54 doktordan insanlığa çağrı!

Tahminen, çoğu sivil olmak üzere 100.000 kişi hayatını kaybederken [1] çok daha fazlası yaralandı, işkenceye uğradı veyahut istismar edildi. Milyonlarca kişi evlerinden edildi, aileler dağıtıldı ve bir bütün olarak topluluklar yıkıldı. Ordu müdahalesinin, yardıma ihtiyacı olan insanları göz önünde bulundurmamızı engellemesine izin vermemeliyiz. Dünyanın her yanından doktorlar ve tıp profesyonelleri olarak, bu vahim durumun boyutları karşısında dehşete düşmüş durumdayız. Durumdan etkilenen sivillerin sağlık yardımına erişememesi ve tıbbi kuruluşların yanı sıra personelin de hedef alınıyor olması bizleri endişelendiriyor. İhtiyacı olan kimselere tedavi ve bakım hizmeti vermek, bizim mesleki, etik ve ahlaki görevimizdir. Bunu doğrudan kişisel olarak yapamadığımız durumlarda ise hayati önem taşıyan yardım hizmetlerini vermek için kendi yaşamlarını tehlikeye atanlar adına konuşmak durumundayız.

Tıbbi hizmet çalışanlarına, kuruluşlara ve hastalara yöneltilen sistematik saldırılar, Suriye'nin sağlık sistemini yıpratıyor ve sivillerin kritik tıbbi hizmetlerden yararlanabilmesini neredeyse imkânsız hale getiriyor. Şu ana kadar Suriye'deki hastanelerin yüzde 37'si yıkılırken, yüzde 20'sine de ağır hasar verildi. Geçici olarak kurulan klinikler, yaralılar ve hastaların yardımına yetişmeye çalışan tam teşekküllü travma merkezleri haline geldi. Şu an itibarıyla tahmini olarak 469 sağlık çalışanı hapiste [2] ve 15.000 doktor da yurtdışına kaçmak zorunda bırakıldı [3]. Bir rapora göre, çatışma başlamadan önce Halep'te 5.000 doktor bulunuyorken, artık sadece 36 tane kaldı [4]. Tıbbi kuruluşlara ve personele hedef gözetilerek yöneltilen saldırılar, silahlı çatışmaların kaçınılmaz veya kabul edilebilir bir sonucu değil, kasıtlı ve sistematik eylemlerdir. Bu gibi saldırılar, tıbbın tarafsızlığı ilkesine vicdansız bir şekilde ihanet etmekle eşdeğerdir. Çatışmanın doğrudan ve bir zamanlar gayet ileri niteliklere sahip olan kamu sağlık sistemindeki çöküş ile yetersiz iyileştirici ve önleyici bakımın dolaylı bir sonucu olarak, tıbbi yardıma ihtiyaç duyan insan sayısı hızla artıyor. Korkunç boyutlardaki yaralanma vakalarının bakımı yapılamıyor. Kadınlar, tıbbi yardım olmadan doğum yapıyor. Erkekler, kadınlar ve çocuklar, anestezi olmadan hayati ameliyatlara giriyor. Cinsel şiddet mağdurlarının ise gidecek bir yerleri yok. Suriye nüfusu, hepatit, tifo ve dizanteri salgınlarına karşı savunmasız durumda [5]. Tıbbi ilaç eksikliği, ciddi ölçüde bulaşıcı bir cilt hastalığı olan ve ağır engellilik haline sebep olabilen şark çıbanı salgınının ağırlaşmasına neden oldu bile. Ayrıca akut ishal vakalarında ciddi bir artış görüldü [6] ve yardım kuruluşları, haziran ayında Suriye'nin kuzey bölgelerinde bir kızamık salgınının kol gezdiğini belirtti. Bazı bölgelerde, çatışma başladıktan sonra doğan çocukların aşıları yapılmadı. Bu da, ulusal sınırlar içinde kalması beklenemeyecek bir salgına yol açabilir.

