Gazze ve muhtemel senaryolar

Ethem Ebu Silmiyye *

Birkaç gün önce Gazze’de Fetih hareketiyle Hamas arasında yapılan görüşme somut bir neticeye varılmadan son buldu. Toplantının daha başlamadan başarısız olacağı biliniyordu. Çünkü Fetih’in Hamas’a yaptığı öneri, önümüzdeki günlerde Gazze’de meydana gelecek olaylardan sıyrılmayı, olayların ardından yükselecek eleştirileri daha şimdiden üzerinden def etmeyi amaçlıyordu. Görüşme öncesinde ve süresince Azzam El-Ahmed gibi bazı liderlerin açıkça tehditler savurmaları, önümüzdeki günlerde ambargo altındaki Gazze konusunda acı ve kesin kararlar alacaklarını duyurmaları görüşmeyi niçin yaptıklarını gösteriyordu. Fetih’in yaptığı bu tehditlerin, Amerika Dışişleri Bakanı John Kerry’nin Gazze’deki Hamas yönetiminin dokuz ay içinde düşeceğine dair yaptığı açıklamanın ardından gelmesi dikkat çeken diğer bir husus.

Fetih hareketi Hamas ile yaptığı görüşmede, ulusal meclis, başkanlık, parlamento ve belediye seçimlerinin hemen yapılmasını önerdi. Hamas daha önce olduğu şimdi de bu öneriyi reddetti. Çünkü Hamas, daha önce Kahire’de yapılan görüşmelerde kabul edilen ve birbirini tamamlayan dosyaların bir bütün olarak uygulanmasını istiyor. Hamas ile anlaştığı halde Fetih bu dosyaları hayata geçireceği tarih olan 14 Ağustos 2013’te işgal rejimiyle müzakerelere başlamayı ilan etti.

Gazze’de yapılan görüşmenin tıkanması sebebiyle, Fetih Hamas ile Kahire ve Doha’da vardığı uzlaşı anlaşmalarının bütün maddelerini rafa kaldıracaktır. Fetih bugün Mısır’daki olayları, Mısır’da İhvan’ın zayıflayan etkisini kullanarak kendisinin öne sürdüğü şartları kabul etmesi için Hamas’a baskı kuracaktır. Bu baskı ve şantajı, işgal yönetimiyle Mısır yönetiminin Gazze üzerindeki kuşatmayı daha da ağırlaştırma yoluna gittikleri bir süreçte daha da artıracaktır. Rafah sınır kapısı Mısır’ın kararıyla kapalı dururken, Mısır ordusuna ait yıkım araçları da tüneller bölgesinde Gazze’nin hayat damarları olan tünel avını sürdürüyor. Buna karşılık açık olduğu iddia edilen İsrail’in kontrolündeki Kerem Ebu Salim sınır kapısında işgalci Gazze halkına baskıyı artırmak amacıyla yük araçlarının giriş çıkışına izin vermiyor. Bu gelişmeler zaten kötü olan Gazze ekonomisini daha da kötüleştirecek.

Gazze halkının bugün yaşadığı sisli hava, bölgeyi muhtemel senaryolarla karşı karşıya getirmektedir. Gazze’ye düşman olan taraflar önümüzdeki günlerde burada “Gazze’de Hamas yönetimini düşürme” sloganı ile karşımıza çıkabilirler. Bu senaryoların Mısır’daki gelişmelere göre şekilleneceğinde hemen herkes hemfikir.

Muhtemel senaryoları ise şöyle özetlemek mümkün:

Rafah sınır kapısı kapalı tutulmaya devam edilecek ve buradan giriş çıkış yapacak yolculara dayanılmaz sıkıntılar verilecek.

Mısır Fetih ile işbirliği yaparak Avrupalı gözlemciler gelinceye kadar Rafah Kapısını tamamıyla kapatacak. Bu durum Gazze halkını inanılmaz sıkıntılara sokacak. Avrupa birliğinden gözlemcilerin gelmesi, sınıra işgal yönetiminin hâkim olması anlamına geliyor ki Filistin halkı bunu asla kabul etmemektedir.

