Ergenekon Davası'nın gerekçeli kararı (3)

Ergenekon Davası'nın gerekçeli kararının önsöz bölümünde, yazım sürecindeki "dosyaları yeniden inceleme ve degÌ†erlendirme" asÌ§amasında, verilen hükümlerin ne kadar isabetli oldugÌ†unun bir kez daha görüldüğü belirtilerek, "Sonuçta mahkememiz kararını bagÌ†ımsız ve tarafsız olarak, tam bir vicdani kanaatle vermisÌ§tir. Ergenekon terör örgütünün hedefledigÌ†i amacın tam olarak gerçeklesÌ§mesi durumunda milyonlarca insanın ve bunların ailelerin yasÌ§ayacagÌ†ı acı düsÌ§ünüldügÌ†ünde, millet adına karar veren mahkememizin aldıgÌ†ı kararla milletin vicdanına ne kadar degÌ†er verdigÌ†i açıktır" denildi.

Önsöz bölümünde, kararın gerek icÌ§erik gerekse sistematik olarak anlasÌ§ılabilir olması icÌ§in buÌˆyuÌˆk bir gayret sarf edildiği vurgulandı.

Önsözde, "Ergenekon TeroÌˆr ÖrguÌˆtuÌˆ"nuÌˆn ilk kez bir yargı merciince teroÌˆr oÌˆrguÌˆtuÌˆ olarak kabul edilmesinden dolayı ayrıntılı acÌ§ıklamalar yapıldığı belirtilerek, gerekcÌ§enin tam olarak kavranılabilmesi ve dogÌ†ru olarak analiz edilebilmesi icÌ§in her bir boÌˆluÌˆmuÌˆn ve bagÌ†lantılı oldugÌ†u boÌˆluÌˆmlerin, dipnotlar da goÌˆz oÌˆnuÌˆnde bulundurularak dikkatlice okunması gerektiği, yine sanıkların dogÌ†rudan soru sorulma (cÌ§apraz sorgu) asÌ§amasında verdigÌ†i cevapların da davanın ve sanıkların bireysel durumunun anlasÌ§ılması bakımından oÌˆnemli olduğu kaydedildi.

Tekrara sebep olmamak icÌ§in bazı konulardan yalnızca bir boÌˆluÌˆmde bahsedildiği, dagÌ†ınık binlerce delilin bir duÌˆzen icÌ§inde iddia, savunma ve temyiz merciinin dikkatine sunulmasına gayret edildiği aktarıldı.

GerekcÌ§eli kararın önsözünde, esas olarak "IÌ‡ddia Makamının IÌ‡ddiaları ve Sanık Tarafının Savunmalarını IÌ‡cÌ§eren BoÌˆluÌˆm (1.Kitap)", "OÌˆrguÌˆtuÌˆn VarlıgÌ†ının ve Eylemlerinin Anlatılıp Ortaya KoyuldugÌ†u ve IÌ‡lgili Delillerin TartısÌ§ılıp DegÌ†erlendirildigÌ†i Genel BoÌˆluÌˆm (2. Kitap)", "Sanıkların Bireysel Hukuki Durumları IÌ‡le IÌ‡lgili Delillerin TartısÌ§ılıp DegÌ†erlendirildigÌ†i Bireysel BoÌˆluÌˆm (3. Kitap)" olarak 3 başlık altında toplandığı belirtilen kararda, bu uÌˆcÌ§ kitap dısÌ§ında "giriş" ile emanet ve masrafların da yer aldıgÌ†ı "HuÌˆkuÌˆm Fıkrası" bulunduğu anlatıldı. Kararda, ayrıca mahkeme kaleminin yaptıgÌ†ı bir kısım cÌ§alısÌ§maların da ekler başlıklı bölümde dijital olarak hazırlandığı bildirildi.

- Kararda yer verilen bölümler

Önsözde, gerekçeli kararın Ceza Muhakemesi Kanunu ve Avrupa IÌ‡nsan Hakları Mahkemesi'nin sistematigÌ†i goÌˆzoÌˆnuÌˆne alınarak yazıldığı belirtilerek, bölümler şöyle sıralandı:

"1 - SorusÌ§turma asÌ§amasındaki olaylar kronolojik olarak anlatılmısÌ§ ve bunların akabinde iddia makamı tarafından hazırlanan iddianamelerin sanıkların bireysel durumları dısÌ§ındaki kısımları ve esas hakkındaki mütalaanın da genel kısımları özetlenmisÌ§tir. SorusÌ§turma kronolojisine yer verilirken Tuncay Güney isimli kisÌ§inin 2001 yılındaki bir dolandırıcılık suçlamasıyla gözaltına alındıgÌ†ı olayına da yer verilmisÌ§tir.

