AA muhabirinin sorularını yanıtlayan Ergezen, Ukrayna'da yaşanan siyasi krizin, enerji dengelerini değiştirdiğini belirterek, Rusya'nın özellikle Avrupa için önemli bir doğalgaz tedarikçisi olduğunu hatırlattı.
Ergezen, "Ukrayna, Rusya ve AB arasındaki bu enerji hattının tam üzerinde bulunuyor. Yani Ukrayna demek, enerji anlamına da geliyor. Rusya, doğalgaz hatlarıyla tüm Avrupa'yı örümcek gibi sarmış durumda. Bu nedenle Ukrayna ve Rusya arasında kriz değil, uluslararası enerji savaşı var" dedi.
Ukrayna'da Batı yanlısı bir yönetimin iktidar olmasının, tansiyonu daha da artırdığına dikkati çeken Ergezen, Ukrayna'nın Gazprom'a önemli miktarda borcu bulunduğunu, siyasi olarak Rusya'dan uzaklaşsa bile, enerji olarak ayrılması mümkün olmadığını belirterek, "Rusya pes etmiyor, Ukrayna ise destek arıyor. Sorunun çözümünü, Avrupa ve ABD tarafından Ukrayna'ya ne kadar destek sağlanabileceği belirleyecek. Kısaca ne kadar destek, o kadar Ukrayna! Aksi ise Ukrayna'yı Rusya'ya bırakmak olur" dedi.
Kırım krizinin enerji açısından Türkiye'nin önüne yeni fırsatlar açtığını dile getiren Ergezen, şunları kaydetti:
"Nabucco projesinin iptal edilmesi sonrasında Türkiye, yüzünü Azerbaycan, İran ve Irak tarafından sağlanan enerji kaynaklarına dönmüştü. Ukrayna ve Rusya arasında yaşananlar, Avrupa'ya alternatif enerji yolları ihtiyacını yeniden hatırlattı. Avrupa, alternatif enerji yolları arıyor. Böylece Türkiye'nin enerji yıldızı yeniden parlıyor. Çünkü Rusya'ya alternatif olabilecek enerji çözümlerinin hemen hepsinde Türkiye var. Önümüzdeki dönem alternatif enerji yollarının tartışıldığı bir dönem olacak. Özellikle Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı'nın (TANAP) daha çok konuşulduğunu göreceğiz. Özellikle Avrupa bu konuyu sıklıkla gündeme getirecektir. TANAP'a katılmak için enerji tedarikçilerinin daha istekli davranacağı bir sürece girildi. Böylece Türkiye için hem enerji tedarikinde hem de dağıtımında daha avantajlı anlaşma imkanı olabilir. Eğer Avrupa, Ukrayna'yı kazanmak istiyorsa alternatif çözümler getirmesi gerekiyor. Bu sadece maddi yardımla sağlanamaz, Rusya'ya karşı enerji bağımlılığının kırılması gerekiyor."
Bölgenin enerji senaryolarını değerlendiren Zafer Ergezen, Ukrayna için en ideal alternatifin Türkiye göründüğünü, böylece Avrupa alternatif enerji kaynağına ulaşırken, Ukrayna'nın da Rusya doğalgazına bağımlılığının azalacağını, buna Avrupa'nın kayıtsız kalmasının beklenemeyeceğini söyledi.
Ergezen, şöyle devam etti:
"Avrupa'nın ihtiyaç duyduğu alternatif enerji ihtiyacını sağlayabilecek en ciddi kaynak Azerbaycan görünmektedir. Türkiye üzerinden Avrupa'ya ulaştırılacak olan Azerbaycan gazı, özellikle Avrupa enerji piyasasındaki dengeleri değiştirebilir. Azerbaycan, enerji sektörünün parlayan yıldızı haline geliyor. Azerbaycan'ın en büyük avantajı, dağıtım maliyeti olacaktır. Türkiye, en ucuz doğalgazı Azerbaycan'dan tedarik etmektedir. Aynı zamanda TANAP projesinde Azerbaycan'ın yüzde 80 ortaklığı var. Yani ucuz maliyetli enerji sağlanırken, bizzat Azerbaycan'ın da ortak olduğu boru hattı ile dağıtım imkanı sağlanabiliyor. Böylece Türkiye ve Azerbaycan ilişkiler daha yakın hale gelirken, TANAP sayesinde Avrupa üzerindeki siyasi etkinlikleri de artacaktır."
Türkiye'nin, enerji köprüsü olmak için sadece Azerbaycan enerji kaynaklarıyla kısıtlı kalmaması gerektiğini, TANAP içine mutlaka İran ve Irak'ın da dahil edilmesi gerektiğini aktaran Ergezen, "Burada sağlanan enerji kaynaklarının maliyeti yüksek olmasına rağmen alternatif kaynak olarak değerlendirilmelidir. Enerji köprüsü olmanın artık en önemli kuralı alternatiflere sahip olmaktan geçiyor. Rusya ve Ukrayna, bunu tün dünyaya gösterdi. Bu ülkelerdeki enerji kaynaklarının Avrupa'ya dağıtımının sağlanması, bölgedeki siyasi istikrar açısından da önemli" diye konuştu.
- "Rusya elindeki doğalgaz silahını Türkiye aleyhine kullanması mümkün"
Ukrayna ve Rusya arasındaki kriz sonrasında Türkiye'nin TANAP üzerinden sağlayacağı gelirlerin artacağını savunan Ergezen, sözlerini şöyle tamamladı:
"TANAP'ın aktif hale gelmesiyle beraber Türkiye'nin ekonomik kazancı 10 milyar doların üzerine çıkabilir. Çünkü bu boru hattının enerji piyasasında değer kazanması, daha ucuz maliyet ve daha fazla yatırım kaynağı demek. Aynı zamanda Türkiye için ilave getiri kaynağı olacak. Çevre ülkelerle artan ticaret imkanı da göz önüne alınmalıdır. Ukrayna ve Rusya arasındaki kriz, enerji fiyatlarının yükselmesine yol açtı. Fakat brent petrol ve doğalgaz fiyatı, kısa vadede artış gösterse de uzun vadeli bir yükseliş trendi beklenmiyor. Çünkü ekonomik büyüme, halen beklentilerin altında bulunuyor. Hatta brent petrol, bu yıl içerisinde 100 dolar seviyesinin altına bile düşebilir. Sonuç olarak Kırım krizinin, enerji fiyatlarında çok büyük değişikliğe neden olması beklenmiyor. Fakat Rusya, doğalgaz silahını kullanabilir. Gazprom'un şimdiden Ukrayna'ya sağlanan doğalgazın fiyatını yükseltmesi bekleniyor.
Türkiye ise en fazla doğalgazı Rusya'dan temin ediyor. Eğer Rusya doğalgazı karşısına alternatif olarak Türkiye'nin aktif olduğu bir proje konulursa, Rusya elindeki doğalgaz silahını Türkiye aleyhine kullanması mümkün. Böylece Türkiye ve Rusya karşı karşıya gelebilir. Bu durumda doğalgaz maliyetinde artış görebiliriz."
