Bilim insanları, yaşla birlikte görülme sıklığı artan hastalıkların önlenmesinde yardımcı olan, kilo alımını engelleyen, anksiyetenin önüne geçen egzersiz yaparken vücutta meydana gelen moleküler değişiklikleri inceledi.
Tıpta otorite olarak kabul edilen merkezlerden ABD'deki Massachusetts General Hospital araştırmacıları, egzersizin sağladığı faydaların vücuttaki kaynağı olan molekülü saptadı.
Yapılacak araştırmalara yeni bir kapı açacağı vurgulanan ve Cell Metabolism tıp dergisinde yayımlanan çalışma fareler üzerinde gerçekleştirildi. Araştırmada, egzersiz sırasında kaslar tarafından üretilen molekülün, fazla enerji ve kaloriyi depolayan beyaz yağları, enerji ve kalori yakan kahverengi yağlara dönüştürdüğü ve kan şekeri seviyesini iyileştirdiği anlaşıldı.
Yaklaşık iki yıl önce Dana-Farber Kanser Enstitüsü araştırmacıları tarafından farelerde yağ yakımını sağlayan yeni bir hormon keşfedildi. Bunun üzerine alanda araştırma yapanlar Enstitü ile ortak çalışarak kaslardaki küçük molekülleri gözlem altına aldı ve BAIBA denen (beta-aminoisobütirikasit) moleküler bileşimi keşfetti.
- "İnsanlarda kullanılabilme konusunda umutluyuz"
Araştırmanın yürütücülerinden Dr. Roberts Gerszten, BAIBA seviyesinin kilonun azalmasına, vücuttaki yağ oranının düşmesine, vücudun enerji yakımının artmasına ve kan şekeri seviyesinin iyileşmesine neden olduğunu tespit etti.
İnsanlar üzerinde yapılan bir başka araştırmayla, 20 haftalık egzersizin ardından, katılımcıların vücudundaki BAIBA seviyelerinin arttığının belirlendiğini vurgulayan Gerszten, BAIBA molekülünün "insanlarda tedavi amaçlı kullanılabileceği konusunda umutlu olduklarını" ifade etti.
Gerszten, "yağ yakımının vücutta diyabet, kalp rahatsızlıkları gibi birçok metabolik sorunu çözebileceğine inandıklarını" bildirdi.
-"BAIBA, egzersizle birlikte plazmada artıyor"
Araştırma sonuçlarını değerlendiren Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Spor Hekimliği Uzmanı Prof. Dr. Bülent Ülkar, son yıllarda egzersizin organizma üzerindeki yararlı etkilerinin yanında genler üzerindeki etkilerinin de araştırıldığını söyledi.
Egzersizin, DNA'da yapısal değişiklik oluşturmadan, gen ekspresyonunda (genlerin protein yapımındaki aracılık görevi) değişikliklere yol açarak önemli ve belki de gelecek nesillere aktarılabilecek kalıcı etkiler yaratabileceğinin öngörüldüğünü ifade eden Ülkar, şunları kaydetti:
"Bu değişimleri inceleyen 'epigenetik', gen biliminin önemi giderek artan bir çalışma alanını temsil etmektedir. Epigenetik, genetik değişikliklerin özellikle obezite ve Tip2 DM, kanser gibi hastalıklarla savaşımda kalıcı ve 'nesiller arası aktarılabilir' anahtar rol oynayabileceğini de göstermektedir.
BAIBA kahverengi yağ hücrelerine özgü genlerin ekspresyonunu artırmaktadır. Kahverengi yağ hücreleri ise beyaz yağ hücrelerinin aksine enerji metabolizmasında aktif olan ve yağın ısı üretiminde kullanılmak üzere yakılmasını sağlayan aktif dokulardır.
İşte BAIBA, egzersizle, plazmada artan ve metabolik risk faktörlerini azaltıcı etkisi olan, böylece de metabolik hastalıklardan koruyucu etkisi bulunan bir aracı moleküldür."