Suriye'nin sağlık sistemi, bir kırılma noktasında. Kanser, diyabet, hipertansiyon ve kalp hastalıkları gibi uzun süreli bakım gerektiren kronik hastalıkları olan hastaların ihtiyaç duydukları tıbbi yardımı alabilecekleri hiçbir yer yok. Tıbbi yardımların büyük bir kısmı, Suriye'deki tıbbi personel tarafından sağlanıyor ancak onlar da, çığ gibi büyüyen ihtiyaçlar ve tehlikeli koşullarla mücadele etmek zorunda. Hükümetin koyduğu kısıtlamalar, esnek olmayan uygulamalar ve uluslararası yardım sisteminin bürokrasiyle birleşmesi durumu daha da kötü hale getiriyor. Sonuç olarak Suriye'nin büyük bir kısmı, herhangi bir tıbbi yardımdan mahrum bırakılmış durumda.

Tıp profesyonellerinin, ihtiyaç sahibi kişileri ellerinden gelenin en iyisini yaparak tedavi etmesi gerekmektedir. Yaralı ve hasta kimselerin tıbbi tedaviye erişmesine izin verilmelidir. Doktorlar ve sağlık profesyonelleri olarak, acilen Suriye'deki meslektaşlarımızın saldırı ya da misilleme korkusu olmadan hastaları tedavi etmesine, tehlikedeki hayatları kurtarmasına ve yaşanan acıyı hafifletmesine izin ve destek verilmesini talep ediyoruz. Bu çatışmanın içindeki sivillerin maruz kaldığı etkiyi ve sağlık sistemine yöneltilen kasıtlı saldırıları ortadan kaldırmak ve meslektaşlarımızı desteklemek için:

1) Suriye hükümetini ve tüm silahlı tarafları hastanelere, ambulanslara, tıbbi kuruluşlara ve kaynaklara, sağlık personeline ve hastalara saldırmaktan kaçınmaya; ve Suriye hükümetinin tüm hastaların tedaviye erişimine izin vermeye; ve bu gibi ihlal niteliğinde saldırıların faillerini uluslararası düzeyde kabul görmüş standartlar çerçevesinde eylemlerinden sorumlu tutmaya;

2) Tüm silahlı tarafları tıp profesyonellerinin yerine getirdiği işleve ve tıbbi tarafsızlığa saygı duyarak, tıbbi yardım ihtiyacı bulunan herkesi tedavi etmelerine izin vermeye ve sağlık kuruluşlarının düzgün bir şekilde faaliyet göstermesine mani olmamaya;

3) Bu iç savaşın taraflarını destekleyen hükümetleri tüm silahlı tarafların tıbbi personel, tesis, hastalar ve tıbbi kaynaklara saldırmaktan vazgeçmesini ve tıbbi kaynakların ve bakımın Suriye sınırları veya cepheler boyunca Suriyelilere ulaştırılmasına izin vermesini talep etmeye;

4) BM'yi ve uluslararası bağışçıları ise tıp profesyonellerinin çatışmanın başlangıcından bu yana giderek daha da tehlikeli bir hale gelen bir ortamda hayatlarını riske atarak hayati tıp hizmetlerini vermeye çalıştığı hem hükümete hem de karşıt gruplara ait alanlardaki Suriye tıp ağlarına verdikleri desteği artırmaya davet ediyoruz.

[1] Ban Ki-mun, BM Genel Sekreteri - http://www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-23455760 [2] İhlal Belgeleme Merkezi - http://www.nytimes.com/2013/03/24/world/middleeast/on-both-sides-in-syrian-war-doctors-are-often-the-target.html?pagewanted=all

[3] Tom Bollyky, Dış İlişkiler Konseyi Kıdemli Üyesi - http://www.ipsnews.net/2013/05/syrian-attacks-on-health-care-system-terrorising-population/ [4] Kuzey Suriye Üzerine Ortak Hızlı Değerlendirme http://www.irinnews.org/pdf/aleppo_assessment_report.pdf [5] WHO - http://www.emro.who.int/press-releases/2013/disease-epidemics-syria.html [6] WHO - http://www.emro.who.int/press-releases/2013/disease-epidemics-syria.html

