Almanya için ‘bağlama’ vakti

Geçtiğimiz şubat ayında; Türklerin, ama en çok da gurbettekilerin gönlünü okşayan bir haber geldi Almanya’dan. Bağlamanın Almanya’da yılın enstrümanı seçildiğini haber veren Berlinli müzik otoriteleri, yıl boyunca yapılacak etkinliklerle, Türklerle özdeşleşen bu aleti Almanlara tanıtmak istediklerini söylüyorlardı. Yıl sonuna kadar sürecek etkinliklerden en önemlisi önümüzdeki ay Berlin Müzik Konseyi’nin İTÜ Devlet Konservatuarı ve Orient-Institute işbirliği ile düzenleyeceği Uluslararası Bağlama Sempozyumu. Yurtdışında düzenlenen ilk bağlama sempozyumu olan etkinlik kapsamında aralarında İTÜ Devlet Konservatuarı Bağlama Öğretim Üyesi Prof. Dr. Abdullah Koç ile İTÜ Öğretim Görevlisi ve THM sanatçısı Erol Parlak’ın da olduğu 7 akademisyen bağlamanın teknik özelliklerinden sosyolojisine ve tarihçesine kadar bir dizi konuda bilgilerini sunacak. 14-15 Eylül günlerinde düzenlenecek sempozyumda bağlamaya dair teorik bilgilerin yanı sıra Türk halk sazının icrasına ve yeni tekniklere yönelik çeşitli atölye çalışmaları yapılacak. İTÜ’den Sinan Cem Eroğlu ve Dr. Tolgahan Çoğulu’nun yönetiminde düzenlenecek atölye çalışmasında Oğur sazı, kopuz, perdesiz saz gibi bağlama çeşitlerinden örnekler sunulacak. Sempozyumdaki diğer bazı konu başlıkları ise şunlar: ‘Milliyetçilik ve Müzik Arasında Bağlama’, ‘Bağlamanın Avrupa’daki Gelişimi’, ‘Hollanda ve Almanya’da Bağlama’, ‘Bağlamada Yeni Çalma Teknikleri’.

Zaman'da yer alan habere göre; Sempozyumun en ilgi çekici oturumlarından birinin de Josef Metternich Müzik Yüksekokulu Müdürü Ruddi Sodemann’ın yapacağı ‘Bir Alman Müzik Okulunda Bağlama Deneyimleri’ başlıklı sunum olması bekleniyor. Yöneticiliğini yaptığı okulda 6 yıldır bağlama dersleri verilen Sodemann, bu dersler sırasında yaşadıkları tecrübeleri ve gözlemlerini anlatacak. Almanya’nın birçok eyaletinde düzenlenen ‘Gençler Müzik Yapıyor’ (Jugend Muzisiert) yarışmasında jüri üyeliği de yapan Sodemann, bağlamanın Almanya’da tanınmasında büyük katkısı olan bir isim.

Yeri gelmişken, bağlamanın Berlin eyaleti tarafından ‘yılın enstrümanı’ seçilmesine kadar gelen süreçte bahsi geçen yarışmanın etkisinin büyük olduğunu da söyleyelim. Jugend Muzisiert, Almanya genelinde 1963 yılından beri gençler arasında düzenlenen bir yarışma. Cumhurbaşkanlığı himayesinde Alman Müzik Konseyi’nin (Musikrat) düzenlediği yarışma, gençleri müziğe teşvik etmek misyonu taşıyor. Bugün müzik alanında ün yapmış birçok Alman’ın ilk performansını sergilediği bu yarışmaların son yıllardaki ayrılmaz parçalarından biri de bağlama. Henüz eyaletler çapında keman ve piyano gibi aletlerle yarışan bağlamanın federal düzeydeki yarışmada yerini alması ise yakın. Bu dilek aynı zamanda Berlin eyaleti Müzik Konseyi Başkanı Dr. Hubert Kolland’a ait: “Berlin’in müzik kültürünün bu yeni üyesinin kamuoyunda daha tanınır hale gelmesini istiyoruz. Umuyorum 2015’te federal çapta düzenlenecek Jugend Muzisiert yarışmasında bağlama sesi de duyarız.”

Kolland’ın dileği gerçekleşir mi bilemeyiz. Ancak geleneksel sazımızın şimdiden ‘die Bağlama’ olarak Alman diline dahil olduğu kesin. Net olan bir başka bilgi ise yine etkinlikler kapsamında kasım ayında Wagner ve Verdi gibi dünyaca ünlü müzisyenlerin eserlerinin, bağlamanın da dahil olduğu bir orkestra tarafından icra edileceği Berlin Gençlik Orkestrası konseri. Orkestraya ‘Geleceğin Dahi Bestecisi’ olarak adlandırılan Sinem Altan piyanosu, Özgür Ersoy ise bağlaması ile eşlik edecek. 20 ve 27 Ekim tarihlerinde ise geçmiş yıllarda Jugend Muzisiert yarışmalarında dereceye giren gençlerin performanslarını sergileyeceği konserler olacak.

Sırada kaval sempozyumu var

Prof. Dr. Adnan Koç/İTÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuarı Müdürü: “Bağlama Almanların eğitim planlarına da girecek. Çalışmaları devam ediyor. Ayrıca nefesli enstrümanlar üzerine yoğunlaşmış Bulgaristan Plovdiv Müzik ve Dans Sanatları Akademisi ile aralıkta 1. Uluslararası Kaval Sempozyumu yapmayı planlıyoruz. Konservatuar olarak komşu ülkelerimizle müzik alanındaki işbirliğimiz devam edecek. Kasımda Türk Musikisi Vakfı ile birlikte Japonya’da Türk müziğini tanıtmaya gideceğiz.