Irak'taki silahlı Şii gruplar

Yoğunlukla Irak'ın güneyinde yaşayan Şii nüfus arasında Cihad fetvası sonrası seferberlik ilan edildi. Ayetullah Ammar el-Hekim ve Ayetullah Sadık Huseyni eş-Şirazi ve Ayetullah Seyyid Kazvini gibi Iraklı Şii din adamları, askeri üniforma gireyerek bağlılarını seferberliğe katılım için teşvik ediyor. Saddam Hüseyin döneminde Suriye ve İran yönetimlerinin desteğinde silahlanan Şii gruplar da Cihad fetvası çerçevesinde birleşiyor.

Şii silahlı gruplar

Bedir Tugayları

1981'de Baas Partisi iktidarına karşı savaşmak için İran'a göç eden Ayetullah Muhammed Bakır el-Hekim tarafından kurulan örgüt, "Irak İslam Devrimi Yüksek Konseyi"'nin askeri kanadı olarak faaliyet gösteriyor. Ammar el-Hekim liderliğindeki Konsey'in bileşenlerinden olan Bedir Tugayları'nın Başkanlığını Hadi el-Amiri yapıyor.

İran -Irak Savaşı dönemindeIrak Ordusu'na karşı savaşan Bedir Tugayları, 2006'dan bu yana Nuri el-Maliki tarafından Irak Savunma Bakanlığı ve Irak Ordusu çatısı altında istihdam ediliyor. Merkezi Kerbela kentinde olan örgütün yaklaşık 12 bin milisi bulunuyor.

Örgütün, 2004'te Felluce katliamı sırasında şehre saldıran ABD kuvvetlerine keşif rehberliği yaptığı ileri sürülüyor. Irak Müslüman Alimler Birliği Başkanı Haris ed-Dari de 2005'te örgütü, Sünni din adamlarını sistematik olarak katletmekle suçlamıştı.

Hadi el-Amiri liderliğindeki Bedir Örgütü, Ammar el-Hekim liderliğindeki Irak İslami Yüksek Konseyi’nin bileşenlerinden biri olmasına rağmen, son dönemde Başbakan Nuri el-Maliki ile daha yakın bir işbirliği sergiliyor. Maliki, Bedir Tugayları Başkanı Hadi el-Amiri’yi vekaleten Savunma Bakanlığına atadı.

Mehdi Ordusu

2003 Eylül'ünde Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr tarafından kurulan Mehdi Ordusu, ülkenin güneyindeki Bağdat'ın Sadr bölgesi, Necef ve Basra kentlerinde etkinlik yürütüyor. 2006 yılına kadar ABD ve İngiltere güçleriyle çatışan Mehdi Ordusu, 2009 yılına kadar Maliki güçleriyle de çarpıştı. 2009'da silah bıraktığı açıklanan örgüt, Sistani'nin IŞİD'e karşı verdiği son Cihad fetvası ile birlikte tekrar silahlanacağını duyurdu. Mehdi Ordusu, Sünni muhalifler tarafından, 2004-2008 yılları arasında Saddam Hüseyin döneminde görev yapmış bürokratlara, Sünni kanaat önderlerine suikast düzenlemek ve sivillere yönelik, "ölüm mangaları" kurmakla suçlanıyor. Örgütün yaklaşık 60 bin milis gücü olduğu ifade ediliyor.

Öte yandan, başkent Bağdat’ta Şammar Aşireti Lideri Şeyh Hamza eş-Şammari, Şubat ayında suikasta uğramış, saldırıyı Mehdi Ordusu üstlenmişti. Örgütün, Suriye'de başlayan iç savaşta Esed rejimine destek amacıyla güçlerini Suriye'ye naklettiği iddia ediliyor.

Ehl-i Hak grubu

Sadr Hareketi'nden 2007'de ayrılan Kays el-Hazali'nin öncülüğünde örgütlenen Ehl-i Hak grubunun, 10 bin civarındaki kuvvetlerinin büyük kısmını Suriye'de Esed yönetimine yardımcı olması için gönderdiği iddia ediliyor. Örgüt, 2008 ve 2009 yılında British Petrol şirketinde çalışan mühendislerin kaçırılmasından ve Bağdat'taki ABD askerlerine yönelik silahlı saldırılardan sorumlu tutuluyor. Ehl-i Hak da Sistani'nin cihad çağrısına olumlu cevap veren Şii milisleri arasında yer alıyor.