İmzalar:

1. Dr. Salim S. Abdool Karim (Güney Afrika), Güney Afrika Tıbbi Araştırma Konseyi Başkanı ve Güney Afrika AIDS Araştırma Program Merkezi Başkanı, Nelson R. Mandela Tıp Fakültesi, KwaZulu-Natal Üniversitesi

2. Dr. Peter Agre (ABD), Johns Hopkins Bloomberg Halk Sağlığı Okulu'nda Profesör, Ulusal Bilimler Akademisi İnsan Hakları Enstitüsü Eski Başkanı ve 2003 Nobel Kimya Ödülü Sahibi

3. Dr. Salah Al Ansari (Suudi Arabistan), İslami Tıp Komitesi ve Dünya Müslüman Gençlik Yetkili Müdürü

4. Dr. Neil Arya (Kanada), Küresel Hayatta Kalma İçin Hekimler (Physicians for Global Survival) Eski Başkanı, Western Üniversitesi'nde Global Sağlık Ofisi Kurucu Direktörü ve Peace Through Health ortak editörü

5. Dr. Deborah D. Ascheim (ABD), İnsan Hakları İçin Hekimler (Physicians for Human Rights) Yönetim Kurulu Başkanı ve New York Mount Sinai Sağlık, Kanıt & Politika Bölümlerinde Doçent Doktor ve Klinik Araştırma Müdürü

6. Dr. Holly Atkinson (ABD), İnsan Hakları İçin Hekimler (Physicians for Human Rights) Eski Başkanı ve Müdürü, Mount Sinai Icahn Tıp Okulu Tıp Programında Mount Sinai Küresel Sağlık İnsan Hakları Programı

7. Dr. Roberto Luiz d'Ávila (Brezilya), Brezilya Federal Tıp Konseyi Başkanı

8. Dr. Hany El Banna (Mısır/Birleşik Krallık), Mısırlı Patolog, İnsani Forum ve İslami Yardım Kurucusu ve Uluslararası HIV Fonu Başkanı

9. Dr. Ahmad Hassan Batal (Suriye/Bahreyn), Göz Hekimliği Profesörü, Batal Göz Merkezi Başkanı ve Suriye Göçmen Tıp Derneği Üyesi

10. Prof. Dominique Belpomme (Fransa), Onkoloji Profesörü, Avrupa Kanser ve Çevre Araştırma Enstitüsü (ECERI) Direktörü ve Association pour la Recherche Thérapeutique Anti-Cancéreuse (ARTAC) Başkanı

11. Dr. Gro Harlem Brundtland (Norveç), Dünya Sağlık Örgütü Eski Genel Direktörü, Norveç Eski Başbakanı ve The Elders üyesi

12. Dr. Richard Carmona (ABD), Birleşik Devletler'de Genel Cerrah

13. Sör Iain Chalmers (Birleşik Krallık), İngiliz Sağlık Hizmetleri araştırmacısı, Cochrane Collaboration kurucularından biri ve James Lind Kütüphanesi ile James Lind İttifakı'nı İçeren James Lind İnisiyatifi Koordinatörü

14. Dr. Lincoln Chen (ABD), BRAC-ABD Makamı

15. Yaolong Chen (Çin), Testing Treatments interactive Editörü, Çin GRADE Merkezi kurucularından biri

16. Sör Terence English (Birleşik Krallık/Güney Afrika), İngiltere Kraliyet Cerrahlar Koleji Eski Başkanı, İngiliz Tıp Birliği Eski Başkanı (1989-1992 yılları arası). İngiltere'nin ilk başarılı kalp naklini gerçekleştirmiştir.

