Tanı konulmayan meslek hastalıkları SGK'yı zarara uğratıyor

Türkiye'de bilinen meslek hastalığı sayısı 130 bin olmasına rağmen rahatsızlanarak hastaneye başvuranlara konulan tanı sayısı 395'te kalıyor. Tanı konulmadan yapılan tedavilerde çalışma ortamı şartlarında bir değişiklik olmadığı için çalışanlarda hastalık tekrar ediyor. Bu da hem iş verimini düşürüyor hem de SGK'nın sağlık harcamalarının artmasına neden oluyor.
Sorunu aşmak için Çalışma Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı iş birliği ile hekimlere meslek hastalığı eğitimi verilmeye başlandı.

İstatistiklere göre, yılda her bin işçiden 4 ile 12'sinin meslek hastalığına yakalanma ihtimali var. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı verilerine göre, 2012 yılında 50 bin ile 130 bin arasında beklenen meslek hastalığı sayısı, bu rakamların çok altında tespit edildi. Yaklaşık 12 milyon 353 bin sigortalı olmasına karşın tespit edilen meslek hastalığı sayısı 395 oldu. Rakamlar arasındaki bu uçurum, meslek hastalığındaki açığı ortaya çıkardı. Bakanlık meslek hastalığının tespiti ve tanısı konusunda harekete geçti. Bu kapsamda, Çalışma Bakanlığı ile Sağlık Bakanlığı iş birliği ile üniversitelerde ve hastanelerde hekimlere, öğretim üyelerine, öğrencilere meslek hastalığı eğitimi verilmeye başlandı.

Türkiye son yıllarda 'İş sağlığı ve güvenliği' konusunda gerek yasal düzenlemelerle gerekse de bu alanda verilen eğitimlerle önemli mesafeler katetti. İş sağlığı konusunda Avrupa'nın gelişmiş ülkelerinin yasal altyapısı Türkiye'ye uyarlandı. SGK verilerine göre, bu çalışmalar sonucunda özellikle iş kazalarının sebep olduğu ölümlerde ciddi düşüşler dikkat çekiyor. Fakat yetkili kurumlar meslek hastalıkları konusunda bazı sıkıntılar çekiyor. Bu da meslek hastalığının tespiti ve tanısının kayıt altına alınmasını gerektiriyor.

SGK'NIN HARCAMALARI SÜREKLİ ARTIYOR

Ülkeler arasında değişmekle birlikte, yılda her bin işçiden 4 ile 12'sinin meslek hastalığına yakalanma ihtimali bulunuyor. Türkiye'de ise 2012 yılı SGK istatistiklerine göre 12 milyon 352 bin 859 sigortalı olmasına, bilinen meslek hastalığı sayısı 50 bin 500 ile 130 bin 500 arasında olmasına rağmen tespit edilen meslek hastalığı sayısının 395'de kaldığı belirtiliyor. 395 hastalık dışındaki rahatsızlıklara yakalananlar meslek hastalığı tanısı almamış olmasına rağmen tedavi olmak üzere hastanelerin polikliniklerine başvuruda bulunmuş. Böylece hasta, çalışma ortamından uzaklaşarak çoğunlukla iyileşiyor ve rapor bitiminde ise işine dönüyor. Fakat çalışma ortamı şartlarında bir değişiklik olmaması nedeniyle bir süre sonra tekrar hastalanarak yine hastanelere dönüyor. Bu da SGK'nın sağlık harcamalarının sürekli artmasına neden oluyor.

Türkiye'de meslek hastalıklarının tespitinde ve tanı konulmasında ortaya çıkan problemler ile gerçek meslek hasta sayısının dahi tespit edilememesi yetkili kurumları harekete geçirdi. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü bazı projeler başlattı. Meslek hastalığı bilincinin uyandırılması ve eğitimi için Sağlık Bakanlığı ile 'Meslek Hastalıkları Konusunda Tespit, Tanı ve İSG Profesyonellerinin Duyarlılığının Artırılması Projesi' imzalandı. 2011 yılında başlayan proje 3 aşamadan oluşuyor.

Projenin birinci aşamasında iş kazasının en çok görüldüğü sanayi yoğun 22 ilde valiliklerin başkanlığında il sağlık müdürlükleri, SGK il müdürlükleri, tıpta uzmanlık dernekleri, sivil toplum kuruluşları, meslek odaları ve sendikaların destekleri ile bir çalışma yapıldı. Ocak-Mayıs 2011 tarihleri arasında halka ve hekimlere yönelik olmak üzere güvenlik kültürü ve meslek hastalıkları konusunda yarımşar günlük bilgilendirme toplantıları düzenlendi.

HASTANELERDE VE ÜNİVERSİTELERDE 'MESLEK HASTALIĞI' SEFERBERLİĞİ

İkinci aşamada, 2012 yılında meslek hastalıklarının tanı ve tespitinde yaşanan güçlüklerin giderilmesi amacıyla 68 Eğitim ve Araştırma Hastanesinde belirlenen branş hekimlerinin meslek hastalıkları konusunda ileri eğitimleri tamamlandı. 24 ilde gerçekleşen programlara toplam 260 hekim katıldı.

Son aşamada ise 19 ilde 22 üniversitede meslek hastalıklarının tespit ve tanısının artırılmasına yönelik hekimlerin ileri eğitimlerinin yapılması planlandı. Bu eğitimlere ilave olarak Sağlık Bakanlığı'nda 2013 yılı sonu ve 2014 yılı içerisinde Ankara'da meslek hastalıkları hastanesinde vaka destekli eğitimler verilmeye devam edilecek.