Mısır-Suriye etkisi projeyi iptal mı ettirdi?

Birleşik Arap Emirlikleri’nin devlet şirketi TAQA Türkiye’deki kömür santralı inşaatını 2014 yılına erteledi. TAQA sözcüsü ertelemeyi “TAQA diğer harcama önceliklerine bağlı olarak Afşin-Elbistan’a ilişkin yatırım kararını 2014’e kadar erteledi” diyerek açıkladı. Bu yatırımlarla bölgeden toplam 85 milyon ton/yıl kömür, karşılığında da 45 milyar kWh/yıl enerji üretilecekti. Ancak bu erteleme ekonomi kulislerinde Mısır ve Suriye etkisi olarak yorumlandı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız da bu yorumları güçlendirecek şekilde, "Görüşmeler belirli bir seviye gelmişti. Bu kararın siyasi gerekçelere dayanmamış olmasını temenni ederim" dedi.

TAMAMEN ÇEKİLİYOR

Bakan Yıldız'ın bu sözlerine rağmen, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı yetkilileri ise yatırımın ertelenmesinin ‘normal’ olduğunu belirterek, 2014’e de fazla bir zaman kalmadığını dile getiriyor. Buna karşılık Reuters, şirkete yakın kaynaklara dayandırdığı haberinde TAQA’nın projeden tamamen çıkmayı düşündüğünü yazdı. Enerji sektörü kaynakları, TAQA’nın Türkiye’deki 12 milyar dolarlık kömür santralı projesinden değişen öncelikler nedeniyle tamamen çıkmayı planladığını belirterek, “Kendileriyle ilgili edindiğimiz izlenime göre TAQA bu projeden çıkmayı düşünüyor” dedi.

TAQA sözcüsü yaptığı açıklamada, yatırım kararının 2014’e kadar ertelendiğini belirtmiş, ancak projenin iptal edilmesi olasılığı konusunda yorum yapmamıştı.

Aslında projenin ertelenmesi bir süredir bekleniyordu. Afşin- Elbistan’a yatırım yapacak olan Birleşik Arap Emirlikleri’nin bir süredir Türk ortak aramaya başladığı, bu yüzden de projede bir ilerleme sağlanamadığı kulislerde konuşuluyordu.

TÜRK ORTAK ARIYORDU

Neşe Karanfil'in Radikal'deki haberine göre, TAQA, Afşin Elbistan’da hem rehabilitasyon yapacak hem de yeni santrallar inşa edecekti. Ocakta hükümetlerarası anlaşma yapıldıktan sonra önce ortaklık yapısı oluşturulmaya çalışıldı. EÜAŞ’ın payının yüzde 35, TAQA’nın payının da yüzde 65 olması kararlaştırıldı. Ortaklık paylarının belli olmasının ardından ev sahibi ülke anlaşmasının yapılması gerekiyordu. Ancak TAQA bu sefer de Türk ortak almaya karar verdi. TAQA hissesinden yüzde 65’lik payın yüzde 14’ü ya da daha az oran için Türk ortak aramaya başladı. Türk firmalarla görüşmelerde finansman katkısı istedi. Bunun da 1.7 milyar dolara denk geldiği belirtiliyor. Ancak TAQA önce finansman katkısı isteyince Türk firmaları ortaklığa soğuk baktı.

BAKAN YILDIZ: UMARIM SİYASİ DEĞİLDİR

Enerji Ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, BAE devlet şirketi TAQA'nın 12 milyar dolarlık yatırımı ertelemesine ilişkin, "Görüşmeler belirli bir seviye gelmişti. Bu kararın siyasi gerekçelere dayanmamış olmasını temenni ederim" dedi.

Yıldız, Afşin-Elbistan'daki yatırımların ertelenme kararına ilişkin şunları söyledi:

"Birleşik Arap Emirlikleri ile yaptığımız anlaşmanın üzerine TAQA firmasının böyle bir kararı tek taraflı alması tartışılır. Ama onlar ister erteleme kararı alsın ister devam edecek olsun biz diğer ülkelerle görüşmelere başladık. Eğer biz yurtdışından gelen zammı ve dövizdeki artışları ilk anda yansıtmıyorsak bunun nedeni kömür ve su gibi yerli kaynaklardan ürettiğimiz elektriktir. Ben TAQA'nın tercihlerinin siyasi gerekçelere dayanmamasını temenni ederim. Bunun böyle olmadığına inanmak isterim ama Mısır ve Suriye'deki gelişmelerin enerji ile ilgili konularda kendileri açısından tercih noktasına geldiğini gösteriyor. Türkiye tüm siyasi kararlılıkla yatırımlarına devam edecektir ve herhangi bir sıkıntı öngörmüyoruz."

Ne yapılacaktı?

Anlaşma kapsamında 12 milyar dolarlık yatırım öngörülüyor. Bu yatırımlarla bölgeden toplam 85 milyon ton/yıl kömür, karşılığında da 45 milyar kWh/yıl enerji üretilecekti. Afşin-Elbistan Bölgesinde Linyit Kömürü Madenciliği ve Elektrik Üretimi Alanında İşbirliğine Dair Hükümetlerarası Anlaşma’yla havzada B, C, D, E ve G sahalarında yeni santrallar inşa edilecekti. Afşin-Elbistan Havzası, 4.4 milyar ton ile Türkiye’nin linyit rezervlerinin yaklaşık yüzde 40’ını barındırıyor. Şu anda toplam kurulu gücü 2800 MW olan iki termik santral bulunuyor.

Mısır-Suriye etkisi projeyi iptal mı ettirdi?

Birleşik Arap Emirlikleri devlet şirketi TAQA, Türkiye'nin en büyük enerji yatırımı olarak görülen 12 milyar dolarlık Afşin-Elbistan kömür santralı projesini 2014'e ertelediğini duyurdu. Erteleme kulislerde 'Mısır ve Suriye etkisi' olarak yorumlandı.