CHP icat peşinde

Meclis Genelkurulunda kabul edilerek yasalaşan HSYK Kanununu Cumhurbaşkanına onayına sunulmadan Anayasa Mahkemesine götüreceğini açıklayan CHP yeni bir 367 kararı aldırmak istiyor. Kanunlarda ön denetim modelini benimsemeyen Türkiye'de CHP'nin başvurusu Anayasal modeline aykırılık taşıyor. Daha önce 367 garabetini ortaya atıp Cumhurbaşkanlığı seçimini tıkayarak ülkeyi kaosun eşiğine getiren CHP'nin yeni icatlar peşinde koşması dikkat çekti.

ANAYASAL MODELE AYKIRI

Almanya Avustralya Anayasa yapısını model olarak alan Türkiye'de bir kanunun anayasaya aykırı olup olmadığı ancak yürürlüğe girdikten sonra denetlenebiliyor. Meclis komisyonlarından geçen, Genelkurul'da kabul edilen bir kanunun yürürlüğe girebilmesi için Cumhurbaşkanının onayı gerekiyor. Teklif veya tasarı TBMM'den kabul edilerek geçmesi kanunlaşması için yeterli sayılıyor ancak bu kanunun yürürlüğe girmesi için Cumhurbaşkanınca onanarak Resmi Gazete'de yayımlanması gerekiyor. Fransa gibi bazı ülkelerde kanun teklif veya tasarısının anayasaya aykırılığı ön denetimle belirlenebiliyor.

ÖN DENETİM YAPILAMAZ

Bu durumda teklif veya tasarı parlamentodan geçtikten sonra henüz yayınlanmadan anayasa aykırılık denetimi yapılabiliyor. Bu gibi ülkelerde ön denetim mekanizması her ne kadar bulunsa da çoğu zaman işletilmiyor. Türkiye'nin anayasal modeli Fransa değil, Almanya Avustralya Modeli olarak kabul edildiği için ön denetim sistemi uygulanmıyor. Şu ana kadar Türkiye'de böyle bir başvuru hiç yapılmadı. CHP böyle bir ön denetim talep ederse Türkiye'de bir ilk yaşanacak.

BAŞVURU KABUL EDİLEMEZ

CHP'nin HSYK'nın çalışma usul ve esaslarını yeniden düzenleyen kanunu Cumhurbaşkanının onayına sunulmadan Anayasa Mahkemesi'ne götürmesi durumunda Yüksek Mahkeme'nin bu başvuru dilekçesini kabul etmeyeceği belirtiliyor. Anayasa Mahkemesi bu başvuruyu kabul etmesi durumunda inceleyip reddetmesi hukuk çevrelerinin genel görüşü olarak ortaya çıkıyor. Kanunun Anayasa Mahkemesi'ne ne şekilde götüreceği CHP'nin çıkmaz yaşadığı bir diğer konu olarak hukuk çevrelerince dile getiriliyor. Türkiye'de daha önce çıkan kanunlarla ilgili olarak Cumhurbaşkanının onayından sonra bu kanunların yok hükmünde sayılması için Anayasa Mahkemesi'ne başvurular yapıldı. Ancak Yüksek Mahkeme TBMM'de komisyonlardan, Genelkurul'dan görüşülerek Cumhurbaşkanının onayına sunulan bir kanunun yok hükmünde sayılmasının mümkün olmadığına hükmetmişti.

YOK HÜKMÜNDE SAYILAMAZ

CHP'nin başvurusunda kullanabileceği ikinci argüman ise kanunun 'İptal' istemi olacak. Ancak bu yaklaşım da CHP'nin içinde bulunduğu çıkmazı aşmasına imkan vermiyor. Çünkü CHP'nin iptal istediği bir kanunun yürürlüğe girmesi gerekiyor. CHP ya kanununun tamamen 'Yok hükmünde' sayılmasını isteyecek ya da 'İptalini' isteyecek. Her iki durumda da CHP'nin başvurusu Türkiye Anayasal modelinde bulunmayan bir başvuru olacak.

Her şeyin bir ilki vardır

CHP Grup Başkanvekili Engin Altay, HSYK'nın yapısında değişiklik yapan kanunu, Köşk onayını beklemeden yarın öbür gün, kanun numarası çıkar çıkmaz Anayasa Mahkemesi'ne götüreceklerini bildirdi. Altay, Meclis'te düzenlediği basın toplantısında, 'Geçmişte bunun örneği var mı?' sorusuna 'Her şeyin bir ilki vardır' şeklinde cevap verdi.

367 krizi kaosa neden olmuştu

CHP'nin HSYK Kanunu'nda değişiklik öngören yasayı Cumhurbaşkanı'nın onayına sunmadan Anayasa Mahkemesi'ne götüreceğini açıklaması hukuk çevrelerince yeni garabetlerin icadı olarak yorumlandı. Cumhurbaşkanlığı seçimlerini tıkayarak ülkeyi kaosun eşiğine getiren 367 garabeti gibi yeni icatlar arayan CHP'ye hukukçular tepki gösterdi. TBMM Anayasa Komisyonu Başkanı Burhan Kuzu, CHP'nin farazi işlem yapmak istediğini vurguladı. Kuzu, 'Farz edelim ki bir kanun var ve bu kanunu ne Meclis yapmış ne komisyonlardan geçmiş ve kanun yürürlüğe girmiş. Bu kanunun yok hükmünde sayılması için Anayasa Mahkemesi'ne gidiliyor. Böyle bir şey yok ama. Bir kanun yok ortada. Bu 367 olayında yaşadığımız bir şeydi. O zamanda ortada bir karar yoktu' dedi.