Boşanmanın çocuklar üzerindeki etkileri

Kaliteli aile birlikteliği, çocukta sağlıklı bir bağlanmanın ve temel güven duygusunun temelidir. Boşanma çocuk için travmatik bir tecrübedir. Bununla beraber gelişimsel dönemin özelliğine göre her çocuk bu durumu farklı şekilde yaşar. Beykent Üniversitesi Psikoloji Bölümü Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Yardımcısı Doç. Dr. Neslim G. Doksat, "İlk 4 yaş içindeki çocuklar sürecin hukuki boyutunu idrak edemez, az gördükleri ebeveynin yetersizliğini veya evdeki gergin ortamı hisseder. Bu durumla ilgili olarak, sıkıntılı ruh hali, çabuk ağlama, huysuzlanma, kolay yatıştırılamama, uykusuzluk gibi belirtiler ortaya çıkıyor" diye konuştu. İşte uzman gözüyle boşanmanın çocuklarınız üzerindeki artı ve eksileri...

BÜYÜDÜKÇE TEPKİLER DEĞİŞİYOR

5 -8 yaş arasındaki çocuklar, ebeveynin yokluğunu daha net olarak hisseder ve sorgulama başlar. Bu konuda belirgin şekilde tepki gösterir. Sık sık diğer ebeveynin neden eve gelmediğini sorar. Huysuzluk, içe kapanma veya saldırganlık, akran ilişkilerinde sorun yaşama, akademik başarının düşmesi, okuldaki otoriteyle ilgili sorun yaşanması tipik belirtiler arasında yer alıyor.

TEKRAR BİRLEŞTİRME ÇABASI

9 yaşından itibaren soyut düşünce gelişir. Çocuk bu yaştan itibaren, boşanmanın hukuki boyutunu idrak eder. Bazı çocuklar boşanma olayına şiddetle tepki verip itiraz ederken, bazıları hayatlarında onları bekleyen değişiklikleri sorgulayıp, çıkarları doğrultusunda manipülasyon yapmayı yeğler. Genellikle ergenlik dönemine kadar olan süreçte anne ve babayı tekrar bir araya getirme fantezileri çok yaygındır. Bu yaş çocuklarında da ders başarısı olumsuz olarak etkilenebilir, sınıfta dikkat çekmeye yönelik davranışlar artabilir, saldırganlık, huysuzluk ortaya çıkabilir.

MENFAATLER ORTAYA ÇIKIYOR

Ergenlik döneminden itibaren, bazı gençler boşanma olayına aşırı derecede tepki verir. Bu gruptaki gençler için durumdan ikincil menfaat sağlama, maddi ve manevi beklentileri ön plana çıkartma davranışı tipiktir. Yaşanan olaylar ergenlik dönemini alevlendirebilir. Gençler arkadaş çevrelerini değiştirebilir, ders notları düşebilir, alkol ve madde kullanımına eğilim ve kolay öfkelenme ortaya çıkabilir.

AÇIKLAMA NASIL OLMALI

Boşanma kararı anne, baba ve çocuğun bulunduğu bir aile meclisinde yürütülmelidir. Her iki ebeveynin ortak bir dille bu durumu çocuğa anlatması en uygunudur. 5 yaş üzerindeki çocuk için "Birbirleriyle fikir ayrılığı yaşadıklarına ama bu konuda bir süre emek harcayıp anlaşmaya çalışacaklarına" dair bir açıklama yapıp, birkaç ay bu konuda çaba harcamak en uygunudur. 5 yaştan daha küçük olan çocuklar için, diğer ebeveynin herhangi bir zorunluluk sebebiyle evde olamayacağı, ama ara ara onu görmeye geleceğini söylemek (hangi zamanlarda görüşebileceklerine dair net bir bilginin verilmesi çok önemlidir) en uygunu olacaktır. Yaşanan her çeşit sıkıntı ve sorunun ısrar etmesi durumunda, tercihen yol ayrımına gelmeden önce bir çocuk ve ergen psikiyatrından profesyonel destek alınması en doğrusudur.