Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2013 yılı Bitkisel Ürün Fiyatları ve Üretim Değeri sonuçlarını açıkladı.
Buna göre, geçen yıl Türkiye'de buğdayın fiyatı bir önceki yıla göre yüzde 10,9 artarak 0,66 lira, mısırın fiyatı bir önceki yıla göre yüzde 5,7 artarak 0,61 lira, çeltik fiyatı yüzde 11,8 artarak 1,08 lira, yağlık ayçiçeği fiyatı yüzde 3,4 artarak 1,39 lira ve nohut fiyatı ise yüzde 8,3 azalarak 2,46 lira oldu.
Kuru sarımsağın fiyatı bir önceki yıla göre yüzde 9,3 azaldı. Pırasanın fiyatı yüzde 15,2 azalarak 0,86 lira, sofralık domates fiyatı yüzde 3,3 artarak 1,15 lira, karpuz fiyatı yüzde 8,3 artarak 0,43 lira ve havuç fiyatı ise yüzde 23,1 azalarak 0,60 lira olarak gerçekleşti.
Geçen yıl önceki yıla göre sofralık çekirdekli üzüm fiyatı bir önceki yıla göre yüzde 2,8, muz fiyatında yüzde 7,4, yağlık zeytin fiyatında yüzde 11 ve şeftali fiyatında yüzde 3,1 azalma görüldü. Sert kabuklu meyvelerden Antep fıstığında fiyat yüzde 11,4 artarken, yaş çay fiyatı bir önceki yıla göre yüzde 11,8 artışla 1,23 liraya yükseldi.
Bitkisel üretim değeri bir önceki yıla göre yüzde 5,4 artarak yaklaşık 92,7 milyar lira oldu. Tahıllar ve diğer bitkisel ürünler üretim değeri bir önceki yıla göre yüzde 18,1 artarak yaklaşık 39,2 milyar lira, sebze üretim değeri yüzde 0,3 artarak 25,6 milyar lira ve meyveler, içecek ve baharat bitkileri üretim değeri ise yüzde 4,5 azalarak 27,9 milyar lira oldu.
Geçen yıl ana ve alt gruplara göre bitkisel üretim değerleri ve bir önceki yıla göre değişim oranları şöyle:
| Değer (milyon TL) | Değişim(%) | ||||
| Ana ve alt gruplar* | 2012 | Pay -(%) | 2013 | Pay -(%) | |
| Toplam | 87 899 | 92 653 | 5,4 | ||
| Tahıllar ve diğer bitkisel ürünler | 33 158 | 37,7 | 39 161 | 42,3 | 18,1 |
| Tahıllar | 20 171 | 60,8 | 24 735 | 63,2 | 22,6 |
| Patates; kuru baklagiller; yenilebilir kök ve yumrular | 4 806 | 14,5 | 4 717 | 12,0 | -1,9 |
| Yağlı tohumlar | 2 578 | 7,8 | 3 109 | 7,9 | 20,6 |
| Tütün** | 825 | 2,5 | 1 036 | 2,6 | 25,6 |
| Şekerpancarı | 1 880 | 5,7 | 2 415 | 6,2 | 28,5 |
| Yem bitkileri | 19 | 0,1 | 16 | 0,0 | -17,5 |
| Tekstilde kullanılan ham bitkiler | 2 758 | 8,3 | 2 941 | 7,5 | 6,6 |
| Parfümeri, eczacılık ve benzeri alanlarda kullanılan bitkiler | 122 | 0,4 | 192 | 0,5 | 57,8 |
| ve yem bitkileri tohumu | |||||
| Sebzeler | 25 523 | 29,0 | 25 603 | 27,6 | 0,3 |
| Yumru ve kök sebzeler | 2 475 | 9,7 | 2 368 | 9,2 | -4,3 |
| Meyvesi için yetiştirilen sebzeler | 20 963 | 82,1 | 21 304 | 83,2 | 1,6 |
| Başka yerde sınıflandırılmamış diğer sebzeler | 2 085 | 8,2 | 1 931 | 7,5 | -7,4 |
| Meyveler, içecek ve baharat bitkileri | 29 217 | 33,2 | 27 890 | 30,1 | -4,5 |
| Üzüm | 3 468 | 11,9 | 3 405 | 12,2 | -1,8 |
| Turunçgiller, yumuşak çekirdekliler, taş çekirdekliler ve diğer meyveler | 24 063 | 82,4 | 22 528 | 80,8 | -6,4 |
| Baharat bitkileri | 312 | 1,1 | 542 | 1,9 | 73,9 |
| Çay | 1 375 | 4,7 | 1 415 | 5,1 | 2,9 |
*Avrupa Birliği'nin Faaliyete Göre Ürünlerin İstatistiki Sınıflaması (FÜS 2002)
** Sadece hayvan pancarı
Not: Tablodaki rakamlar yuvarlamadan dolayı toplamı vermeyebilir.
-Hesaplama yöntemi
Çiftçinin eline geçen fiyatlar, çiftçinin ürettiği veya yetiştirdiği ürünleri aracı kullanmadan toptan veya perakende satmasıyla oluşuyor. Fiyatlar, ürünlerin üretim dönemlerine göre derleniyor ve üretim değeri üretim miktarıyla birim fiyatın çarpılmasından elde ediliyor. Çiftçinin eline geçen bitkisel ürün fiyatları, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, il ve ilçe teşkilatı aracılığıyla aylık olarak web üzerinden derleniyor.
Şeker pancarı fiyatı Şeker Kurumu'ndan, çay fiyatı Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü'nden, haşhaş kapsül ve tohum fiyatı Toprak Mahsulleri Ofisi'nden ve tütün fiyatı Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu'ndan alınıyor. Ayrıca, ticaret borsalarından ve üretici birliklerinden de fiyatlar alınıyor.
Bitkisel ürünlerin il fiyatları hesaplanırken, öncelikle o ilin ilçelerinden toptan ve perakende ayrımında derlenen fiyatlar, daha önceden hesaplanmış olan toptan ve perakende ağırlıklarla çarpılarak aylık ilçe fiyatı oluşturuluyor.