17. Prof. Atul Gawande (ABD), Harvard Halk Sağlığı Okulu ve Harvard Tıp Okulu'nda Cerrah, Yazar ve Profesör

18. Dr. Elizaveta Glinka (Rusya), Palyatif sağlık hayır kurumu Spravedlivaya Pomosh (Adil Yardım) kurucusu ve başkanı

19. Dr. Fatima Haji (Bahreyn), Romatolog ve İç Hastalıkları Mütehassısı, Salmaniya Medikal Kompleks

20. Dr. Rola Hallam (Suriye/Birleşik Krallık), Hand in Hand for Syria (Suriye için el ele) Medikal Komitesi ve Dünya Anestezi Cemiyeti, (Büyük Britanya ve İrlanda Anestezistler Birliği) Sekreteri

21. Dr. Fatima Hamroush (Libya), Libya Geçiş Hükümeti Eski Sağlık Bakanı, Irish Libyan Emergency Aid (İrlanda Libya Acil Yardım) Başkanı

22. Prof. Dr. Harald zu Hausen (Almanya), Nobel 2008 Tıp Ödülü sahibi

23. Dr. Monika Hauser (Almanya), Jinekolog ve Medica Mondiale CEO'su

24. Dr. Ira Helfand (ABD), IPPNW Eşbaşkanı ve Sosyal Sorumluluk Hekimleri, Kurul Üyesi (ABD)

25. Dr. Jules Hoffmann (Fransa), Nobel 2011 Tıp Ödülü sahibi

26. Dr. Richard Horton (Birleşik Krallık), The Lancet Editörü

27. Dr. Unni Karunakara (Hindistan), Médecins Sans Frontières/Sınır Tanımayan Doktorlar Uluslararası Başkanı

28. Dr. Michel Kazatchkine (Fransa), BM Genel Sekreteri Doğu Avrupa ve Merkez Asya'da HIV/AIDS'ten Sorumlu Özel Elçisi

29. Dr. Kerem Kınık (Türkiye), Yeryüzü Doktorları Türkiye Başkanı (Doctors Worldwide)

30. Dr. Sergey Kolesnikov (Rusya), Nükleer Savaşın Önlenmesi İçin Uluslararası Hekimler Rusya Eşbaşkanı, Moskova Devlet Üniversitesi Profesörü ve Tüm Rusya (All-Russia) Sosyal Hareketi Eşbaşkanı "Kişilerin korunmasına yönelik"

31. Prof. Dr. Şebnem Korur Fincancı (Türkiye), Türkiye İnsan Hakları Vakfı Başkanı ve Türkiye Adli Tıp Uzmanları Derneği kurucularından biri

32. Dr. Robert Lawrence (ABD), John Hopkins Bloomberg Halk Sağlığı Fakültesi'nde Çevresel Sağlık Bilimleri, Sağlık Politikası ve Uluslararası Sağlık Profesörü, John Hopkins Bloomberg Halk Sağlığı Okulu'nda Yaşanabilir Bir Gelecek Merkezi kurucusu ve İnsan Hakları İçin Hekimler eş kurucusu

33. Dr. Kgosi Letlape (Güney Afrika), Afrika Medikal Birliği Başkanı ve Tshepang Trust İcra Direktörü

34. Dr. Mohammed G. A. Al Maadheed (Katar), Katar Kızılayı Başkanı, Uluslararası Kızıl Haç ve Kızılay Federasyonu Başkan Yardımcısı (Asya)

35. Serigne Magueye (Senegal), dünyaca ünlü fistül cerrahı, Dakar Üniversitesi Ürojinekoloji Başkanı ve Grand Yoff Genel Hastanesi Üroloji Başkanı. 1994'te Ruanda'daki Afrika Birliği kuvvetleri için saha travma uzmanlığı yaptı ve BM Tıp Barış Madalyası ile ödüllendirildi.

