Cizre'deki kazılarda 11. ve 15. yüzyıla ait bulgulara rastlandı

Şırnak'ın Cizre ilçesinde, İçkale'de yapılan arkeolojik kazı çalışmalarında 11. yüzyıl ve 15. yüzyıl arasındaki tarihlere ait bulgulara rastlandı. Mardin Müzesi arkeologlarından ve İçkale arkeolojik kazı çalışmasından sorumlu olan arkeolog Mesut Alp, "15. yy'dan 11. yy'a kadar, yani günümüzden 500 ile 900 yıl tarihleri arasında olan bir buluntumuz var. Çanak, çömlek, pipo ve sikkelerimiz mevcut." dedi.

Mardin Müzesi marifeti ile Cizre İçkale Arkeolojik Kazı Çalışmaları'na, Prof. Dr. Gülriz Kosbe'nin bilimsel danışmanlığında ve Cizre Kaymakamlığı'nın mali desteği ile 5 arkeolog ve 35 kişilik ekiple 1 Haziran itibari ile başlandı. Birinci etap, İçkale'nin mahiyetinin anlaşılması için arkeolojik sondaj çalışması ile elde edilen veriler doğrultusunda sistemli arkeolojik kazı çalışmaları ile yıl sonuna kadar sürecek.

Mardin Müzesi arkeologlarından ve İçkale arkeolojik kazı çalışmasından sorumlu olan arkeolog Mesut Alp, bölgenin; tarihi ve arkeolojik açıdan anlaşılmasının önünü açacak olan bu çalışmanın, Şırnak ili sınırları içerisinde ilk arkeolojik kazı çalışması olduğunu söyledi. Alp, "Cizre Kalesi'ne bugüne kadar hiçbir arkeoloji heyeti giremedi ve herhangi bir arkeolojik kazı çalışması da yapılmadı. Bu sebeple Cizre İçkale'de yapılan bu kazı çalışmaları ilk olma özelliği de taşıyor. Cizre İçkale, başka bir adıyla Bırça Belek'teki kazı çalışmaları, 2013 yılı Cizre Kaymakamlığı'nın mali desteğiyle Mardin Müzesi Başkanlığı'nda, Kültür Bakanlığı'nın gerekli izinleriyle başladı. Haziran ayında başlayan kazı çalışmaları itibariyle ilkin İçkale'deki doğu kısmında bazı sondaj çalışması yaptık. Bu gördüğünüz meydanda geniş bir alanda çalışmaya başladık. Buradaki amacımız ilk evlerin, kalenin geçmişi ne? Buna biraz ışık tutmak, gerçek tarihini bulmak. Bizi biraz zorlayan bir süreç var. Alan uzun bir süre askeri alan olarak kullanıldığı için sürekli zemin düzeltmeleri, asfaltlama çalışmalarından dolayı geç dönemlere ait, 18. ve 19. yy'a ait yapılar ve asfalt iç içe girmiş. Ama şans eseri büyük bir alanda da 15. yy'dan 11. yy'a kadar yani günümüzden 500 ile 900 yıl tarihleri arasında olan bir bulgularımız var. Çanak, çömlek, pipo ve sikkelerimiz mevcut. Bizim çalışmalarımızdaki önceliğimiz şöyle; 12. aya kadar İçkale'nin bütün kazılmamış alanlarını kazıp tespit etmeyi düşünüyoruz. Bu çalışma sonucu eğer zengin bir kültür varlığına denk gelirsek şu anda birçok sistem ortaya çıktı. Bu daha da genişlerse daha zengin bir şey ortaya çıkarsa nümüzdeki 3 yıl için bir planlama yapacağız. Ama şu an halihazırda 12. aya kadar kesintisiz çalışmayı hedefliyoruz." diye konuştu.

"BİLİMSEL OLARAK MİLATTAN SONRA 11. YY İLE 19. YY ARASINI KAZIYORUZ"

Bilimsel olarak, milattan sonra 11. yüzyıl ile 19. yüzyıl arası tarihlerindeki alanlarda kazı yaptıklarını söyleyen Arkeolog Mesut Alp, "Cizre İçkale'nin hani popüler tarihi bazında konuşuyorum. Herkes işte 4 binlik, 5 binlik bir yapı olduğunu söylüyorlar. Biz arkeologlar buna çok kanaat getiremiyoruz. Neden? Çünkü Cizre çok eski bir kent. Cizre belki 10 bin yıllık bir şehir. Ama bu kale 10 binlik yıl olan şehrin başlangıcında var mı yok mu onu bilmiyoruz. Nuh Nebi Camii'nde, Kırmızı Medrese civarındaki alan Cizre'nin eski alan olduğunu düşünüyorum. Bu alanda (İçkale) muhtemelen milattan sonra yani Hz. İsa'dan sonra 9. yy'dan itibaren günümüzden bin 100 yıl veya bin yıl öncesine yerleşime maruz kaldığını düşünüyoruz. Neden? Çünkü o süreçten sonra buradaki kültürlerin, buradaki birliklerin daha güçlenmiş olduğunu tahmin ediyoruz. Daha güçlü bir birlik, daha güçlü bir siyasi oluşum burada böyle bir kale yapılmasına gidebiliyor. Bizim de buradaki yoğunluklu olarak yaptığımız çalışmalar sonucunda çıkardığımız bulgular 13. ve 16. yy arası. Yani kalenin en ihtişamlı olduğu alandır. Alanda sürekli küp pişirme yerleri, çanak, çömlek parçaları çıktığı için biz zaten şimdi sarayın müştemilatındayız. Bugün itibarıyla burçların kuzeyinde gördüğünüz ve saray olarak tabir ettiğimiz alanda başladık. Bilimsel olarak biz milattan sonra 11. yy ile 19. yy arasını kazıyoruz." şeklinde konuştu.