İyimaya, "İnsan Zararları Mahkemelerinin Kuruluş ve Görevlerine Dair Kanun Teklifi"ni TBMM Başkanlığı'na sundu. Teklif, insan zararları mahkemelerinin kuruluş, görev ve yargılama usullerini düzenliyor. Teklif, askeri olanlar da dahil her türlü idari işlem, eylem ve diğer sebeplerden kaynaklananlar ile adli yargının görev alanına giren insan zararlarına ilişkin dava ve işleri görmek üzere görevlendirilen mahkemelere dair hükümleri kapsıyor.
İnsan zararları mahkemeleri, Adalet Bakanlığınca HSYK'nın olumlu görüşü alınarak her ilde ve merkez nüfusu 100 binin üzerindeki her ilçede, tek hakimli ve asliye mahkemesi derecesinde olmak üzere kurulacak. Bu mahkemelerin yargı çevresi, kurulduğu il ve ilçenin mülki sınırlarıyla belirlenecek. Ancak yargı çevresi, Adalet Bakanlığı'nın teklifi üzerine HSYK tarafından değiştirilebilecek.
Büyükşehir belediyesi bulunan illerde, büyükşehir belediyesi sınırları içindeki mahkemelerin yargı çevresi, il ve ilçe sınırlarına bakılmaksızın Adalet Bakanlığının önerisi üzerine HSYK tarafından belirlenecek. Gerektiğinde, bir yerdeki insan zararları mahkemesinin birden çok dairesi kurulabilir. Bu durumda daireler numaralandırılacak. İnsan zararları mahkemesi kurulamayan yerlerde, düzenleme kapsamına giren dava ve işlere, HSYK tarafından belirlenen asliye hukuk mahkemesince bakılacak.
İnsan zararları mahkemeleri; ilgili kanunlar gereğince adli yargıda görülen, askeri olanlar dahil, her türlü idari eylem ve işlemler ile idarenin sorumlu olduğu diğer sebeplerden doğan, vücut bütünlüğünün kısmen veya tamamen yitirilmesine yahut kişinin ölümüne bağlı maddi ve manevi zararların tazminine ilişkin dava ve işlere bakacak. Bu haller dışında kalan, aynı nevi zararlar hakkında da uygulanacak. İnsan zararını doğuran olayla ilgili diğer zararlara ilişkin davalar, insan zararı davasında bekletici sorun oluşturmayacak.
Hukuk Muhakemeleri Kanunu hükümlerinin uygulanacağı "İnsan Zararları Mahkemeleri", düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç iki yıl içinde kurulup faaliyete geçecek.
-"Tazminat hukukunda devrim niteliğinde"
İyimaya, teklifinin, "tazminat hukukunda devrim niteliğinde" olduğunu belirterek, şunları kaydetti:
"Teklifin yasalaşması halinde; vücut bütünlüğünün kaybı ve ölümden kaynaklanan bütün tazminatlar için özel bir ihtisas mahkemesi kurulacak. Bu gibi davalarda farklı mahkemeler (İdari Yargı, Ticaret Mahkemesi, İş Mahkemesi...) uygulamasına son verilecek. Yeni model, bir insan hakkı karakteri taşıyan bu gibi zararlarda hukuk birliğini, içtihat bütünlüğünü ve adil yargılanma hedefini büyük ölçüde gerçekleştirecektir. 'Aynı zarara farklı hukuk' ve 'aynı zarara eşitliliği tahrip eden farklı ölçüt ve standartlar' dönemi sona erecektir. Teklif, tazminat haklarında dava modelinden, zorunlu sorumluluk sigortası (sosyalizasyon) modeline sıçramayı sağlayacak yeni bir zeminin de tetikleyicisi olacaktır. Bu bağlamda büyük işletmelerdeki kazalar yönünden zorunlu sigorta sisteminin insani bir boyut getireceği unutulmamalıdır."
İyimaya, teklifin, komisyonlar aşamasında ve izleyen süreçlerde çok boyutlu olarak ve yaygın bir katılımla değerlendirileceğini belirterek, "Teklifin felsefesi, bir meslek ömrünü kapsayan yoğun çalışma ve seçici tecrübeler halkasından beslenmiştir. Yeni yapı, insan zararları yargılaması hukuku yönünden, dünyada ilk model (özgün örnek) olma özelliği taşıyacak" dedi.
