'Ayakkabı tamirciliği can çekişiyor'

Tokat Ayakkabıcılar Odası Başkanı Ahmet Tarık Altuntaş, kendisinin de 35 senedir içinde olduğu mesleğin can çekiştiğini ve ayakkabı tamirciliği ile uğraşan esnaf arkadaşlarının zor günler yaşadığını söyledi. Altuntaş, ilde ayakkabı tamiriyle uğraşan esnaf sayısının oda başkanı seçildiği 2001 yılında 35 olduğunu ancak bu sayının bugün itibariyle 12'ye kadar düştüğünü bildirdi.

Ahmet Tarık Altuntaş, Cihan Haber Ajansı'na (Cihan) yaptığı açıklamada, eskiden ayakkabıların deriden imal edildiğini ancak şimdilerde suni, ucuz ve kalitesiz malzemelerden yapılan ayakkabıların piyasaları dolduğuna dikkat çekti.

2001 yılında bu yana Tokat Ayakkabıcılar Odası Başkanlığı görevini yürüttüğünü ve oda üyelerinin ve tamircilik yapanların durumunu yakından takip ettiğini kaydeden Altuntaş, "Kendim deri işi yapmaktayım ve tamir işi yapan arkadaşlarımızın durumunu yakinen takip etmekteyim. Eskiden ayakkabıların tamamı deriden imal edilir, sağlam olurdu. Fakat şimdi suni maddelerden üretilmekte. Buna bağlı olarak ucuz, fakat sağlıksız ayakkabılar piyasayı doldurmaktadır. Ülkemiz de rekabet açısından ucuz ve kalitesiz ayakkabı üretmeye başlamış durumda. Eskiden Tokat genelinde 14 adet ayakkabı imal eden firma vardı. Şimdi ise sadece 2 firma kaldı. Ayakkabı tamir eden insanlar ise bu mesleğin son temsilcileri konumunda. Fakat tamirciye de her zaman ihtiyaç olacaktır. Çünkü bilinçli ayakkabı kullanan sayısı da sürekli artmakta. Bu meslek tükenmez fakat ancak sadece birkaç işyeri ayakta kalabilir. Zaten şu anda mesleği devam ettirecek çırak bulunamıyor." diye konuştu.

"ÇÖZÜM DEVLET-ODA İŞBİRLİĞİ"

        Meslekten geçinen insanların ekonomik anlamda birçok sıkıntıları olduğunu ifade eden Altuntaş, çözümün ayakkabıcılar odası ile devletin birlikte çalışması ile oluşacağına değindi. Altuntaş, "Daha önce Vali Recep Yazıcıoğlu döneminde Özel İdare tarafından ayakkabı üretim tezgahı kurulmuştu. Burada üretilen kaliteli ayakkabılar, fakir öğrencilere, engelli vatandaşlarımıza dağıtılıyordu. Daha sonraki valimiz tezgahı kapattı, makineleri sattı. 'Biz kapatmayalım' desek bile bizi dinleyen olmadı." ifadelerini kullandı.

        Çözümün bu sistemle olacağının altını çizen Altuntaş, "Devlet açacağı ayakkabı üretim tezgahlarında ayakkabı tamircisi olan bu işin ehli insanları usta olarak görevlendirmeli. Evlerinde boş oturan engelli insanlarımıza da burada iş vermeli. Burada üretilen ayakkabılar da ihtiyaç sahibi insanlara dışarıdan para ile ayakkabı alınıp verilmesi yerine bu ürünler dağıtılmalı." önerisinde bulundu.

        Bu yönde yapılacak çalışmaya oda olarak ellerinden gelen maddi desteği aktaracaklarının altını çizen Altuntaş, "Bu işin başka da çözüm yolu yok." dedi.

        "AYAKKABI TAMİRCİLERİ DE ZOR GÜNLER GEÇİRİYOR"

        Tokat'ta 28 yıldır ayakkabı tamirciliği yapan 48 yaşındaki İbrahim Özaltun ise eskiden birçok kişinin geçimi sağladığı ayakkabı tamirciliğinin yok olmak üzere olduğunu söyledi.

        Geçmiş dönemlerin gözde mesleği ayakkabı tamirciliğiyle uğraşan esnafın bir bir işyerlerini kapatmak zorunda kaldığını kaydeden Özaltun, kendisinin mesleğin son temsilcilerinden biri olduğunu dile getirdi.

        "Son çırpınışlarımızı yaşıyoruz." diyen Özaltun, "İşlerimiz 2000 yılına kadar çok güzeldi. 2000 yılından sonra düşmeye başladı. Her yıl düşme sürekli devam etti. 2000 yılından önce kazancımız çok güzeldi. O yıllarda kendim hariç 2 kişi de yanımda çalışıyordu. Sabah olunca bir sürü ayakkabı gelir tamir için sıraya girerdi. Özellikle bayramlarda işlerimiz zirve yapardı. Dükkanın her tarafı tamir edilecek ayakkabı ile dolardı." diye konuştu.

        Geçmişte işlerinin güzel gittiği günlerin tatlı bir anı olarak hafızasında kaldığını söyleyen Özaltun, bugünlere gelindiğinde artık dükkanına tamir için arada bir ayakkabı geldiğini dile getirdi. Elde ettiği gelirle ancak evine ekmek alabildiğini ifade eden Özaltun, işlerin çok düşmesi sonucunda artık vergi ve sigortasını dahi ödeyemediğini dile getirdi. Özaltun, "Bu yaştan sonra yapacak başka bir işim veya mesleğim yok. Gittiği yere kadar götüreceğim." ifadelerini kullandı.

        "ÇIRAK BULAMIYORUZ"

        Kendisinin mesleğe başladığı dönemde çırak bulmanın çok kolay olduğunu ifade eden Özaltun, "Okullarda okuma süresi uzadı. Ayrıca mesleğin geliri çok düştü. Bu sebeple artık çırak bulamıyoruz. Biz ve bu işi devam ettiren birkaç arkadaşımız, mesleğin son temsilcileri. Bizden sonra bu işi yapacak birilerinin olacağını sanmıyorum." şeklinde konuştu.

        "ÇİN ÜRETİMİ AYAKKABILAR BİZLERİ MAHVETTİ"

        Çin'den gelen ucuz ayakkabıların kendilerini çok mağdur ettiği ifade eden Özaltun, "Bu ülkeden gelen kalitesiz, ucuz ayakkabılar hem vatandaşın cebine zarar veriyor hem de ayak sağlığına. Bu ülke ayakkabıları ucuza imal etmek adına, altında petrol ürünlerin son kalıntılarını kullanıyor. Ayrıca deri yerine kullanılan muşamba ayaklara çok zarar veriyor. Ayaklarda nasırlar oluşuyor, ayakkabı içerisinde ayaklar rahat etmiyor. Aslında ucuz ayakkabı alan en pahalı ayakkabıyı alıyor çünkü ucuz ayakkabının ömrü de çok kısa oluyor. Vatandaşlarımız da 'eskiyince tekrar yeni ayakkabı alırım' diye düşünüyor. Eskiyen ayakkabıyı tamir ettirmek yerine yenisinin alınması tercih ediliyor. Bu ayakkabıların tamiri mümkün değil. Zaten tamir etmeye kalksak yeni fiyatını buluyor. Bu sebeple ne biz ne de bu tür ayakkabıları kullanan vatandaşlar tamir ettirmeden yana değil." diye konuştu.