2 - Sanıkların ve müdafilerinin kolluk, savcılık, sorgu hakimligÌ†i, mahkemede tespit edilen sorgu ve savunmaları ile esas hakkındaki savcılık mütalaasına karsÌ§ı beyanları özetlenmisÌ§tir.

3 - Ergenekon silahlı terör örgütünün varlıgÌ†ı ortaya konulmusÌ§, bu örgütün derin devlet/gladyo/kontrgerilla yapılanması oldugÌ†u ve esas olarak Türk Silahlı Kuvvetleri içinde yasadısÌ§ı olarak örgütlendigÌ†i delilleriyle anlatılmısÌ§tır. Bu bagÌ†lamda Ergenekon terör örgütüne ait örgüt belgeleri içerigÌ†i ve hazırlanısÌ§ı bakımından karsÌ§ılasÌ§tırmalı olarak ayrıntılı ele alınmısÌ§tır. Yine geçmisÌ§te yargılaması yapılan ve Ergenekon terör örgütünün bir hücresi oldugÌ†una kanaat getirilen çetenin yargılandıgÌ†ı Susurluk Davası ile dosyamız arasındaki bagÌ†lantılara yer verilmisÌ§tir.

4 - Ergenekon terör örgütünün özellikle amaç suçlara ilisÌ§kin eylemleri ve eylem planları tartısÌ§ılmısÌ§ ve degÌ†erlendirilmisÌ§tir."

Gerekçeli kararın 5. bölümünde, sanıklar ve müdafileri tarafından dile getirilen usuli, teknik ve esasa ilisÌ§kin itirazlarla ilgili yargılama sürecinde alınan ara kararlara ve bu konuda mahkemenin degÌ†erlendirilmelerine yer verildiği belirtildi.

Sanıkların bireysel hukuki durumlarının ele alındıgÌ†ı 6. bölümde her bir sanıgÌ†ın sabit görülen eylemleriyle ilgili deliller ve bunların içerigÌ†inin belirtildiği kaydedilen önsözde, şu ifadeler yer aldı:

"Kararın 6. bölümünde, isnad edilen suçun sübutu ve takdir edilen ceza ile ilgili olarak hukuki tartısÌ§ma ve degÌ†erlendirme yapılmısÌ§tır. Bazı isnat edilen suçların niçin olusÌ§madıgÌ†ı, özellikle suç tarihine göre, 'cebir ve sÌ§iddet kullanarak Türkiye Cumhuriyeti Hükümetini ortadan kaldırmaya veya görevlerini yapmasını kısmen veya tamamen engellemeye tesÌ§ebbüs etme' suçu bakımından hangi ceza kanununun uygulanması gerektigÌ†i, 'geçitli suç' kavramının ne sÌ§ekilde olusÌ§tugÌ†u gibi hukuki konular açıklıgÌ†a kavusÌ§turulmusÌ§tur."

Kararın 7. bölümünde, sanıkların bazı haklarının ihlal edildigÌ†ine dair itirazları dikkate alındığı ifade edilen önsözde, yargılama boyunca özellikle Avrupa IÌ‡nsan Hakları SözlesÌ§mesi'nde zikredilen temel hak ve hürriyetlere ilisÌ§kin bazı itirazlar Avrupa IÌ‡nsan Hakları Mahkemesi kararları bagÌ†lamında degÌ†erlendirildiği belirtildi.

Önsözde, sanıkların isÌ§ledigÌ†i sabit kabul edilen basÌ§ta TCK 312. madde olmak üzere, sair suçlarının hukuki tartısÌ§maları ile bu suç tiplerinin olusÌ§umu ile ilgili hukuki analizlerine ise 8. bölümde yer verildiği vurgulandı.

Kararın 9. bölümünde, Ergenekon terör örgütünün amaç suçlar ve bu suçların gerçeklesÌ§tirilmesi ile ilgili yasal ve yasadısÌ§ı eylemlerinin ayrı ayrı ele alındığına işaret edilerek, şunlar kaydedildi:

"Ergenekon terör örgütünün amaç suçları gerçeklesÌ§tirmek için ön hazırlık mahiyetinde çalısÌ§malar yapan sivil toplum örgütleri ile ilgili faaliyetlerine örgüt belgeleri ısÌ§ıgÌ†ında ayrıntılı olarak yer verilmisÌ§tir. Bu bagÌ†lamda 2003-2004 yıllarında yasadısÌ§ı Cumhuriyet ÇalısÌ§ma Grubu tarafından icra ve organize edilen askeri darbe plan ve çalısÌ§maları, Cumhuriyet gazetesine bomba atılması, bir DanısÌ§tay üyesinin öldürülmesi, digÌ†erlerinin öldürülmeye tesÌ§ebbüs edilmesi, Cumhuriyet gazetesine molotof atılması, Genelkurmay BasÌ§kanlıgÌ†ı Karargahı'nda çalısÌ§an bir kısım muvazzaf askerlerin amaç suçların gerçeklesÌ§mesi bakımından icra ettigÌ†i faaliyetler, sahte isimlerle internet sitelerinin kurulması, 'IÌ‡rtica IÌ‡le Mücadele Eylem Planı'nın hazırlanması gibi eylemler delilleriyle tartısÌ§ılmısÌ§tır. Aynı konulara sanıkların bireysel hukuki durumlarının degÌ†erlendirilmesi bölümlerinde de ilgili oldugÌ†u kadarıyla yer verilmisÌ§tir."

