Mısır Maliye Bakanlığı verilerine göre geçici hükümet 2013 yılının son yarısında 70 milyar dolar iç borçlanma gerçekleştirdi. Buna göre darbe sonrasının ülkeye getirdiği iç borç yükünün yüzde 53,8 oranında arttığı ortaya çıktı.
Geçen temmuz ayında ülkenin seçilmiş ilk Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi'nin askeri darbeyle görevden uzaklaştırılmasının ardından dünyanın gündemine oturmuştu. Mursi dönemi sonrası oluşan darbe ekonomisi, Körfez ülkelerinden ve IMF'den aldığı yardımlara karşın hala toparlanamadı. Son olarak Başbakan Hazim Biblavi'nin, Suudi Arabistan'da yürüttüğü temaslarda yeni kredi imkanları üzerine görüşmeler yürüttüğü bildirildi.
AA muhabirine konuya değerlendirme yapan Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Afrika Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı ve Türk-Mısır İş Konseyi Başkanı Zuhal Mansfield, Mısır'da işsizlik oranının 2013 yılının 3. çeyreğinde yüzde 13,4 oranında ve enflasyon oranının ise Ocak-Aralık 2013 tarihlerinde yüzde 11,7 olarak gerçekleştiğini kaydetti.
Gıda ve içecek fiyatlarındaki artışın geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 18,6 oranında olduğuna dikkati çeken Mansfield, şu bilgileri verdi:
"Mısır basınından takip ettiğimize göre temel ihtiyaç maddelerinde artan fiyatla mücadele etmek için aralık ayı başında Mısır'da bir indirimli gıda pazarı açılmış bulunmaktadır. Turizm gelirleri konusunda yine Mısır basınından takip ettiğimiz üzere Mısır Turizm Bakanı Hisham Zaazou'nun açıklamalarına göre, 2013 yılında Mısır'ın turizm gelirleri bir önceki yıla göre yüzde 41 oranında azalarak 5,9 milyar dolar olmuştur."
- "Darbe sonrasının ülkeye getirdiği iç borç yükü yüzde 53,8 oranında arttı"
Mısır askeri darbeden bugüne geçen 6 aylık süre içerisinde 70 milyar dolar iç borçlanma yaptı. Darbeyle görevinden alınan Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi'nin yönetimde bulunduğu aynı yılın Ocak-Haziran sonu arasındaki 6 aylık süre içerisinde gerçekleşen borçlanma miktarının ise 316,3 milyar Mısır Cüneyhi yani 45,4 milyar dolar olduğu hatırlatıldı. Buna göre darbe sonrasının ülkeye getirdiği iç borç yükünün yüzde 53,8 oranında arttığı ortaya çıktı.
Hazine bono ve tahvilleriyle iç borçlanma gerçekleştiren geçici hükümetin geçen yılın aynı dönemine göre 59 milyar dolar olan iç borçlanma miktarının bu yıl 70 milyar dolara çıkmasıyla yüzde 18,8 oranında arttığı tespit edilirken, Mursi'nin görevden alınmasıyla başa gelen geçici hükümetin icraatları sonucu genel bütçe açığının geçen yılın aynı dönemine oranla yüzde 5,2 azaldığı dikkat çekti.
Maliye Bakanlığı raporlarında belirtildiği şekliyle Mısır'ın iç borç miktarının geçen aralık ayı itibariyle 222,1 milyar dolara ulaştığı kaydedilirken, buna karşılık geçen aralık ayı itibariyle dış borç miktarının ise 47 milyar dolara yükseldiği bildirildi.
Maliye Bakanlığı kaynakları göre ülkenin başlıca gelir kaynaklarındaki daralma ve yeni asgari ücret uygulaması gibi nedenlerden dolayı bütçe açığının mali yıl sonunda 34,4 milyar dolara ulaşmasının beklendiği açıklandı. Ülkede 3 Temmuz sonrasında gerçekleşen askeri müdahale sonrasında körfez ülkelerinden Mısır'a fiili olarak gelen yardım paketi miktarı 15,9 milyar dolara ulaştı.
- "Mısır'ın 25 Ocak Devrimi sonrasında dış ülkelerden aldığı para ve petrol yardımları miktarı 26,75 milyar dolara ulaştı"
Hükümet yetkilileri ve ilgili ülkelerin resmi kurumları tarafından yapılan açıklamalara göre başta Körfez ülkeleri olmak üzere Mısır'a finansal yardım sunan ülkeler, Suudi Arabistan, Kuveyt, Birleşik Arap Emirlikleri, Katar, Libya ve Türkiye olarak biliniyor. Suudi Arabistan'ın 22 Mayıs 2011 tarihinde Mısır'a sunduğu yardım paketinde miktar 3,75 milyar dolarlık miktarı iki parçalı olarak 500'er milyon dolar Mısır Merkez Bankası'na yatırıldı. Buna ek olarak 1,75 milyar dolar karşılığı akaryakıt verilmesi kararlaştırıldı. Ayrıca 1 milyar dolar tahvil alımı şeklinde Mısır'a ulaştırıldı. Suudi Arabistan'ın Mısır'a 3 Temmuz askeri müdahalesi sonrasında sunduğu ikinci ek yardım paketi bu kez 5 milyar dolarlık olup 1 milyarı karşılıksız olmak üzere 2 milyar nemalandırmaya tabi olmadan merkez bankasına yatırıldı. Petrol sıkıntısı çeken Mısır, 2 milyar dolarlık petrol desteği aldı.
Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) Mısır'a toplamda 3 milyar dolarlık yardımı Temmuz'da, demokrasiye asker ayarından sonra gerçekleşirken, 1'er milyar dolarlık bölümlerle karşılıksız, Merkez Bankası'na yatırılmak kaydıyla olan ve petrol karşılığı şeklinde finansal destek sağlandı.
Geçen eylül ayında Mısır ve BAE arasında imzalanan protokol gereği yeni yardım paketi 4,8 milyar dolar olarak açıklanmıştı. Alt yapı ve kalkınma projelerinde kullanılması planlanan bu destekten herhangi bir miktarın henüz ulaşmadığı bildiriliyor. Mısır'a Temmuz sonrasında finansal destek sağlayan ülkelerden biri de Kuveyt oldu. Toplamda 4 milyar dolarlık yardım paketinin 1 milyarı karşılıksız olmak üzere 2 milyar petrol yardımı, 1 milyar da merkez bankasında hesap açıldı.
Mısır'a 25 Ocak 2011 Devrimi sonrasında 8 milyar dolarla büyük finansal destek veren ülkelerden biri de Katar oldu. Katar, karşılıksız, kredi ve Merkez Bankasına yatırılan hesaplar olmak üzere üç ayrı kategoride finansal destek sağladı.
Ancak 3 Temmuz sonrasında gelişen olaylar çerçevesinde siyasal gerginliklerin sonunda 500'er milyon dolarlık iki dilim halinde ödeme Katar'a geçtiğimiz kasım ve aralık aylarında geri verildi. Ardından 2 milyar dolarlık devlet tahvillerindeki faiz miktarı ve sürelerindeki ihtilaftan dolayı Mısır bu miktarı Katar'a iade etti.
Mısır'a finansal destek sağlayan bir diğer ülke de 2 milyar dolarla Libya oldu. Libya 5 yıl süreliğine geçen nisan ayında Mısır'a 2 milyar dolar kredi sağladı. Türkiye ise 25 Ocak Devrimi sonrasında 5 yıllığına 1 milyar dolar kredi sağladı.