Muhtar Ordusu Irak Hizbullah'ı

Lübnan'da faaliyet gösteren Hizbullah örgütünün Irak'taki uzantısı olduğunu ileri süren Muhtar Ordusu Irak Hizbullah’ı örgütünün, Genel Sekreterliğini Vasık Betat yapıyor. Maliki hükümeti, ulusal güvenliği tehdit ettiği gerekçesiyle Betat hakkında tutuklama kararı çıkarmıştı.Irak Hizbullah'ının Sünnilere yönelik tehdit içerikli mesajlarının yanı sıra Saddam döneminde görev yapmış Baas Partisi bürokratlarına yönelik suikastlar düzenlemesi tepki çekiyor. Örgüt, Suudi Arabistan'a yönelik taciz saldırılarıyla tanınıyor. Betat, 2013 Kasım'ında yaptığı açıklamada, Suudi Arabistan çölüne altı adet havan topu attıklarını belirtmişti. Betat, "Amaç, Suudilere, sınır istasyonlarının ve devriyelerinin ateş menzilimizde olduğunu göstermek için bir uyarı mesajı göndermekti” açıklamasında bulunmuştu.

40 bin milisi olduğu ifade edilen Irak Hizbullah'ı, Sistani'nin çağrısına uyacağını açıkladı.

Sarallah (Allah'ın İntikamı) Tugayları

Eski bir Deniz Subayı olan Yusuf Senavi Musavi'nin önderliğinde kurulan Sarallah (Allah'ın İntikamı) Tugayları, Birleşmiş Milletler Genel Sekterliği'ne bağlı Uluslararası Kriz Grubu'nun 2007 yıllık raporunda, Irak'ın istikrarını tehdit eden gruplar arasında yer alıyordu. Sarallah Tugayları, Basra'daki stratejik limanları kontrolü altında tutuyordu. Maliki yönetiminin operasyonları sonucu limanlardan çekilen Sarallah Tugayları'nın Basra'nın bazı mahallelerindeki etkinliği sürüyor.

Söz konusu Şii milis grupların dışında örgütlenmiş Ebu'l Fadl el-Abbas Tugayları, Seyyidu'ş Şüheda grubu ve Zülfikar Tugayları gibi küçük oluşumlar bulunuyor. Iraklı Şii milis gruplar, 2011 Mart'ında başlayan halk ayaklanmasına karşı Esed yönetimiyle dayanışma amacıyla Suriye'deki çatışmalara katılıyor.

Eski Irak Cumhurbaşkanı Yardımcısı Tarık Haşimi, Nuri el-Maliki Hükümeti'nin Sünni kesimi dışlayarak mezhepçi bir politika izlediğini öne sürmüştü. Irak Müslüman Alimler Birliği de ülkenin batı ve kuzeybatısında yoğunlukla yaşayan Sünnilerin taleplerinin şiddetle bastırılması sebebiyle toplumsal bir patlama yaşandığına dikkati çekmişti.

IŞİD'in ön plana çıkmasına rağmen Sünni halk isyanında birçok silahlı grup yer alıyor. Öte yandan IŞİD'in ayrım gözetmeksizin tüm Şiileri hedef alan ve çoğu kez katliamla sonuçlanan saldırıları sebebiyle Iraklı Şiilerin en büyük dini otoritesi Ayetullahuzma Ali Hüseyin Sistani de Cihad fetvası vererek tüm Şiilere seferberlik çağrısında bulunmuştu.

AA

Irak'taki silahlı Şii gruplar

IŞİD'in Musul, Salahaddin, Tikrit ve Telafer kentlerini işgal etmesi ve Şii lider Sistani'nin IŞİD'e karşı 'Cihad' çağrısı, gözleri Irak'taki Şii silahlı gruplara çevirdi.