İran devrimin 35. yılını kutluyor

İran, İslam Devrimi’nin 35. yılını kutluyor.

Batı yanlısı Şah Rıza Pehlevi'nin, 17 Ocak 1979'da iki yıl süren halk ayaklanmaların ardından ülkeyi terk etmesi sonrası, İran'da iki bin yıldır süren monarşik düzenin sonuna gelindi.

Bu tarihten iki hafta sonra 1 Şubat 1979'da Ayetullah Humeyni, İran'a döndü. Bir kısmı Türkiye'de olmak üzere 15 yıl sürgün hayatı yaşayan Humeyni'yi, Tahran'da milyonlarca destekçisi karşıladı.

İran İslam Devrimi’nin ilanı sonrası, dini lider Humeyni hükümeti atadı ve Şah yanlılarıyla hesaplaşma başladı.

Bir yıl içinde aralarında eski başbakan Emir Abbas Huveyda'nın da olduğu 750 kişi idam edildi.

Ayetullah Humeyni önderliğindeki hareket, Şah Rıza Pehlevi'ye karşı mücadelesinde desteğini aldığı solcular, liberaller ve öğrenci hareketlerine karşı, devrim sonrası katı ve tavizsiz bir tutum sergiledi.

İran İslam Cumhuriyeti, 35 yıllık serüveninde ABD elçiliği baskını ve bir buçuk yıl süren rehine krizinden, Saddam Hüseyin yönetimindeki Irak'la 8 yıl süren savaşa kadar pek çok badire atlattı.

Devrimden bu yana devam eden Batı karşıtı tutum, Mahmud Ahmedinejad'ın cumhurbaşkanlığı döneminde zirve yaptı.

Devrim 35. yılına girerken, günümüzde Hasan Ruhani önderliğindeki İran, Batı ülkeleriyle daha ılımlı ve yapıcı bir diyalog kursa da, ülkede insan hakları konusu hala en büyük soru işareti olarak gösteriliyor.

İnsan hakları örgütleri, İran'da Hasan Ruhani'nin göreve geldiği 2013 Ağustos'undan bu yana 300'den fazla kişinin idam edildiğini belirtiyor.

İran devrimin 35. yılını kutluyor

1979'da İran'da iki bin yıl süren monarşiyi yıkarak kurulan İran İslam Cumhuriyeti yaşadığı sayısız siyasi ve askeri krize rağmen bölgesel bir güç olma rolünü sürdürüyor.