Eker, ÇAYKUR Genel Müdürlüğünde düzenlenen 2014 Yılı Yaş Çay Alım Kampanyasının açılış töreninde yaptığı konuşmada, Türk çayının üzerine kar yağma özelliği olduğunu belirterek, "Çok sıcak bir ülkede yaşamıyoruz. O nedenle diğer Asya ülkelerindeki çaylık alanlara nispetle daha az haşerenin, böceğin olduğu bir yerdeyiz. Bu nedenle de çayımızı kimyasal gübre dışında başkaca kimyasal madde kullanılmasını gerektirmeyen bir coğrafyada yetiştiriyoruz' diye konuştu.
Bunun bir anlamda çok önemli bir avantaj olduğunu dile getiren Eker, "Yani zaten yetiştirilme tarzı itibariyle organiğe çok yakın bir aşamada. Biz ayrıca kimyevi gübreyi kesersek ve çaylık alanı diğer bir takım bulaşanlardan korursak, egzoz gazları gibi, bir takım başka gazlar gibi zaten organik hale kolayca gelebilecek bir üretim imkanımız, ortamımız var. O nedenle bölgemizin çayını, kalitesini ve verimliliğini artırmak suretiyle dünya pazarlarına rahatlıkla daha rekabetçi bir tarzda satabilme imkanına kavuşuruz" dedi.
Dünyada en çok çay tüketen ülkeleri arasında Türkiye'nin dördüncü sırada yer aldığını anlatan Eker, şöyle devam etti:
"Türkiye'de çay üretimin yüzde 62'sini Rize, yüzde 24'ünü Trabzon, yüzde 11'i Artvin, yüzde 3'ünü de Giresun ve Ordu gerçekleştirmektedir. Bakanlık olarak, hükümet olarak çayla ilgili yürüttüğümüz bir çok faaliyet var. 2002 tarihinde ilk AK Parti hükümeti kurulduğu andan itibaren çay üretimine önem vermiştir. 2003 yılındaki ilk Bakanlar Kurulu kararlarından biri ile kamu ve özel sektör yaş çay işleme tesislerine yaş çay yaprağı satan üreticilere kilogram başına destekleme prim ödenmesine bizim hükümetimizin kararlarıyla başlanmıştır. Ödemeler de her yıl düzenli olarak yapılmaktadır. Yaş çay alımı pirim uygulamasına 2003 yılında AK Parti hükumeti döneminde başlanmış, 2013 yılı yaş çay ürünü için 140 milyon lira olmak üzere günümüze kadar 1 milyar 200 milyon lira ödeme gerçekleştirilmiştir. "
Budama tazminatı için bugüne kadar toplam 657 milyon lira ödeme gerçekleştirildiğini vurgulayan Eker, şunları kaydetti:
"Uygulamanın süresi 2012 yılında dolmuştu. 2012 yılından başlamak üzere 10 yıl daha bizim budama tazminatı vermeyle ilgili kararımız yine AK Parti hükumetimiz tarafından verildi. 2012 yılındaki yaş çay tarım alanlarının belirlenmesi ve bu alanlarda çay tarımı yapan üreticilere ruhsatname verilmesine dair Bakanlar Kurulu kararı ile son derece önemli, çünkü bir tıkanma noktasına gelmiştik. Çay tarım alanlarının belirlenmesi ile belirlenen bu alanlarda çay tarımı yapan üreticilerin mevcut ruhsatnamelerinin yenilenmesi ve ruhsatname alınmadan kurulan çay bahçelerine ruhsatname verilmesi amaçlanmıştır. Bu da bir imkandır. Ayrıca çay tarım alanları çay üreticilerine ait bilgilerin kayıt altına alınmasına yönelik veri tabanı bununla oluşturulmaktadır. Ulusal Çay Konseyi 2008'de kuruldu ve olağan kongresini de 2009 yılında gerçekleştirdi. Bakanlarımızca Ulusal Çay Konseyine ürün rekoltesi tespit çalışmalarına yürütme yetkisi de verildi."
-Çay kanunu hazırlığı
Eker, Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı'nın da destekleri ve işbirliği ile Rize'de, özellikle çay ile ilgili tüm paydaşların katılımıyla çalıştay düzenlediklerini anımsatarak, şunları vurguladı:
"Çay sektörüyle ilgili eylem planı hazırladık. Eylem planının 15 tedbiri var. Bu tedbirler kuru çay ihracat desteklenmesinden Türk çayının menşeinin tespiti amacıyla DNA markörlerinin belirlenmesine kadar, ürün çeşitliliğinin artırılmasından organik çay üretiminin artırılmasına, kuru çayda markalaşmadan çaylıkların miras yoluyla bölünmesinin önlenmesine, kayıt dışı çaylık alanların kayıt altına alınmasına kadar bir dizi mevzuat çalışmaları öngördük. Bu tedbirlerden biri de yine çay kanunu hazırlığı yaptık. Bu hazırlıklarda son aşamaya geldik, önümüzdeki çok kısa bir süre içinde Bakanlar Kurulunun gündemine gelecek."
ÇAYKUR'un sektörün liderliğini yaptığını dile getiren Eker, şu ifadelere yer verdi:
"ÇAYKUR Genel Müdürlüğü Rize'de bulunuyor. Hali hazırda 45 fabrikada, 10 bin 441 kişinin çalıştığı büyük ve önemli bir kurum. Amacımız tabi özel sektörün de bir yandan bu çalışmaların içinde yer alması ve daha etkin olması ama kuşkusuz bu alandaki ÇAYKUR'un sorumluluğunun da biz farkındayız ve bu sorumluluğun ürün geliştirme ve çeşitlendirme anlamında öncü rolümüzün farkındayız. Bunu da bir yandan yeni çay ürünleriyle organik üretimle yapıyoruz. Yeni özellikle 'Didi', beyaz çay gibi yeni ürünleri geliştirmek ve piyasaya sunulmak suretiyle bunları yapıyoruz. Üreticimizin mağdur olmaması yönünde de kamyanya süresince her sene biraz daha fazla kolaylaştırıcı tedbirler alıp uygulamak suretiyle de üreticimize yardımcı olmakta, özel sektöre de bu alanda yön verici, yön tayin edici bir fonksiyon icra etmekteyiz. Genel Müdürümüzden, mühendisine, memuruna, işçisine hepsi fedakarlık içinde gayretle çalışmalarını sürdürüyor."
Eker, fiyatları belirlerken enflasyonu dikkate aldıklarını belirterek, "Yıllar önce hatırlıyorum buraya geldiğimizde '1 kilogram yaş çay 1 lira bile etmiyor' deniliyordu" dedi.
ÇAYKUR olarak çay fiyatını hep enflasyonun üzerinde belirlediklerini dile getiren Eker, şöyle devam etti:
"2013 yılında yıllık ÜFE yüzde 6,97 arttı, TÜFE yüzde 7,40 arttı. Geçen sene fiyatımız bildiğiniz gibi 1 lira 23 kuruştu. 12 kuruş da ayrıca prim desteği verdik ki toplam 1 lira 35 kuruşa tekabül ediyordu 2013 yılı fiyatı. Bu sene de 1,23 liraya, 15 kuruş ilave etmek suretiyle 1,38 lira, 12 kuruş da prim vermek suretiyle 1,50 lira toplam üreticinin eline fiyat geçecek inşallah. Bu da yüzde 12'lik artış demektir. Yani enflasyonun oldukça üzerinde bir fiyat. 1,50 lira toplamda üreticinin 1 kilogram yaş çay için eline primle geçecek rakam. Hayırlı uğurlu olmasını diliyorum."
(Bitti)