36. Dr. Jemilah Mahmood (Malezya): Malezya Medikal Yardım Cemiyeti kurucusu ve eski başkanı (1999-2010), DARA Kurul Üyesi, İnsanlığa Hizmet İçin Isa Ödülü sahibi

37. Dr. Paul McMaster (Birleşik Krallık), Sınır Tanımayan Doktorlar (Médecins Sans Frontières) ile Suriye'de çalışan cerrah

38. Dr. Denis Mukwege (DRC), Güney Kivu İlçesi, DRC Panzi Hastanesi kurucusu ve tıbbi müdürü

39. Dr. Robert Mtonga (Zambiya), Nükleer Savaşın Önlenmesi İçin Uluslararası Hekimler Eşbaşkanı

40. Ekselansları Dr. Laila Negm (Mısır), Arap Devletleri Ligi, Sağlık ve İnsaniyet Departmanı Direktörü

41. Dr. Rose Nyabanda (Kenya), Kenya'daki Kenyatta Ulusal Hastanesi Radyoloji Başkanı

42. Profesör Sör Michael Rawlins (Birleşik Krallık), Kraliyet Tıp Cemiyeti Başkanı

43. Dr. Tilman A Ruff (Avustralya), Melbourne Üniversitesi, Nossal Küresel Sağlık Enstitüsü'nde Doçent Doktor, Nükleer Savaşın Önlenmesi İçin Uluslararası Hekimler Eşbaşkanı

44. Prof. Hamid Rushwan (Sudan/Birleşik krallık), (Uluslararası Jinekoloji ve Obstretrik Federasyonu) CEO'su

45. Dr. Abdulghani Sankari (ABD), Suriye Amerikan Tıp Topluluğu Eski Başkan Yardımcısı, Wayne State Üniversitesi-VA Sağlık Hizmetleri Araştırma ve Geliştirme Merkezi'nde Hekim ve Araştırmacı, Birleşik Devletler Gazi İşleri Bölümü

46. Dr. Eloan dos Santos Pinheiro (Brezilya), Oswaldo Cruz Vakfı Eski Müdürü

47. Dr. Babulal Sethia (UK), Birleşik Krallık Kraliyet Tıp Cemiyeti Seçilmiş Başkanı

48. Dr. Annie Sparrow (Avustralya), UNICEF Somali Sıtma Programı Eski Müdürü, Yoğun Bakım Çocuk Doktoru ve Mount Sinai New York, Icahn Tıp Fakültesi'nde Küresel Sağlık Profesörü

49. Dr. Imtiaz Sooliman (Güney Afrika), Afrika'nın en büyük yardım organizasyonu Gift of the Givers Kurucusu ve Başkanı

50. Dr. Laila Taher Bugaighis (Libya), Bengazi Medikal Merkezi Genel Direktör Yardımcısı, RCOG Londra Üyesi, Kıdemli Öğretim Üyesi. Şiddete Karşı Ulusal Koruma Komitesi Başkanı ve Kurucusu ve de Al Tawafuk Al Watani Demokratik Organizasyonu Eş Kurucusu

51. Prof. Prathap Tharyan (Hindistan), Hıristiyan Medikal Koleji, Vellore, Hindistan'da Psikiyatri Profesörü. Güney Asya Cochrane Ağı Koordinatörü ve DSÖ-Uluslararası Klinik Araştırmalar Kayıt Platformu'nun Bilimsel Tavsiye Grubu Üyesi

52. Dr. Michael Van Rooyen (ABD), Harvard Tıp Fakültesi'nde Profesör, Brigham ve Kadın Hastanesi, Acil Tıp Bölümünde Uluslararası Sağlık ve İnsaniyet Programları Bölüm Müdürü ve Harvard İnsaniyet İnisiyatifi Direktörü

53. Dr. Vasiliy Vlassov (Rusya), Kanıta Dayalı Tıp Rusya Cemiyeti Başkanı

54. Prof. Ron Waldman (ABD), Dünya Doktorları -ABD Yönetim Kurulu Başkanı ve Global Health: Science and Practice Başeditörü

(Zaman)

54 doktordan insanlığa çağrı!

Suriye'deki çatışma, tartışmaya açık olarak, Soğuk Savaş döneminden bu yana dünyanın en kötü insani krizlerinden birine dönüştü.