışlar. Nerede peşmerge, nerede Maliki’nin ordusu. Herkes bizi yalnız bıraktı. Günlerce bizi havanla, roketle vurdular. Silahımız da yoktu ki kendimizi savunalım. Evlerimiz, camilerimiz yıkıldı. Mallarımızı yağmaladılar. Eski Baasçılar, tarlalarımızda gözü olan komşu Arap köyleri olayları fırsat bilerek IŞİD’i bize karşı kışkırtıyorlar. Türkmenleri burada istemeyenler de göz yumuyor.”
Can Hasasu / ALJAZEERA
