Almanya seçimleri - Partilerin aile, sağlık ve bakım politikaları

Almanya'da haftasonu yapılacak genel seçimler öncesinde partilerin yüzlerce sayfalık seçim programlarında en önemli konularından birini de aile, sağlık ve bakım oluşturuyor. Programlar incelendiğinde mevcut hükümetin yürürlüğe koyduğu çocuk bakım parası ile muhalefet partileri arasında büyük farklılıklar olduğu görülüyor.

Hükümetin muhafazakar kanadını oluşturan Hıristiyan Demokratik Birlik (CDU) ve Hıristiyan Sosyal Birlik (CSU) çocuk bakım parasını savunurken, sol eğilimli partiler hükümete geldikleri takdirde bu uygulamayı kaldırmak istediklerini kaydediyor. Sağlık ve bakım alanındaki hizmetlerde iyileştirmelere gitmek ise partilerin tamamında önemli bir konu olarak göze çarpıyor.

Almanya'nın en önemli konularından biri de yaşlıların bakımı. Bu alana daha fazla yatırım yapılması zaman zaman eylemlerle de dile getiriliyor.

CDU-CSU:

BÜYÜKANNE VE BÜYÜKBABALARA TORUNLARINA BAKMA İZNİ

CDU ve CSU'dan oluşan Hıristiyan Birlik Partileri toplumun temelini oluşturan evliliği ve aileyi özellikle desteklemek istiyor. Çocuk parasının artmasını talep eden birlik partileri, 2013 seçim programında şu açıklamalara yer veriyor: "Çocuk ve aile dostu bir ülke istiyoruz. Bunun için ailelere sunulan maddi desteği daha iyi bir konuma getirmek istiyoruz. Bu hedefe yönelik olarak çocuk parasını yükseltecek ve vergilendirmelerde çocukları şimdiye kadar olan uygulamadan daha iyi dikkate alacağız. Kırmızı-Yeşil ise mevcut olan eşlerin gelirlerinin toplanıp bölünerek vergi miktarını belirleme işlemini kaldırmak niyetindedir."

Küçük ortağı Hür Demokrat Parti (FDP) ile hükümette bulunan Hıristiyan Birlik Partileri, 1 Ağustos 2013'ten bu yana bir yaşına girmiş ve anaokuluna gitmeyen çocukların ebeveynlerine bakım parası sağlıyor. Yeni seçim programında da ailelere çocuk eğitimi konusunda geniş tercih hakkı veren CDU/CSU, yeni çocuğu olan ebeveyne 28 aya kadar ebeveyn parası vermeyi istediğini kaydediyor. İki ve üç yaşındaki çocuğunu anaokuluna göndermeyen ailelere bakım parası desteği öngörülürken, aynı zamanda ülke genelinde anaokullarının geliştirilmesini de teşvik ediyor. Bunun için mevcut hükümet, eyaletlere 580,5 milyon Euro verirken, anaokullarının işletme maliyetleri içinse yıllık 75 milyon Euro sözü verdi. Çocuk bakımında ebeveynlerin işini kolaylaştırmak için CDU/CSU 'büyükanne ve büyükbaba izni'ni yürürlüğe geçirmek istiyor. Bu durumda çalışan büyükanne ve büyükbabalar yaptıkları işten izin alarak veya süreyi kısaltarak torunlarına vakit ayırabilecek.

İKİ SINIFLI SAĞLIK SİGORTASINA DEVAM

CDU/CSU gelecekte herkesin gelirine, yaşına ve sağlık durumuna bakılmaksızın Almanya'da iyi bir tıbbi bakım hakkına erişebilmeyi savunuyor. Bunun için şimdiki sağlık sisteminde de olduğu gibi yasal ve özel sağlık sigortasında kalmayı uygun görüyor. Tek tip sigorta konseptini reddeden CDU/CSU'ya göre özel sağlık sigortası sağlık sisteminin vazgeçilmez unsuru. Kırsal bölgelerde doktorlara ve hastanelere kolay erişebilmeyi sağlamak isteyen CDU ve CSU, bunun için ev doktoru mesleğinin cazipliğini artırmayı hedefliyor. Bakım politikasında ise bakıma muhtaç insanın onurunu merkezde tutmayı hedefleyen birlik partileri, bakıma muhtaç olan insanların ihtiyaçlarının yaşlarına uygun bir şekilde daha da iyi şartlarda karşılanmasından yana.

