Teyssen, Enerjisa ile ortaklıklarının birinci yıl dönümü nedeniyle E.ON'un Almanya'daki tesislerine düzenlenen basın gezisinde soruları yanıtladı. Sabancı Holding Enerji Grubu Başkanı Selahattin Hakman, Enerjisa Üst Yöneticisi Yetik Mert ve E.ON Yönetim Kurulu Üyeleri Keith Plowman ve Jorgen Kildahl'ın da katıldığı toplantıda Teyssen, enerji sektörünün küresel değişimden geçtiğini anlattı.
"Yüksek maliyetli, merkezi, büyük ölçekli yapıdan, küçük ölçekli, yenilenebilir enerji ve müşteri odaklı ve dağıtılmış yapıya geçiliyor" diyen Teyssen, Enerjisa'da Sabancı Holding ile tam uyum içinde bu yönde çözümler geliştirdiklerini söyledi. Teyssen, "Karlı, rekabet edebilir, gereksinim duyulan alanlara yatırım yapıyoruz. Balıkesir'deki 143 MW'lik rüzgar santrali buna bir örnek" dedi.
Doğalgaz projelerine ilişkin Teyssen, E.ON'un TAP'ın ortaklarından olduğunu hatırlattı. Azeri gazını İtalya'ya taşıyacak ve Türkiye'den geçecek TANAP'ın da önemine değinen Teyssen, "TANAP'a sadece Türkiye'den geçen bir boru hattı gibi bakmıyoruz. Buna Enerjisa için ticari bir iş imkanı olarak bakacağız' dedi.
- "Önce gazı göster"
Enerjisa'nın İsrail'in Leviathan gaz sahasından Türkiye'ye gaz getirmek üzere Turcas ile işbirliği yapma kararı aldığı hatırlatılan Teyssen, Doğu Akdeniz ve Kuzey Irak da dahil olmak üzere Türkiye'nin çevresindeki gaz kaynaklarını değerlendirdiklerini ancak henüz bir karara varmadıklarını söyledi.
"Dünyada yeterince gaz var. Gaz tedarikçileri rekabet edebilmek için makul olmalı" diyen Teyssen, gaz üreticilerinin ucuz kömür ve yenilenebilir enerjiyle rekabet etmek zorunda olduklarını vurguladı ve E.ON'un kWh başına 3 avro sentten ucuza elektrik üreten Teksas rüzgar santralini örnek gösterdi.
Gaz konusunda çok spekülasyon olduğuna işaret eden Teyssen, "Lübnan, İsrail, Kıbrıs hep konuşuluyor ama bunlardan hiçbiri henüz piyasada dolaşmıyor. Sıkça kimin hangi gazı aldığı ve gazın nereye gittiği hakkında spekülasyon yapılıyor. Ben şöyle bakıyorum; 'Önce parayı göster' denilen Amerikan filmlerinde olduğu gibi, 'Önce gazı göster.' Ben böyle bakıyorum" diye konuştu.
Türkiye'de yaşayabilecekleri tek sorunun çok yoğun kullanılmaları ve sınırlı olmalarından dolayı elektrik dağıtım şebekeleri olduğunu öne süren Teyssen, E.ON olarak bir numaralı şebeke yöneticisi olduklarını ve bu sorunun üstesinden geleceklerini söyledi.
- "Rusya'daki yatırımlarımızı spekülasyon konusu yapmamalıyız"
Teyssen, İran gazını Türkiye'ye getirmekle ilgili soru üzerine, uluslararası yaptırımlar bitene kadar temkinli davranacaklarını ancak yaptırımlar kalktığında İran gazını da portföylerine katabileceklerini dile getirdi.
Rusya'daki yatırımlarına ilişkin soruya da Teyssen, şu cevabı verdi:
"Halihazırda Rusya'ya uygulanan ticaret yaptırımı yok. Afganistan'da 2 savaş gördük ama gaz tedariği kesilmedi. Rusya'yla uluslararası siyasetin tansiyonun yükseldiği zamanlar dahil, 40 yıldır barışçıl gaz ve petrol ticaretimiz devam ediyor. Dolayısıyla Rusya'dan gaz çıkarma ve Türkiye, Avrupa piyasasına satma işimizi spekülasyon konusu yapmamalıyız."
Teyssen, Türkiye'de nükleer projelerle ilgilenip ilgilenmedikleri sorusu üzerine, Almanya'da tek seçimle halkın Fukuşima kazasından etkilenmesi üzerine nükleer santrallerin kapatılması kararı aldığını hatırlattı ve şunları söyledi:
"Bir nükleer santralin inşaat maliyeti 5-6 milyar avrodan 10 milyar avroya çıkabiliyor. İnşaat bittikten sonra da riskler var. İngiltere'de 40 yıllık nükleer anlaşma yapıldı. 40 yıl, 10 seçim demek ve bir ülkenin 10 kez nükleer isteyip istemediği konusunda karar değiştirmesi anlamına gelebilir. Almanya'da bu tek seçimle değişti"
- "Türkiye'ye inanıyoruz"
Teyssen, 30 Mart yerel seçim sonuçlarının Türkiye'deki yatırımlarını ne yönde etkilediği sorusu üzerine, "Türkiye'de seçimleri gözlemledik. Sonucuna saygılıyız, yatırımlarımızı değiştirecek bir değişim gözlemlemedik. Türkiye'ye inanıyoruz" dedi.
