Yeni anayasada partiler HSYK için uzlaşmıştı

TBMM Anayasa Uzlaşma Komisyonu, son günlerde tartışma konusu olan Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'nun (HSYK) oluşumu, yapısı ve görevine ilişkin esaslarda önemli değişikliklere imza atmıştı. Komisyon, Kurul'un Hakimler Kurulu ve Savcılar Kurulu olarak ayrılması, üyelerinin TBMM tarafından seçilmesi konusunda mutabakata varmıştı.

TBMM Anayasa Uzlaşma Komisyonu, HSYK'ya ilişkin düzenlemeleri de gündemine almış ve kurulun oluşumu, yapısı ve görev esasları üzerinde çalışmıştı.

Komisyonun vardığı uzlaşmada, yürürlükteki HSYK Kanunu'ndan en önemli fark, üye seçimi ve kurulun yapısında dikkat çekti. Yürürlükteki kanuna göre 22 üyeli Kurul'un 3 daireden oluşması hükme bağlanırken, TBMM Anayasa Uzlaşma Komisyonu, Kurul'un, 15 üyeli Hakimler Kurulu ve 7 üyeli Savcılar Kurulu olarak ikiye ayrılmasında anlaştı.

Yürürlükteki kanuna göre Kurul'un, 22 üyesinin 4'ünün Cumhurbaşkanı, 3'ünün Yargıtay, 2'sinin Danıştay, birinin Türkiye Adalet Akademisi, 7'sinin adli yargı hakim ve savcıları, 3'ünün idari yargı hakim ve savcıları arasından seçilmesi düzenleniyor. TBMM Anayasa Uzlaşma Komisyonu'nun mutabakatında ise Hakimler Kurulu üyelerinin üçünün Yargıtay üyelerinin, ikisinin Danıştay üyelerinin, ikisinin yükseköğretim kurumlarının hukuk, siyaset bilimi ve kamu yönetimi bölümlerinde en az 15 yıl fiilen görev yapan öğretim üyelerinin, ikisi mesleğinde en az 15 yıl fiilen görev yapan avukatların, 6'sının mesleğinde en az on beş yıl görev yapan ve birinci sınıf kürsü hakimlerinin kendi aralarında yapacakları seçim sonucunda her üyelik için gösterecekleri dört kat aday arasından TBMM tarafından seçilmesinde mutabakat sağladı.

Savcılar Kurulu'nun başkanının Adalet Bakanı olmasında anlaşan siyasi partiler, kurul üyelerinin birinin Yargıtay Genel Kurulu, birinin Danıştay Genel Kurulu, ikisinin meslekte 15 yıl çalışmış savcıların kendi aralarından liyakat ve başarı gibi kanunda gösterilen nitelikler dikkate alınarak, her üyelik için gösterecekleri üç kat aday arasından, birinin yükseköğretim kurumlarının hukuk, kamu yönetimi ve siyaset bilimi dallarında en az 15 yıl görev yapan öğretim üyeleri, birinin mesleğinde fiilen 15 yıl çalışmış avukatlar arasından TBMM tarafından seçilmesinde anlaştı.

Uzlaşmada, TBMM'nin kurul üyelerini üye tamsayısının üçte iki çoğunluğunun gizli oyuyla ayrı ayrı seçmesi, üçüncü turda yeterli çoğunluk sağlanamaması halinde seçimin, her üyelik için adaylar arasından çekilecek kurayla tamamlanması öngörüldü.
AK Parti, seçimin üçte iki yerine beşte üç çoğunlukla yapılmasından yana tercih koydu ve kura usulüne katılmadı.

TBMM Anayasa Uzlaşma Komisyonu, kurul üyelerinin görev süresinin 4 yıl olması ve süresi biten üyenin yeniden seçilememesinde de uzlaştı.

Siyasi partiler, hakimlerin denetim ve soruşturulmasının Hakimler Kurulu Başkanı, savcıların denetimi ve soruşturulmasının Savcılar Kurulu Başkanı'nın izniyle müfettiş tarafından yapılmasını öngördü.