Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Parazitoloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Doğanay, AA muhabirine yaptığı açıklamada, hastalığın, hayvanların hidatik kistli enfekte organlarını yiyen köpeklerin ince bağırsağında bulunan ekinokok parazitlerinin yumurtalarından kaynaklandığını söyledi.
Köpeklerin dışkısıyla çevreye saçılan yumurtaların su ve çeşitli gıda maddeleriyle ya da hayvanı severken tüylerine yapışan yumurtaların ele bulaşmasıyla insanlara geçtiğini anlatan Doğanay, bunun da insanların çeşitli organlarında içi sıvı dolu kistler oluşturduğunu belirtti.
Doğanay, kistlere daha çok karaciğer ve akciğerde rastlandığını ama bazen beyin, böbrek dalak, kemik iliği gibi çeşitli organlarda da kistler bulunduğunu kaydetti.
Hastalığın belirtilerine değinen Doğanay, "Kistler çok yavaş büyüyor ve hastalık çoğu zaman fark edilmiyor. Bazı hastalarda kistlerin 40-50 yıl fark edilmeden gelişebildiğini gözlemliyoruz. Eğer kistler yerleştiği organın işlevinde bir değişiklik yapmadıysa, kişinin hastalığını anlaması zor. En dikkati çeken belirti karında şişkinlik, ağrı ve bulunduğu organın göreviyle ilişkili bozukluklar meydana gelmesi" diye konuştu.
- Köpekler kontrol altına alınmalı
Doğanay, hastalığın daha çok köpeklere, köpeklerden de hem insanlara hem de hayvanlara bulaştığını, bu nedenle hastalıkla mücadele için köpeklere yönelik önlemler alınması gerektiğinin altını çizdi.
Köpeklerle ilgili alınabilecek tedbirleri anlatan Doğanay, "Başıboş gezen köpeklerin mutlaka kontrol altına alınması lazım. Bu köpeklerin çocuk parklarına girmelerinin engellenmesi gerekiyor. Gerek sahipli gerekse sahipsiz tüm köpeklerin yılda en az iki kez veteriner hekim kontrolünden geçmesi ve hayvan kesimlerinin mutlaka veteriner hekim gözetiminde yapılması gerekiyor. Ayrıca hayvanlardaki kistli organlar kesinlikle köpeklere yedirilmemeli" şeklinde konuştu.
- Tedavi cerrahi müdahale
Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, Türkiye'de ortalama yüz binde 4 kişide kist hastalığının görüldüğünü belirten Doğanay, şunları kaydetti:
"Ülkemizde modern sistem hayvan yetiştiriciliğinin yaygınlaşması hastalığın hayvanlarda azalmasında etkili oldu ancak hastalık ülkemizde hala hem insanlarda hem de hayvanlarda yaygın olarak görülüyor. 1987-1994 yılları arasında hastane kayıtlarına göre 21 bin 303 kişide bu hastalığa rastlanmıştır. Hastalığın insanlardaki başlıca tedavisi cerrahi müdahale. Son zamanlarda bazı ilaçlar da deneniyor ancak istenilen sonuç alınamıyor. Ameliyatın da bazı zorlukları var. Çünkü her kiste cerrahi operasyon uygulanamıyor. Ayrıca operasyon sırasında kistin patlama ihtimali var. Kistin patlaması durumunda içindeki çok sayıda larva operasyon bölgesine bulaşır ve bunlardan tekrar yeni kistler oluşturur."
