ABD'nin hedefi 450 Birliği

ABD ve Ortadoğu'lu yetkililerin verdiği bilgiye göre, Esad rejiminin kimyasal silah programının merkezindeki gizemli bir Suriyeli askeri birlik, ABD'nin silahların izini sürmesini zorlaştırmak üzere zehirli gaz ve cephane stoklarını ülkedeki 50 kadar alana taşıyor.

The Wall Street Journal Türkiye'de yer alan habere göre, yetkililer, Suriye'nin özel 450 Birliği'nin silahları farklı noktalara taşımasının ABD'nin iddia edilen kimyasal silah saldırıları nedeniyle Suriye'ye karşı yapacağı olası bir askeri müdahaleyi zora sokabileceğini belirtti. Yetkililer ayrıca bu durumun Rusya'nın, rejimin kimyasal silahların kontrolünü bırakması teklifi konusunda da soru işaretlerine neden olduğunu belirtti.

ABD ve İsrailli istihbarat kurumları Suriye rejiminin kimyasal silahlarının çoğunun nerede bulunduğunu halen bildiklerine inanıyor ancak, yetkililer altı ay önceki kadar emin olmadıklarını belirtiyor.

ABD Dışişleri Bakanı John Kerry dün silah programının nasıl sonlandırılacağını görüşmek üzere Cenevre'de Rus meslektaşı ile bir araya geldi. Kerry oldukça büyük zorluklar olduğunu ifade etti.

ABD Suriye hükümetinin 21 Ağustos'ta gerçekleştirdiği kimyasal silah saldırısında en az 400'ü çocuk olmak üzere 1.400'den fazla insanın öldüğünü iddia ediyor. Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad dün kimyasal silah saldırısı yaptığını bir kez daha reddetti. Ancak hükümetinin kimyasal silah kullanımını yasaklayan anlaşmayı imzalamaya hazır olduğunu söyledi.

Gelen istihbarat konusunda bilgi sahibi yetkililer ve politika yapıcılar, Suriye Bilimsel Çalışmalar ve Araştırma Merkezi'nin bir kolu olan ve rejimin tüm kimyasal silah programını yöneten 450 Birliği'nin bu stokları aylardan bu yana taşımakta olduğunu belirtti.

ABD ve Avrupalı istihbarat kurumlarına göre, 450 Birliği kimyasal mühimmatın karıştırılması ve yayılmasından, bunun yanında kimyasal silah alanlarının güvenliğinden sorumlu.

ABD ordu görevlileri ikna ya da tehdit yoluyla 450 Birliği üzerinde etki sağlama olasılıklarını değerlendiriyor. Üst düzey bir ABD ordu yetkilisi, "İdeal bir dünyada bu birliği ele geçirmek isteyebilirsiniz. Kimyasal silahların üzerinde oturdukları sürece maaşlarını kimin verdiğiyle kim ilgilenir ki," dedi.

Bu seçeneğin masada olmasına karşılık hükümetten uzmanlar birliğin birbirine çok bağlı olduğunu ve birliği bozacak bir üyenin muhtemelen deşifre olup öldürüleceğini belirtti.

ABD rejimin bin ton kimyasal ve biyolojik silah kullandığını tahmin ediyor. ABD'li üst düzey bir yetkili, "Bu bildiğimiz miktar. Daha da fazla olabilir," dedi.

ABD'li yetkililer rejimin kimyasal ve biyolojik silahlarının büyük kısmını genellikle Suriye'nin batısındaki birkaç büyük alanda tuttuğunu belirtti. Ancak Suriyeliler yaklaşık bir yıl kadar önce cephaneliği 20 kadar büyük alana dağıtmaya başladı.

450 Birliği de onlarca daha küçük alan kullanmaya başladı. ABD şu an Esad'ın kimyasal silah cephaneliğinin 50 kadar farklı alana dağıtıldığına inanıyor.

ABD UYDUYLA TESPİT EDİYOR

ABD, Esad rejimine bağlı 450 Birliği'nin kimyasal silah depolarını dağıtmak üzere görevlendirdiği araçları takip etmek için uydular kullanıyor. Ancak görüntüler araçlara ne konulduğunu her zaman göstermiyor. Bir yetkili, "Kimyasal silahların nerede olduğu konusunda altı ay öncesine göre çok az bilgimiz var," dedi.

Hem eski hem de halen görevde olan ABD'li yetkililer, 450 Birliği'nin hareketleri, faaliyetleri ve üslerinin bulunduğu bölgelerin çok hassas olduğunu ve bu nedenle ABD'nin güvendiği müttefikleriyle dahi bilgi paylaşımında bulunmadığını, birliğin muhaliflerce istila edilmesinden korkulduğunu belirtti.

ABD'li yetkililer, ABD'nin Suriye'ye yapılacak askeri müdahaleyle 450 Birliği'nin liderlerine kimyasal silah kullanılması emrine uymanın büyük bir bedeli olduğu yönünde bir mesaj iletilmesini amaçladığını belirtti.

ABD diğer taraftan saldırıyla birliği çok fazla istikrarsızlaştırarak muhaliflere kimyasal silahlara el koyma şansı vermek istemiyor.

Suriye'de ise 450 Birliği ya da Suriye Bilimsel Çalışmalar ve Araştırma Merkezi hakkında çok az bilgi var. Binalardan biri Şam'ın eteklerinde genişleyen bir tesis içinde bulunuyor.

Geçmişte Suriye ordusu mensubu olup taraf değiştirerek muhaliflere katılmış yüksek rütbeli subaylar dahi 450 Birliği'ni daha önce hiç duymadıklarını belirtiyor. Bu subaylar arasında kimyasal saldırılarla başa çıkmak için eğitim almış olanlar da bulunuyor.

PENTAGON LİSTE ÇIKARDI

Pentagon olası saldırılar için, aralarında 450 Birliği'nin komutanlarının da bulunduğu hedef listeleri oluşturmuş durumda.

ABD, kimyasal saldırıların doğrudan sorumlusunun 450 Birliği olduğunu düşünmesine rağmen, rejimin kimyasal silah sırlarına sahip olduğu için, bu durum Birliği ABD gözünde fazla değerli hale getiriyor.

Yönetimden eski ve halen görevde olan yetkililer, eğer Ruslar Esad'ın kimyasal silahlarını bırakması için anlaşma sağlayabilirse, güvenli depolama alanlarının BM önderliğinde korunması için muhtemelen 450 Birliği ile yakın ilişki halinde çalışılması gerekeceğini belirtiyor.

İSRAİL DE İSTİHBARAT VERİYOR

ABD ve İsrailli yetkililer, ABD'nin uyduların yanısıra, İsrailli ajanların birlikle ilgili verdiği yerinde istihbarattan da yararlandığını belirtti.