Pekmez saklama kabı olarak kullanılan ve ahşaptan yapılan Kilis külekleri, sınırlı sayıda yurt dışına da pazarlanıyor. Kilis külekleri, soğuk iklime sahip Almanya ve Rusya'ya ihraç edilirken, aynı zamanda çevre il ve ilçelerdeki pekmez üreticilerine de ulaştırılıyor.
Çam ve söğüt ağacından yapılan külekler, zahmetli bir üretim sürecinin sonunda dükkanlardaki yerini alıyor.
27 yıllık külek ustası Nuri Yakut, AA muhabirine, ürettikleri küleklerin pekmez saklama kabı olarak kullanıldığını söyledi.
- Külek, pekmezin bozulmasını engelliyor
Pekmezin bozulmasını engellediği ve sağlıklı bir şekilde korunmasını sağladığı için küleklerin yöre insanı tarafından tercih edildiğini anlatan Yakut, "Küleklerin taban kısımları çam ağacından, kasıkları söğüt ağacından yapılıyor. Bazı illerde de külek üretilir fakat bu daha çok Kilis'e özgüdür. Külekleri pekmezin saklanmasında kullanmak için ambalajlar halinde pekmez üreticilerine gönderiyoruz' dedi.
Küleklerin yurt dışına ihracatının da yapıldığını ifade eden Yakut, ahşap külekleri soğuk iklimi olan ülkeler başta olmak üzere özellikle Almanya ve Rusya'ya ihraç ettiklerini kaydetti.
Yakut, bölgede pekmezin yıllardır küleklerde saklandığını vurgulayarak, "Küleklerin daha çok Kilis yöresinde bilinmesi bu sanatı unutulmaya yüz tutan mesleklerden biri haline getirdi. Ama geleneksel olarak pekmez küleklerde saklanır" diye konuştu.
- Pekmeze farklı bir koku veriyor
Küleklerin pekmeze farklı bir koku verdiğini dile getiren Yakut, şunları kaydetti:
'Külek yapımı öncelikle ahşabı kesme işlemiyle başlar. Daha sonra eğme işlemine geçilir. Ardından kıdeleme ve çemberleme işlemi yapılır. Sonra da çizme aşamasına geçilir. Hızarla çevirme işlemi yapılır. Sonra da kapak montajı yapılır. En sonunda da kapağın yüzü silinir. Toplam 5-6 aşamadan geçer. Küleğin üretimi doğaldır. Taban kısmı çam ağacından yapıldığı için çam kokusu verir. Dolayısıyla Kilis karasından yapılan pekmez, küleklerde eşsiz bir kokuya bezenir."
Pekmezin plastik kaplara konulduğu zaman ekşidiğini fakat küleklerde muhafaza edildiğinde böyle bir sıkıntının olmadığını anlatan Yakut, küleğin tanesinin 75 kuruştan tüketiciye satıldığını sözlerine ekledi.