"DASK Anadolu Buluşmaları"nın ilk durağı Balıkesir oldu. Yazıcı, Salih Tozan Kültür Merkezi'ndeki programın açılışında, tabiat olaylarının afet diye nitelendirildiğini belirterek, "Ancak, doğa olaylarının yaşandığı yerde konut yaparak, yapılaşma sağlamak suretiyle afeti hazırlıyoruz. Bize zarar verdiğinde afet, diğerinde doğa olayı diyoruz" ifadesini kullandı.
Dünyada afetlerin sayısı ve hasar potansiyelinin giderek arttığını dile getiren Yazıcı, dünyanın hemen her yerinde afet yaşandığını ancak gelişmiş ülkelerde daha az can kaybı olduğunu ve ekonomik kayıpların sigorta ile karşılandığını söyledi.
Yazıcı, geçen yıl dünya genelinde afetler nedeniyle 190 milyar dolar kayıp meydana geldiğine dikkati çekerek, şöyle konuştu:
"Son 10 yıla bakıldığında, dünyada yıllık ortalama 140 milyar dolar afet kaybı meydana gelmiş. Bu ekonomik kaybın yüzde 32'si sigorta ile karşılanmış. Ortalamayı düşüren gelişmekte olan ülkeler. Orada sigorta daha az devreye giriyor, gelişmiş ülkelerde ise oran daha yüksek. DASK'ın kuruluş amacı ve felsefesi de bu. Ekonomik kayıpları telafi etmenin en makul yolu sigorta. Türkiye'nin 81 ilinin 57'si 1'inci ve 2'nci derece deprem bölgesi. Ülkenin deprem gerçeği çok çarpıcı gözümüzün önünde."
-2 yılda 2,5 milyon konuta deprem sigortası
Yazıcı, DASK'ın bir kamu kurumu olarak sigorta sektörüyle topluma hizmet sunduğunu, arkasında kamusal güvence bulunduğunu anlattı.
Deprem sigortasında en yoğun artışın, 2012'de, Afet Sigortaları Kanunu'ndan sonra yaşandığını belirten Yazıcı, 2 yılda 2,5 milyon konutun sigortalandığını söyledi.
Selamet Yazıcı, şu anda 6 milyon 351 bin konut için sigorta yaptırıldığını ifade eden Yazıcı, şunları kaydetti:
"Bu, toplam konutun yüzde 36'sına karşılık geliyor. Ev başına ortalama 71 bin lira teminat vermişiz. Konut karşılığı ortalama yıllık 111 lira prim tahsil etmişiz. Düşük fiyatla yapılıyor. 2000 yılında sigortalılık oranı yüzde 4'tü, 14 yılda yüzde 36'ya çıkarmışız. Yüksek bilinirlik var ama uygulamada biraz geriyiz. Toplumda yüzde 90 oranında zorunlu deprem sigortası biliniyor. 12 milyar lira depremde ödeme kapasitemiz var. Tamamen bütçeden bağımsız. Riskin büyük kısmını yurt dışına ihraç ediyor. Büyük deprem olduğunda DASK'ın, bütçeye dokunmadan 12 milyar lira ödeme kapasitesi var. Dünyaya model olmuş bir sistem. Çok sayıda toplantı daveti geliyor bize. Bir çoğuna katılamıyorum."
En yüksek sigortalılık oranına sahip, yüzde 50'nin üzerinde 4 il bulunduğunu dile getiren Yazıcı, "Yalova, Düzce, Bolu ve Tekirdağ. Balıkesir'de ise yüzde 38 seviyesinde. Ülke ortalamasının üzerinde ama yeterli değil. Değişen oranlarda sigortalılık var. Batı illerinde sigorta oranımız yüksek. Sigortanın gelir düzeyiyle ilgisi var. Batı illerinde kontrol mekanizmaları daha iyi işliyor" diye konuştu.
Daha önce deprem yaşamış illerde sigorta oranının yüksek olduğunu ancak bazı istisnalar bulunduğunu vurgulayan Yazıcı, "Kütahya'da halen düşük. Van'da depremden sonra 2 katından fazla artmasına rağmen halen yüzde 23'ler seviyesinde. Deprem zamanında yüzde 9'du. Van'da DASK, 120 milyon lira hasar ödedi. Yaklaşık 80 milyon lira da sigorta firmaları ödedi diğer hasarlar için. 200 milyon lira hasar ödemesi gerçekleşmiş oldu. Keşke daha fazla sigorta olsaydı çok daha fazla hasar ödemiş olsaydık" dedi.
-Ege Denizi'ndeki deprem
Balıkesir Valisi Ahmet Turhan, Balıkesir'in hafta sonunda bir deprem gerçeğini yaşadığını belirterek, "Ege Denizi'ndeki deprem 6,5 ölçeğinde olmasına rağmen Balıkesir'de 21 bina hasar gördü. 4 vatandaşımız hastanede yatıyor. Balkondan, yüksekten atlama ve düşme sonucunda yaralandılar" ifadesini kullandı.
"Neden deprem olunca insanlar balkondan, yüksekten atlıyor?" diye soran Turhan, şöyle devam etti:
"Oturduğu apartmanın depreme dayanıklı olmadığını düşünüyor. Binaları depreme uygun hale getirmemiz gerekiyor. Deprem olduktan sonra varımızı yoğumuzu yitirebiliyoruz. Başkasına muhtaç olmamak açısından da deprem sigortasını yaptırmamız, yarınlara daha güvenli bakmamız için önem taşıyor. Depreme hazırlık olmamız lazım. Çok çabuk unutuyoruz. Depremi, afeti kendimizden uzak görüyoruz ama ne kadar yakın olduğumuzu başımıza geldiğinde görüyoruz. Büyükşehir ile kentsel dönüşümlere ağırlık vereceğiz ve yüzde 30 civarındaki riskli binalarımız, yakın sürede ortadan kalkacak."
-Edip Uğur
Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Edip Uğur da geçen hafta yaşanan depremin bu toplantının önemini artırdığını vurgulayarak, Balıkesir'in 1'inci derece deprem bölgesi olduğunu ve zorunlu deprem sigortasının mutlaka yaptırılması gerektiğini söyledi.
Bu sigortanın, yıllık 100-150 lira gibi bir ücretle yaptırılabildiğini belirten Uğur, "Sonra pişman olmayalım. Sadece tapuda, su ve elektrik aboneliğinde zorunlu olarak bu sigortayı yaptırmayalım, bunu gönüllü yaptıralım" dedi.
Konuşmaların ardından, "Deprem" konulu panel yapıldı.
