Mısır'da darbe 'devrim cephesini' böldü

Mısır'da 30 yıllık Hüsnü Mübarek rejimine son veren ve ülke tarihinde ilk kez demokratik yönetimin kapısını aralayan 25 Ocak devriminin 3. yıldönümü, askeri darbenin ardından "devrim cephesinde" yaşanan bölünmeyi ortaya koydu.

2011 yılında, toplumun farklı kesimleri ve ideolojik eğilimlerinden yüzbinlerce Mısırlı, aynı meydanda, "Halk rejimin yıklmasını istiyor" sloganı altında ve aynı amaç doğrultusunda devrim sürecini başlatırken, dün yapılan kutlama ve gösteriler, darbenin Mısır'da yol açtığı keskin siyasi ve toplumsal kamplaşmayı gözler önüne serdi.

Dün başta başkent Kahire olmak üzere ülke genelinde yapılan ve darbe karşıtlarından en az 50 kişinin ölümü, yüzlerce kişinin de yaralanmasıyla sonuçlanan gösteriler, önceki kutlamalardan birçok açıdan farklılık gösterdi:

1- Sisi'nin fotoğrafları birinciliğe oynadı

Sadece darbe yanlılarının girişine izin verilen Tahrir Meydanı'nda bazı grupların elindeki devrik Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek'in posterleri göze çarparken, meydan, ağırlıklı olarak, Savunma Bakanı Abdulfettah es-Sisi'nin fotoğraflarıyla süslendi. 3 Temmuz'daki askeri darbe ile görevinden uzaklaştırılan Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi'nin fotoğraflarına meydanda yer verilmedi.

2- "Şehitlerin" fotoğrafı ve yakınları kutlama meydanlarına inmedi

25 Ocak 2011 Devrimi'nde hayatını kaybedenlerin fotoğrafları diğer yıllarda yapılan kutlamalarda boy gösterirken, dün yapılan kutlamalarda "devrim şehitlerinin" fotoğrafları görülmedi. Ayrıca geçen yıllarda yapılan kutlamalarda aileler, yakınlarının ölümüne sebep olanların cezalandırılması için konuşma yaparken bu yıl söz konusu olay gerçekleşmedi.

3 - Tahrir "gençleri kaybetti"

Tahrir Meydanı'nda kutlama yapanların yaş ortalamasının büyük olması da dikkati çekti. Meydanda diğer yıllara oranla yaşlılar ve kadınların çoğunlukta olduğu görüldü. Gençler ise ağırlıklı olarak darbe karşıtı gösterilerde yer aldı.

4 - Devrim merkez üssünde "ilk kez yönetime destek"

25 Ocak 2011 Devrimi'nden bu yana ilk kez bir yıldönümünde, "devrimin merkez üssü" Tahrir Meydanı'nda yönetim lehine sloganlar atıldı. 2011'de halk hep bir ağızdan "Halk rejimin yıkılmasını istiyor" sloganı atarken, 2012'te "Askeri rejim yıkılsın", 2013'te de İhvan karşıtı sloganlar öne çıkmıştı. Ancak dünkü kutlamalarda alışılmışın dışında mevcut yönetim lehinde, "Ordu, polis, halk tek yumruk" şeklinde sloganlar atılarak, Sisi'ye, cumhurbaşkanlığına aday olma çağrısı yapıldı.

5- Devrim kutlamalarına "resmi" katılım

Tahrir Meydanı başta olmak üzere kutlama yapılan birçok yerde, devrimin sembol isimlerinin yokluğu, buna mukabil resmi düzeyde katılımların yoğunluğu dikkati çekti. Başbakan Hazım Biblavi, dün iki kez Tahrir'i ziyaret etti. Gençlik, Yatırım ve İskan Bakanları da kutlamalarda hazır bulundu. Kahire dışında ise birçok ilin valileri ve emniyet müdürleri, mevcut yönetimi desteklemek amacıyla yapılan gösterilere katıldı.

6- Olağanüstü güvenlik uygulamaları

Meydanlardaki güvenlik önlemleri de diğer uygulamalar gibi olağandışıydı.Tahrir'in girişlerine üst aramaları için elektronik kapılar kuruldu. Eğitimli köpekler meydanda hazır bekletildi. Üzerinde, darbe karşıtı direnişin sembolü Rabia işareti bulunan tişört giyenlere karşı sıkı güvenlik önlemleri alındı. Önceki kutlamalarda meydanın güvenliği halk tarafından sağlanmıştı.

8- Güvenlik güçlerinden "orantısız şiddet"

Güvenlik güçleri, 25 Ocak Devrimi'nin 3. yıldönümünde darbe karşıtı göstericilere çok sert müdahalede bulundu. Gerçek mermilerin kullanıldığı müdahaleler sırasında ülke genelinde 50 kişi hayatını kaybetti, yüzlerce kişi yaralandı. İçişleri Bakanlığı, binden fazla kişinin gözaltına alındığını bildirdi. 2012 ve 2013 yılında yapılan kutlamalarda bu tür şiddet olayları görülmemişti.

9- Devrim marşları söylenmedi

Meydanlarda, Mübarek'in devrilmesinin ardından söylenen devrim şarkıları ve marşları da yerini, Mursi'nin görevden uzaklaştırılmasının ardından Mısır ordusunun kutlamalarda söylediği Tislem el-Eyadi (Ellerinize sağlık) şarkısına bıraktı.

Mısır'da darbe 'devrim cephesini' böldü

Mısır'da Mübarek rejimine son veren 25 Ocak devriminin 3. yıldönümü, askeri darbenin ardından 'devrim cephesinde' yaşanan bölünmeyi ortaya koydu.