"Türkiye konusunda pozitif düşüncelerimiz olmasaydı şimdi bu masada oturuyor olmazdık' ifadesini kullanan Teyssen, "Türkiye'nin genç nüfus yapısı, pozitif demokrasisi, iyi bir iş sistemi var. Ancak eğitim sisteminin gelişmesi gerekiyor. İnovasyon ve Ar-Ge ile iş sektörü de gelişecektir" diye konuştu.
- "Türk enerji sektörünün liberalizasyonuna öncülük ettik"
Sabancı Holding Enerji Grubu Başkanı ve Enerjisa Yönetim Kurulu Başkanı Hakman da işbirliklerinin başında Enerjisa'nın hedefi olan 5000 MW üretim portföyüne ulaşıldığını, 2020 sonrasında 7500 MW'a ulaşmayı amaçlandığının altını çizdi.
Hakman, E.ON ile doğalgazı yeni bir iş alanı olarak belirlediklerini, doğalgaz değer zincirinin ithalat ve tedarik alanlarına odaklı olarak Türkiye'deki ve bölgedeki gelişmeleri yakından takip ettiklerini söyledi.
Enerjisa'nın, Türk enerji piyasasının liberalizasyonuna öncülük ettiğini ifade eden Hakman, E.ON ile başta müşteri odaklılık olmak üzere aynı değerlere sahip olduklarını vurguladı.
Hakman, Türkiye'de kişi başına elektrik tüketiminin Avrupa Birliği ortalamasının yarısından daha az olduğunu belirterek, şöyle konuştu:
"Talep artışını güvenli ve sürdürülebilir koşullarda sağlayabilmek için her yıl ortalama 4000 MW kapasite artışına gereksinim var, üretim ve dağıtımda yıllık 8-10 milyar dolar yatırım yapılması gerekiyor. Bunu sağlayabilmek için de liberalizasyon adımlarının kararlıkla sürdürülmesi ve daha rekabetçi bir piyasaya işlerlik kazandırılması gerekmektedir."
Hakman, bu yönde beklentilerini, "özelleştirmelerde ivmenin sürdürülmesi, serbest tüketici limitinin sıfırlanması, EPİAŞ'ın bu yıl içerisinde faaliyete geçmesi ve doğalgaz sektöründe Türkiye'nin ihtiyacı olan gaz arzını, rekabetçiliği ve gerekli altyapının gelişmesi ve güçlendirilmesini sağlayacak bir piyasaya işlerlik kazandırılabilmesi için kanun değişikliği gerçekleştirilmesi" olarak özetledi.
- "E.ON ile 'kazan-kazan-kazan' anlaşması yaptık"
Enerjisa Üst Yöneticisi Yetik Mert de "2.560 MW'lık kurulu güç üretim portföyümüz ile serbest üreticiler arasında lider konumdayız" dedi.
Mert, ayrıca 20 milyon kişinin ana elektrik tedarikçisi konumuna geldiklerini ve 9 milyon müşteriye ulaşma hedefini gerçekleştirdiklerini belirterek, " Bu rakam ile E.ON'un faaliyet gösterdiği pazarlar arasındaki en yüksek müşteri portföyüne sahip ülke konumuna ulaştık. "E.ON ile 'kazan-kazan' değil, 'kazan-kazan-kazan' anlaşması yaptık. Alan-satan, alınan-satılan hepsi memnun. Ortaklığımız doğru yolda ilerliyor" diye konuştu.
Avrupa'nın en büyük enerji şirketlerinden E.ON, Avrupa, Rusya, Brezilya ve Kuzey Amerika'daki doğalgaz ve elektrik faaliyetleriyle 35 milyondan fazla müşteriye enerji tedarikini sağlıyor ve 2013 itibariyle elektrik üretim kapasitesi yaklaşık 61 GW seviyesinde gerçekleşti. AB'de 40, Rusya'da 10, ABD'de 2.5 ve Brezilya'da 2.4 GW elektrik üretim kapasitesine sahip E.ON, 24 Nisan 2013'te Enerjisa hisselerinin yarısını satın alması sonucunda Türkiye'de de 2.6 GW kapasiteye ulaştı. Enerjisa'nın halihazırda inşa edilen kurulu gücüyse 1.7 GW. 900 MW da geliştirilme aşamasında.
