Eskiden ayağa giyilen harik, süs eşyası oldu
Kışın sıcak, yazın serin tutması nedeniyle bir zamanlar ayağa giyilen Bitlis'in yöresel ayakkabısı harik şimdilerde süs eşyası olarak raflardaki yerini alıyor.
Ustasının elinde şekillenen harik Bitlis'te yüzyıllardır el işçiliğiyle ve tamam
12 Yıl Önce Güncellendi
2013-11-01 11:04:46
Ustasının elinde şekillenen harik Bitlis'te yüzyıllardır el işçiliğiyle ve tamamen doğal malzemelerle üretiliyor. Kışın sıcak, yazın serin tutan bu ayakkabı türü, şimdilerde ya halk oyunları ekiplerinin giymesi için ya da süs eşyası olarak üretiliyor. Bir çift harik'in fiyatı 200 liradan başlıyor.
İstanbul Feshane'de düzenlenen Bitlis Tanıtım Günleri'nde tanıtılan Harik'in yapımı zor ve emek isteyen bir iş. Bitlis'te harik üreten tek usta olan Haydar Yılmaz, kendi atölyesinde genellikle halk oyunları ekiplerine ayakkabı üretiyor.
Bu ayakkabının yapımını çocukluğunda çırak olarak öğrendiğini anlatan Yılmaz, "Yöre halkı ayakkabı olmadan önce yüz yıllar boyu bu ayakkabıyı hem yazın hem de kışın kullanmış. Ancak mesleğe ve hariğe her geçen gün ilginin azalmasından dolayı hem harik mesleği, hem de harik artık süs eşyası olarak yapılıyor." dedi.
Son harik ustası olduğunu vurgulayan Yılmaz, bu ayakkabının kendir ve keçi kılından yapıldığı için yazın terletmediğini, kışın da sıcak tuttuğunu ifade ederek, yapım aşamaları hakkında şu bilgileri verdi: "Keçi kılı, tahta kalıplar üzerinde sıcak su ve sabunla keçeleşinceye kadar dövülür. Kuruduktan sonra bezlendirme aşamasına geçilir. Kalıbın şeklinde uygun kesilen astar bezi keçeyi kaplayacak şekilde dikilir. Sonraki aşama ise kendirin kirmana benzeyen bir el makinesi ile ip haline getirilmesi. Bu iplerle kalıp üzerine çuvaldız ile iç dikişi daire çizmek suretiyle yapılır. Her iki tabanın iç dikişi bittikten sonra yan dikişe geçilir. Yan dikişten sonra taban oluşur. Oluşan tabana göre keçi kılı ip ile üst örgü hazırlanır. Daha sonra tabanla dikilir ve ayakkabının şekli ortaya çıkar. Daha sonraki aşama ise yöresel nakış ve yan desenleri atılır. En sonunda ise bağları yapılır."
Bir çift harikin üretim süresinin numaradan numaraya fark ettiğini söyleyen Yılmaz, "38 numaradan 44 numaraya kadar üretim yapıyoruz. Bir çifti 5 veya 6 günde bitirmiş oluyoruz. Daha çok halk oyunları ekiplerinin siparişlerini alıyoruz. Ayaklarında romatizma olan, mantar olanlar bize özel siparişler verir. Süs eşyası olarak alanlar da var. Bir çift harik 200 TL'ye satılıyor."
Haber Ara