FDP:

AİLE-İŞ DENGESİNE AĞIRLIK

Hükümetin küçük ortağı Hür Demokrat Parti (FDP) kendilerinin desteğiyle yürürlüğe konan çocuk bakım parasını yeniden incelemeye alacak. Üç yaş altı çocukların anaokuluna gitmesi için fırsatlar oluşturmayı hedefleyen FDP, bunun için bakıcı öğretmenlerin de eğitimini iyileştirmeyi hedefliyor. Parti, aile ve iş dengesini kolaylaştırmak için esnek iş saati modelini, evde çalışma imkânını ve şirketlerdeki tam ve part-time iş uygulamasını kolaylaştırmayı hedefliyor.

BAKIMDA BÜROKRASİYE SON

Sağlık konusunda ise FDP kendisini dayanışmayı ve birey sorumluluğunu birleştiren özgür bir sağlık sisteminin avukatı olarak tanımlıyor. İnsanların özgürce sağlık sigortasını, doktoru ve hastaneyi seçmenlerinden yana olan parti, bu özgürlük çerçevesinde isteyenlerin de özel sağlık sigortasına sahip olmasını öngörüyor. Muhalefetteki Sosyal Demokrat Parti'nin sağlık alanında istediği vatandaşlık sigortasına karşı çıkan FDP bunun yerine yasal sağlık sigortasında fatura ödeme prensibini getirmek istiyor. Bu uygulamaya göre hastalar özel sigortada olduğu gibi doktordan fatura elde edecek. Öncelikle hastanın ödeyeceği bu fatura sonradan bulunduğu sağlık sigortasına teslim edilecek. Bakım alanını daha da iyileştirmek için Hür Demokratlar, geleneksel hastane ve ayakta tedavinin yanı sıra grup evleri gibi alternatifler de oluşturmak istiyor. Bakımda bürokrasinin kaldırılmasından yana olan liberaller, bunun yerine sonuç kalitesinin denetlenmesinden yana.

SPD:

ÇOCUK BAKIM PARASI YERİNE DAHA ÇOK ANAOKULU

Sosyal Demokrat Parti, Siyah-Sarı hükümetin hayata geçirdiği çocuk bakım parasını iptal edip, bu paraların anaokulu sayısını artırmaya harcamayı amaçlıyor. Çocuk parasıyla ilgili yeni bir düzenleme getirmeyi hedefleyen SPD, böylece orta gelirli ailelerin yoksulluk seviyesine düşmemesini sağlayacak. 3 bin Euro'ya kadar geliri olan bir aileye bu zamana kadar verilen 184 Euro çocuk parası ve 140 Euro'luk ek çocuk ödemesi ile birlikte toplam 324 Euro elde edebilecek.

SPD, vergi sınıf kombinasyonu faktör yönteminin standartlaşmasını istiyor. Bunun için her iki gelirde aynı yüksek oranla vergilendirilecek. Hayat planını bu zamana kadar olduğu gibi vergi sistemine uyanlar için herhangi bir değişiklik söz konusu olmayacak. Ayrıca aile iş saatlerinin hayata geçirilmesinden yana olan Sosyal Demokratlar, mesleki gelişmenin zarar görmemesinden, mesela haftalık 30 saat çalışmadan yana. SPD, ailevi nedenlerden dolayı part-time çalışanların tam gün işine geri dönmesi için yasal hakka sahip olmasını talep ediyor.