Fetih hareketi, Gazze’deki taraftarlarının isyana kalkışmalarını sağlamak için yedi yıldır kendilerine bağladığı maaşları kesme yoluna gidecek.

Bunu birkaç kezdir dile getiren Fetih, bu tutumuyla Gazze’deki insanların mali açıdan ciddi sıkıntılar çekmelerini, bankaların kepenk kapatmasını ve piyasanın adeta durmasını sağlayacak. Fetih bu davranışıyla mensuplarını meydanlara indirmeyi başarmak ve bölgeye kaos ve anarşinin, huzursuzluk ve istikrarsızlığın yeniden gelmesini sağlamak istiyor.

Mahmut Abbas’ın ifade ettiği gibi Gazze’yi temerrüd bölgesi ilan etme.

Böyle bir kararın çok acı, tehlikeli ve ağır sonuçları olacaktır. Çünkü bu kararla birlikte Gazze’nin bütün sınır kapıları kapatılacak, üzerindeki kuşatma daha da ağırlaştırılacak, bölgedeki bütün resmi kurumlar duracak, Gazze’ye ulaşan bütün insani yardımlar kesilecek. Bunun neticesinde halk meydanlara inecek, çalkanacak ve Hamas hükümetine baskı kuracak. Halkın ihtiyaçlarına cevap veremeyecek durumda kalacak olan Hamas ağır sıkıntılar çekecek.

Gazze’ye karşı kapsamlı yeni bir savaşın başlatılması.

İşgal rejimi Gazze’deki casusları aracılığıyla boş alanlara birkaç roket attırır ve bunu bahane edip bölgeye karşı öncekilerden daha kapsamlı daha ağır ve daha yıkıcı bir savaş başlatır. Bununla temelde Gazze hükümetinin halkına karşı gereken hizmeti sunmada aciz kalmasını sağlamayı, buradaki güvenlik birimlerinin hareket alanını felç etmeyi, Fetih mensuplarını kullanarak anarşi ve kaos ortamı oluşturmayı hedefleyecek. İşgal yönetimi 2008 yılında benzer amaçlarla Gazze’ye karşı savaş başlatmış ancak amacına ulaşamamıştı.

Yukarıda saydığımız senaryolar önümüzdeki günlerde Gazze’ye karşı hayata geçirilmesi muhtemel senaryolardır. Fetih hareketi bölgedeki olaylardan istifade ederek Hamas hareketini bitirmeyi, tarafların uzlaştığı şekilde dokuz ay sonra sahayı kaparak, Filistin davasını da tamamıyla tasfiye etmeyi planlıyor. Ancak önümüzdeki günler Fetih’in başarılı olacağına işaret etmiyor. Çünkü Mısır’da meydana gelen olayların ardından Gazze’de yapılan saha çalışmaları ve anketler, bölgede Müslüman Kardeşlerle Hamas hareketine karşı halk desteğinin çok daha fazla arttığını gösteriyor. Aynı şekilde giderek ivme kazanan Hamas’ın askeri gücü de Gazze’ye karşı olası senaryoların boşa çıkmasında önemli bir rol oynayacaktır.

Filistin halkının, etrafında tezgâhlanan oyun ve dolaplardan kaçınmak için önünde duran en iyi seçeneğin ulusal birlik, uzlaşı ve barış olduğunu unutmaması gerekir. Bu uzlaşı herkesçe açık ve makbul bir temel üzerinde kurulmalıdır. Bu ortak zeminin öncelikle Filistin evinin içini düzenleme; Kudüs, özgürlük, dönüş hakkı ve mülteciler gibi herkesin uzlaştığı ulusal ilkelere dayanan milli bir projenin inşa edilmesi olduğu unutulmamalıdır.

* Filistin Haber

Gazze ve muhtemel senaryolar

Birkaç gün önce Gazze’de Fetih hareketiyle Hamas arasında yapılan görüşme somut bir neticeye varılmadan son buldu. Toplantının daha başlamadan başarısız olacağı biliniyordu...