4,8 milyar doların kaynağı meçhul

Zaman'ın haberine göre; Ekonominin yumuşak karnı cari açık temmuz ayında beklentilerin üzerinde gerçekleşti. Geçen ay cari açık 5,79 milyar dolar, ocak-temmuz döneminde ise 42,1 milyar dolar oldu. 12 aylık kümülatif açık ise bir önceki aydaki 54 milyar dolardan 55,75 milyar dolara yükseldi. Merkez Bankası’nın açıkladığı ödemeler dengesi verilerinde, 2013 yılı Temmuz’da ‘net hata noksan’ kaleminde 4 milyar 801 milyon dolarlık kaynağın belirsiz para girişi olması dikkat çekti.

Bankacılara göre, cari açığın beklentilerin üzerinde gelmesinde devam eden altın ithalatına karşın ihracatın aynı seviyede artmaması ve yaz mevsimine göre nispeten düşük seyreden turizm gelirleri etkili oldu. Cari işlemler açığının temmuz ayında 5,3 milyar dolar olması bekleniyordu. Temmuzda cari açığın finansmanında ise net hata noksan kalemi ve Merkez Bankası rezervleri belirleyici oldu. Cari açığın 4,8 milyar doları net hata noksan kaleminden 1,76 milyar doları ise Merkez Bankası rezervlerinden finanse edildi. Net hata noksanda 4,8 milyar dolarlık temmuz ayı verisi bu kalem için yeni tarihi zirve oldu. Net hata noksan en son Eylül 1998’de 4,5 milyar dolarla rekor kırmıştı. Merkez Bankası’ndan yapılan açıklamada yılın ilk yedi aylık döneminde cari işlemler açığının, bir önceki yılın aynı dönemine göre 8 milyar dolar artarak 42,1 milyar dolara yükseldiği belirtilerek, “Aynı dönemde, cari işlemler açığında etkili olan dış ticaret açığı 7,642 milyar dolar artarak 48,6 milyar dolara yükselmiştir.” görüşüne yer verildi.

Parasal olmayan altın kalemi altında izlenen altın ithalatı, önceki yılın ilk yedi ayına göre 5,47 milyar dolar artarak 11,09 milyar dolar olurken, altın ihracatı 4,57 milyar dolar azalarak 2.673 milyar dolar oldu. Yılın yedi ayında yurtdışında yerleşik kişilerin yurtiçinde yaptıkları net yatırımlar, temmuzdaki 1,82 milyar dolar net girişe rağmen, önceki yılın ilk yedi ayına göre 2,1 milyar dolar azalarak 6,76 milyar dolara geriledi. Hizmetler dengesi kalemi altındaki turizm gelirleri, bir önceki yılın ilk yedi ayına göre 2,75 milyar dolar artarak 15 milyar dolara yükseldi.

‘Cari açığa karşı tedbir alıyoruz’

Merkez Bankası’nın verilerini değerlendiren Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, cari açığı önleyici tedbirler üzerinde çalıştıklarını söyledi. Çağlayan, hizmet ihracatını 2023 yılında 150 milyar dolara çıkarmayı hedeflediklerini kaydetti. “Mal ticaretinde 2. çeyrekteki performansın, özellikle AB pazarındaki kayda değer iyileşme nedeniyle 3. ve 4. çeyreklerde biraz daha iyileşmesini bekliyoruz.” diyen Bakan Çağlayan, Orta Vadeli Program’da ihracat hedeflerine yönelik revizyona gidileceğini kaydetti. “Dünya ticaretinin yerinde saymasının Türkiye’yi de etkilediğini vurgulayan Çağlayan, “Hükümet olarak amacımız cari açığı orta ve uzun vadede kalıcı olarak aşağı çekmek. Bunu daha fazla üreterek yapacağız. Üretimimizi daha çok kendi sermayemizle gerçekleştirerek yapacağız. Yeni ihraç pazarlarına girerek yapacağız. Yeni teşvik sistemi bu nedenle var. Bu nedenle ihracatta pazar çeşitlendirmesine ağırlık veriyoruz.” dedi.

Bankacılara göre, cari açığın beklentilerin üzerinde gelmesinde devam eden altın ithalatına karşın ihracatın aynı seviyede artmaması ve yaz mevsimine göre nispeten düşük seyreden turizm gelirleri etkili oldu. Cari işlemler açığının temmuz ayında 5,3 milyar dolar olması bekleniyordu. Temmuzda cari açığın finansmanında ise net hata noksan kalemi ve Merkez Bankası rezervleri belirleyici oldu. Cari açığın 4,8 milyar doları net hata noksan kaleminden 1,76 milyar doları ise Merkez Bankası rezervlerinden finanse edildi. Net hata noksanda 4,8 milyar dolarlık temmuz ayı verisi bu kalem için yeni tarihi zirve oldu. Net hata noksan en son Eylül 1998’de 4,5 milyar dolarla rekor kırmıştı. Merkez Bankası’ndan yapılan açıklamada yılın ilk yedi aylık döneminde cari işlemler açığının, bir önceki yılın aynı dönemine göre 8 milyar dolar artarak 42,1 milyar dolara yükseldiği belirtilerek, “Aynı dönemde, cari işlemler açığında etkili olan dış ticaret açığı 7,642 milyar dolar artarak 48,6 milyar dolara yükselmiştir.” görüşüne yer verildi.

Parasal olmayan altın kalemi altında izlenen altın ithalatı, önceki yılın ilk yedi ayına göre 5,47 milyar dolar artarak 11,09 milyar dolar olurken, altın ihracatı 4,57 milyar dolar azalarak 2.673 milyar dolar oldu. Yılın yedi ayında yurtdışında yerleşik kişilerin yurtiçinde yaptıkları net yatırımlar, temmuzdaki 1,82 milyar dolar net girişe rağmen, önceki yılın ilk yedi ayına göre 2,1 milyar dolar azalarak 6,76 milyar dolara geriledi. Hizmetler dengesi kalemi altındaki turizm gelirleri, bir önceki yılın ilk yedi ayına göre 2,75 milyar dolar artarak 15 milyar dolara yükseldi.

4,8 milyar doların kaynağı meçhul

Cari açık temmuzda beklentileri aşarak 5,79 milyar dolar olurken, yılın 7 ayındaki açık 42,1 milyar dolara ulaştı. Merkez Bankası’nın açıkladığı ödemeler dengesi verilerinde ‘net hata noksan’ kaleminde 4,8 milyar dolarlık kaynağı belirsiz para girişi dikkat çekti.