Türkiye-Azerbaycan-İran Dışişleri Bakanları Üçlü Toplantısı'nın üçüncüsü, Türkiye'nin ev sahipliğinde Van'da yapıldı. Üç ülkeyi ortaklaşa ilgilendiren konularda bölgesel işbirliğinin geliştirilmesi imkanları üzerinde görüş alışverişinde bulunulan ve basına kapalı gerçekleştirilen toplantının ardından, Dışişleri Bakanı Davutoğlu, Azerbaycan Dışişleri Bakanı Elmar Memmedyarov ve İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif ortak basın toplantısı düzenledi.
Davutoğlu, konuşmasının başında son günlerde yaşanan olaylar sırasından hayatını kaybeden Burak Can Karamanoğlu ve polis memuru Ahmet Küçüktağ'ı andı. Karamoğlu ve Küçüktağ'a Allah'tan rahmet dileyen Davutoğlu, yakınlarına da taziyelerini bildirdi. "Ümit ederiz ki ülkemizde bundan sonra bu tür acılar bir daha yaşanmaz. Hiçbir eve evlat acısı düşmez ve barış ve kardeşlik ortamı özellikle bu seçim döneminde, her zamankinden daha fazla hissettiğimiz barış ve kardeşlik ortamı, ebediyen ülkemize hakim olur" diye konuştu.
Önceki üçlü toplantıların İran'ın Urmiye ve Azerbaycan'ın Nahcivan şehirlerinde yapıldığını hatırlatan Davutoğlu, "Her iki toplantıda aslında aynı bölgede olmanın, aynı kaderi paylaşmanın bilincinde olarak ülkelerimizin geleceği ile ilgili ve bölgemizde barış ve esenliğin geleceğiyle ilgili son derece önemli kararlara imzalar atmıştık" dedi.
Davutoğlu, şöyle devam etti:
"Biz bu topraklarda asırlarca, köklü kültürler, köklü devlet gelenekleri olarak birlikte yaşadık, bundan sonra da ebediyete kadar birlikte yaşayacağız. Hiçbir etnik ve mezhebi ayrım olmaksızın bu coğrafyanın, bu bölgenin barış, huzur ve refah bölgesi olması konusunda güçlü iradelere sahibiz. Türkiye olarak hem İran'la hem de Azerbaycan'la çok köklü ikili ilişkilerimiz var."
Üçlü toplantıda, 2014-2016 yılları için üç yıllık bir eylem planını kabul ettiklerini belirten Davutoğlu, ulaştırmadan enerjiye, ticaretten gümrük işlerini kolaylaştırmaya, kültürel ilişkilerden siyasal ilişkilere kadar çeşitli konuları kapsayan eylem planı konusunda mutabık kaldıklarını açıkladı.
"Arzu ediyoruz ki aramızdaki sınırlar, dostluk ve kardeşlik sınırları olarak halklarımızın ekonomik, ticari, kültürel iletişimini, ilişkilerini geliştiren kapılar olsun" diyen Davutoğlu, "Hem sınır kapılarım açık kalsın, hem gönül kapılarımız ve zihinlerimiz birbirimize her zaman açık olsun" ifadesini kullandı.
- Bölgesel konular ele alındı-
Bakan Davutoğlu, özellikle ulaştırma, enerji ve ticaret alanlarında atılacak adımları gözden geçirdiklerini belirtti. Uluslararası alanda son derece dinamik bir dönemden geçildiğini ifade eden Davutoğlu, Güney Kafkasya, Ortadoğu'da yaşanan sorunlar da dahil olmak üzere bölgesel sorunları ele aldıklarına işaret etti. Davutoğlu, toplantıda Ukrayna, İran'ın 5+1 ile müzakerelerinde gelinen son aşama ve Kıbrıs müzakereleri gibi çeşitli konuları da istişare imkanı bulduklarını söyledi.
Bir sonraki Dışişleri Bakanları Üçlü Toplantısı'nın İran'da yapılacağını duyuran Davutoğlu, toplantının hangi şehirde yapılacağının daha sonra İran tarafından açıklanacağını aktardı.
Davutoğlu, "Bu ziyaretlerimizde sadece zaten yakın dostluk ilişkilerini sahip olduğumuz dışişleri bakanları olarak değil halklarımıza da çok güzel mesajlar verdiğimizi düşünüyoruz. Kardeşlik, dostluk ve komşuluk mesajları. Bu mesajların Van'dan bütün Azerbaycan'a, İran'a, Kafkasya'ya, Ortadoğu'ya, Hazar bölgesine, bütün bölgelere en güçlü şekilde iletileceğini ümit ediyorum" şeklinde konuştu.
- Ukrayna'daki gelişmeler-
Davutoğlu, Kırım'daki gelişmelerle ilgili soru üzerine, bu konuda yoğun bir diplomasi yürüttüklerini hatırlatarak dün BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun ve dokuz ülkenin dışişleri bakanı ile yaptıkları telekonferansta gelişmeleri uzun uzadıya değerlendirdiklerini aktardı.
Ukrayna devletinin toprak bütünlüğü ve egemenliği içinde ülkedeki bütün kesimlerin katılımıyla yapılacak ulusal uzlaşı çalışmalarıyla soruna çözüm bulun yönünde benimsedikleri tutumu sürdürdüklerini kaydeden Davutoğlu, bugün çeşitli ülkelerin dışişleri bakanlarıyla telekonferans yapacaklarını söyledi.
Kırım'ın özerkliğinin yeniden düzenlenmesi de dahil olmak üzere her şeyin Ukrayna içinde çözüme kavuşturulması dileğinde bulunan Davutoğlu, Kırım Parlamentosu'nun emrivakiye yönelmemesi için ellerinden gelen her türlü çabayı sergileyeceklerini ifade etti. Davutoğlu, "Ukrayna'nın toprak bütünlüğü esasında çıkacak bir kararı veya süreci destekleriz, onun dışındaki kararların bizim açımızdan geçerliliği olmaz" diye konuştu.
-Demiryolu projesi-
Davutoğlu, Azerbaycan ve Türkiye arasındaki demiryolu hattıyla ilgili soru üzerine Türkiye, İran ve Azerbaycan işbirliğinde yeni bir demir İpekyolu ihdas edilmesi konusunun gündemlerinde olduğuna işaret etti.
"Özellikle Van Gölü ve Hazar geçişi çerçevesinde de en kolay, en hızlı ulaşımı temin edecek şekilde ortak projeler geliştirmeye kararlıyız" diyen Davutoğlu, Azerbaycan-İran-Türkiye hattında da bir demiryolu geçişinin eylem programında yer aldığını aktardı. Davutoğlu, konuyla ilgili çalışmaların sürdüğünü kaydetti.
(Sürecek)