- "Karar, tam bir vicdani kanaatle verilmiştir"

Gerekçeli kararın önsüz bölümünün sonuç kısmında, "Özellikle belirtmek gerekir ki, gerekçeli kararın yazım sürecindeki 'dosyaları yeniden inceleme ve degÌ†erlendirme' asÌ§amasında mahkememizin verdigÌ†i kararın ne kadar isabetli oldugÌ†u bir kez daha tarafımızca görülmüsÌ§tür" denildi.

Bu sürecin vicdani kanaati daha da güçlendirdiği belirtilen bölümde, şu ifadelere yer verildi:

"Sonuçta mahkememiz kararını bagÌ†ımsız ve tarafsız olarak, tam bir vicdani kanaatle vermisÌ§tir. Ergenekon terör örgütünün hedefledigÌ†i amacın tam olarak gerçeklesÌ§mesi durumunda milyonlarca insanın ve bunların ailelerinin yasÌ§ayacagÌ†ı acı düsÌ§ünüldügÌ†ünde, millet adına karar veren mahkememizin aldıgÌ†ı kararla milletin vicdanına ne kadar degÌ†er verdigÌ†i açıktır.

Örgütlü suçlarla ilgili birçok eser okuma, dosya inceleme ve Yargıtay içtihatlarını degÌ†erlendirme konusunda imkan, fırsat ve tecrübeye sahip mahkememizce çok açık olarak belirtilmek gerekirse, gerekçeli kararını yazdıgÌ†ımız bu dava delil olarak emsalleriyle karsÌ§ılasÌ§tırılmayacak bir zenginligÌ†e sahiptir. Mevcut her çesÌ§it delillerin örtüsÌ§tügÌ†ü, birbirini tamamladıgÌ†ı ve dogÌ†ruladıgÌ†ı görülmüsÌ§tür. Öyle ki Yargıtay kararlarında suçun olusÌ§umu için nitelik ve nicelik olarak aranan delillerin çok üzerinde delile ulasÌ§ılmısÌ§tır. Dosyada gerek örgütün varlıgÌ†ı ve gerekse sanıkların bireysel durumları ile ilgili birçok delil bulunmaktadır. Öyle ki bazı delillere hem zaman hem de yer darlıgÌ†ı nedeniyle sadece atıfta bulunmakla yetinilmisÌ§tir."

Önsözün sonuç bölümünde mahkemenin çalışma koşullarına da değinilerek, şunlar kaydedildi:

"Mahkememiz, 30 yılda bitmez denilen davayı gece gündüz, hiçbir mesai gözetmeksizin, senelik resmi izinlerinin çok az bir kısmını kullanıp geri kalanında yine yargılama faaliyetine devam ederek, hafta içi ve hafta sonu geç vakitlere kadar çalısÌ§arak bitirmisÌ§, bu çok karmasÌ§ık davada verdigÌ†i kararın gerekçesini de büyük bir gayretle tamamlamısÌ§tır. Gösterilen tüm olumsuz tavır ve tepkiler, sarf edilen kem sözler büyük bir sabırla ve hakimlik meslegÌ†inin vakar ve haysiyetine uyar sÌ§ekilde karsÌ§ılanmısÌ§tır.

Bu gibi davalardan herkesin çıkarması gereken en önemli derslerden birisi de yargılamayı etkilemeye tesÌ§ebbüs anlamına gelebilecek sözlerden kaçınmak gerektigÌ†idir. Bu duyarlılık gösterilmedigÌ†inde hem yargılama uzamakta hem gerçekler degÌ†il toplumda olusÌ§turulan algılar üzerinden degÌ†erlendirmeler yapılarak yanlısÌ§ ve haksız sonuçlara varılmakta hem de hakimler yıpratılmaktadır. Bunun ise topluma agÌ†ır bedeller ödetecegÌ†i ortadadır. Bu nedenle olası benzer sorusÌ§turma ve davalarla karsÌ§ı karsÌ§ıya gelecek hakim ve savcıların 'adam sendeci' olmaya dogÌ†ru evrilme tehlikesinin oldugÌ†unu söylemek de abartı olmaz."

(Sürecek)