HERKESE VATANDAŞ SİGORTASI

2013 seçim programında SPD, sağlık ve bakım konularını sosyal devlet olmanın temel görevi olarak tanımlıyor. SPD'nin sağlık politikası ikinci sınıf tıbbi bakımı sonlandırmayı hedeflerken, herkesin tıbbi ilerlemeye dâhil olmasını amaçlıyor. Bunu ise vatandaş sigortası olarak tam sağlık ve bakım sigortası şeklinde uygulamak istiyor. Bu konsept, gelecekte vatandaşların hepsinin vatandaş sigortası kapsamında sigortalanmasını öngörüyor. Böylece uzun vadede özel ve yasal sağlık sigortasının arasındaki ayrımın kalkması hedefleniyor. Bugün yasal sağlık sigortası bulunduran ve gelecekte sağlık sigortası yapacakların hepsinin otomatikman vatandaş sigortası üyesi olması gerekecek. Yasal sağlık sigortaları gibi özel sigortaların da vatandaşlık sigortasını sunması gerektiğine dikkat çeken SPD, herkesin vatandaşlık sigortasına kazanç vergisi, yaş, cinsiyet veya sağlık riski gözetmeksizin kabul edilmesinden yana. SPD'nin istediği vatandaşlık sigortası, vatandaş katkıları, işveren katkıları ve vergi katkıları kaynaklarından finanse edilecek. Bakımda ise insanların kendi evlerinde yaşamaları kolaylaştırılacak. Bunun için farklı bölgelerde sunulan hizmetlerin daha koordineli olması ve bakıma muhtaçların yakınlarının bu alanda daha iyi desteklenmesi öngörülüyor. Bunun için bakım reformu uygulamak isteyen muhalefet partisi, bakım mesleklerinin daha iyi maaşa tabi tutulmasını ve herkesçe beğenilmesini sağlayacak.

YEŞİLLER:

ÇOCUK YETİŞTİRMEDE TEMEL TEMİNAT

SPD gibi yürürlüğe yeni giren bakım parasını kaldırmak isteyen ve onun yerine bu parayı anaokulu istihdamına harcamak isteyen Yeşiller, tam gün bakım ve 1 ila 6 yaş arası çocukların hepsi için eğitim istiyor. Hükümete geldikleri takdirde önümüzdeki yasama döneminde çocuk temel teminatı uygulamasını isteyen Yeşiller, her çocuğun ailesinin gelirinden bağımsız aynı finansal desteği alması gerektiğini savunuyor.

PROFESYONEL BAKIMA FİNANSMAN

Yeşiller sağlık ve bakım alanında daha çok dayanışma ve sağlam temele dayanan finansman talep ediyor. Çözüm olarak yeşil sağlık vatandaş sigortası ve vatandaş bakım sigortası isteyen Yeşiller bütün vatandaşlar, milletvekilleri ve müstakil iş adamları için vatandaş sigortası istiyor ve yürürlükteki özel sigorta uygulamasını kabul etmiyor. Yeşiller, sigortalıların sigortasını özgürce seçmesi gerektiğini ve herkesin yaşı, geliri ve riski gözetilmeksizin kabul edilmesi gerektiği görüşünü savunuyor. Akrabasına evinde bakan kişilerin profesyonel yardım ve sivil katılım sayesinde yükünün hafifletilmesinden yana olan Yeşiller, bakıma muhtaçlar için bakım bütçesi ayrılması ve kendi bakımlarını kendi isteklerine göre organize etmelerinin sağlanmasını öngörüyor.

SOL PARTİ:

ÇOCUKLAR İÇİN TEMEL SİGORTA

Almanya'da çocuk yoksulluğuna parmak basan Sol Parti, çocuklar için 536 Euro'luk temel sigorta istiyor. Bunun gerçekleşmesi için çocuk parasının yükseltilmesini öngören parti, Siyah-Sarı hükümet tarafından yürürlüğe konan çocuk bakım parasının kaldırılmasından yana. Sol Parti, bu paranın sosyal tasarlanmış aile hesabı şeklinde geliştirilmesini talep ediyor. Sol Parti ayrıca aile parasının çocuğun en az ikinci ayından yedi yaşını dolduruncaya kadar verilmesini seçim programına dâhil ediyor. Tüm gün bakımın çocuklara uygun ve kaliteli olması gerektiğine dikkat çeken Sol Parti, çalışan ebeveynlerin haklarının da artmasından yana.

DAYANIŞMALI VATANDAŞ SİGORTASI

Sağlık alanında daha fazla dayanışma ve kalite isteyen Sol Parti 'ikinci sınıf tıbbı' 'dayanışmalı vatandaş sigortası'yla doldurmak istiyor. Partinin talep ettiği bu konsept seçim imkanı sunmamakla beraber herkes için aynı sigortayı öngörüyor. Buna göre vatandaşların hepsinin buraya sigortalı olup iyi tedavi hizmetleri elde etmesi gerekiyor.