600 yıllık Selçuklu kapıları, 'ismi gizlenen' ülkeden geri geldi
1998'de Aksaray'daki Ulu Cami'den çalınarak yurt dışına kaçırılan Selçuklu mimarisinin nadide örneklerinden minber kapı kanatları, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından geri getirildi. Kapıların hangi ülkede bulunduğu, 'devamının gelme ihtimali' nedeniyle açıklanmıyor.
12 Yıl Önce Güncellendi
2013-12-10 14:05:03
Aksaray Ulu Cami’den 1998 yılında çalınarak yurt dışına kaçırılan minber kapı kanatları Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından Türkiye ’ye geri getirildi. Devamının gelme ihtimalinden dolayı hangi ülkeden getirildiği şimdilik gizli tutulan minber kapıları, Selçuklu ahşap sanatının en güzel örneğini teşkil ediyordu. Kültür ve Turizm Bakanı Ömer Çelik “Eserlerimizin ait olduğu topraklara iadesinin sağlanması noktasındaki kararlılığımız sonuna kadar devam edecektir” açıklamasında bulundu.
Ülkemizden yasadışı yollarla çıkarılarak, yurt dışına götürülen eserlerin iadesi için Bakanlığımızca sürdürülen çalışmalar başarılı sonuçlar veriyor. Son 10 yılda ülkemize 4000’den fazla eserin iadesi sağlanmış, bundan sonra da çalınan eserlerin getirilmesi konusunda bakanlık çalışmalarını sürdürüyor.
Aksaray’da 1408-1409 yıllarında Karamanoğlu Mehmet Bey tarafından Mimar Mehmet Firuz Bey’e yaptırılan Ulu Cami’nin en büyük özelliği abanozdan yapılmış, Selçuklu devri ahşap işçiliğinin şaheser örneği olan minberidir. Minberin üstündeki aynalıkta ve kapının sövelerindeki kitabelerden, eserin Anadolu Selçuklularının ikinci hükümdarı, Sultan I. Kılıçaslan’ın oğlu, Sultan I. Mesud’un hükümdarlık yıllarında (1116-1156) yapıldığı anlaşılıyor. Minberin, bugün yıkılmış olan başka bir camiden alınarak Ulu Cami’ye taşındığı sanılıyor.
22 Şubat 1998’de yatsı namazından sonra camide gizlenen hırsızlar tarafından yerinden sökülerek götürülen minber kapısının kanatları, 15 yıldır Interpol aracılığıyla aranıyordu. Hakkında çalıntı ve polis kayıtları bulunan kapı kanatları piyasaya sürülmemiş ve böylelikle unutulduktan sonra alıcılara gösterilmeye başlanmış. Bakanlık müfettişlerince takibi yapılan eser bir ihbar üzerine operasyon yapılarak el konuldu. Operasyon yapılan ülkede takibi yapılan kültür varlıkları olduğundan bakanlık ülke ismini gizli tutuyor. Eser geçen ay ülkemize getirilerek Ankara Etnografya Müzesi’nde koruma altına alındı.
Bakan Ömer Çelik eserin ülkemize getirilmesi konusunda şu değerlendirmede bulunmuştur: “Ülkemiz tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmış, tarihsel açıdan geçmişi çok derinlere uzanan köklü bir mirasa sahiptir. Antik çağlardan günümüze kadar, pek çok uygarlığın temeli Anadolu topraklarında atılmıştır. Bu sebeple Anadolu’nun her köşesinde zengin bir tarih yatmaktadır. Binlerce yıl öncesine dayanan bu eserler ülkemizin kah ücra bir köyünde kah Topkapı Sarayı gibi önemli mekanlarımızda karşımıza çıkmakta, insanımızı selamlamaktadır. İşte ecdadımızın bizlere bıraktığı bu nadide eserlerden birisi de Aksaray’ın en eski camilerinden Ulu Camii’nin minber kapısıdır. Çalındıktan sonra arama çalışmaları, 15 yıldır yurt içinde ve dışında aralıksız sürmüştür. Uzun yıllar haber alınamayan eserimiz, Bakanlığımızın çalışmaları sonucunda ülkemize getirilmiştir. Abanozdan yapılmış, Selçuklu devri ahşap işçiliğinin şaheser örneği olan minberin kapı kanatlarında Selçuklu Devri sülüsü ile Fatiha ve İhlâs Sureleriyle, Bakara Suresi’nin 256. ayetleri ve Ayetel Kürsi yazılıdır. Aksaray Ulu Camii’nin restorasyonun yapıldığı bu günlerde, eserin ait olduğu topraklara yani ülkemize dönmesinden büyük mutluluk duyuyorum.” (Ömer Erbil- Radikal)
Haber Ara