Dolar

34,9466

Euro

36,7211

Altın

2.977,22

Bist

10.125,46

Arap uzman: Ortadoğu'da dengeler eskisine dönecek

Mısır-Türkiye ilişkilerinin gerilmesi, İran'ın bölgedeki konumunu nasıl etkiledi? Arap uzman Fathi Abu Bakir Al Maraghi, statükoya dönüleceği kanısında.

12 Yıl Önce Güncellendi

2013-10-04 02:40:13

Arap uzman: Ortadoğu'da dengeler eskisine dönecek
Mısır'da Temmuz ayında düzenlenen askeri darbe, cumhurbaşkanı Muhammed Mursi'nin görevden uzaklaştırılmasıyla sonuçlanmıştı.

Binlerce kişinin ölümüne de yol açan siyasi karışıklıklar, Türkiye'de hükümet cephesinden sert tepki çekmiş, ilişkiler gerilmiş, bir noktada iki ülke de elçilerini geri çağırmıştı.

Peki Türkiye-Mısır ilişkilerindeki gerginlik İran'ın bölgedeki konumunu nasıl etkiledi? Londra merkezli Asharq al-Awsat Online'da konuyla ilgili iki farklı yorum yer alıyor.

Fathi Abu Bakr Al-Maraghi

Mısır'da, Müslüman Kardeşler İran ile ilgili yeni bir politika geliştirmeye çalıştı.

Bu politika Ortadoğu'nun geleneksel kurallarıyla çelişiyordu.

Bu kurallar, uluslararası güçlerle birlikte Körfez ülkelerinin, Mısır-İran yakınlaşmasını kolay kolay kabul etmeyeceği yönündeydi.

Müslüman Kardeşler'in yeni çizgisiyle denklem bozuldu.

Kahire, Türkiye'yle yakınlaşmasına İran'la da hassas da olsa ilişkiler kurmasına karşın Körfez'den izole oldu.


Müslüman Kardeşler'in çöküşü

Mısır'da Müslüman Kardeşler'in çöküşü ile birlikte Ankara ile Kahire arasında çekişme başladı.

Türkiye ve İran Dışişleri Bakanları başlangıçta Mısır'da Mursi'nin devrilmesini kınamış olsa da, İran bu konumdan geri adım attı.

Erdoğan'ın tutumunun arkasındaki temel unsur, Müslüman Kardeşler'e destekten ziyade, kendi ülkesinde kendisine karşı olası bir askeri darbe düzenlenmesi korkusuydu.

Öte yandan İran, Mısır-Türkiye geriliminin Suriye'de Esad karşıtı cepheyi ve belki de Türkiye-Körfez ülkeleri ilişkilerini zayıflatma potansiyeline sahip olduğu görüşünde oldu.

Bu, bir yandan Tahran'a bölgedeki ekonomik faaliyet alanını genişletme olanağı sunacaktı.


Diğer yandan da Ankara'nın Orta Doğu'daki pazar payını minimize ederek İran'ın Türkiye ile ekonomik işbirliğini de derinleştirme fırsatıydı.

Ayrıca bu durum, Ankara artık Mısır üzerinden Hamas'la ilişkiye giremeyeceği için, İslamcı grubu daha fazla İran'ın etki alanı içinde hareket etmeye zorlayacaktı.

Şii-Sünni ekseni

Şii cephesi, Sünni nüfusu ağırlıklı iki ülke olan Türkiye ve Mısır arasında anlaşmazlığı körükleyerek, bir mezhep mücadelesi görüntüsü vermekten kaçınıyor.

Bu nedenle, Türkiye-Mısır anlaşmazlığının sonuçlarından biri bölgede mezhepsel gerilimlerin azalması olacaktır.

Mısır'da cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimleri sonrasında -hangi parti galip çıkarsa çıksın- Erdoğan'ın tutumunu değiştirmesi bekleniyor.

Bu nedenle, Mısır ve Türkiye arasında anlaşmazlığın devamı için bir neden kalmayacak.

İslamcılar ve Müslüman Kardeşler'den arınmış bir Ortadoğu, en azından Türkiye-Mısır ilişkileri açısından, eski işleyişine geri dönecektir.


BBC Türkçe

Haber Ara