TCMB, enflasyonda önümüzdeki aylarda aşağı yönlü hareket bekliyor

Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB) Temmuz ayına ait fiyat gelişmeleri ile ilgili değerlendirmesini yayınladı. Temmuz ayı yıllık enflasyon oranındaki yükselişte Para Politikası Kurulu Toplantı özetinde de vurgulanan baz etkileriyle son dönemde Türk Lirası'nda gözlenen değer kaybının belirleyici olduğunu belirten para otoritesi, "Temel enflasyon göstergelerinde ise Türk Lirası'ndaki değer kaybının etkileri hissedilmeye başlanmıştır. Önümüzdeki aylarda işlenmemiş gıda fiyatlarındaki düzeltme ve enerji fiyatlarında olumluya dönecek baz etkisine bağlı olarak enflasyonun aşağı yönlü bir hareket sergileyeceği tahmin edilmektedir." denildi.

Temmuz ayında tüketici fiyatlarının yüzde 0,31 arttığını, yıllık enflasyonun yüzde 8,88'e yükseldiğini ifade eden Merkez Bankası, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Bu dönemde ÖKTG-H ve ÖKTG-I endekslerinin yıllık artış oranı önceki aya kıyasla sırasıyla 0,38 ve 0,52 puanlık artış göstererek yüzde 6,49 ve yüzde 6,09 olarak gerçekleşmiştir. Alt grupların yıllık tüketici enflasyonuna katkıları incelendiğinde, bir önceki aya kıyasla gıda grubunun katkısında belirgin bir değişim gözlenmezken enerji ve temel mal gruplarının katkısı sırasıyla 0,34 ve 0,24 puanlık artış göstermiştir. Hizmet grubunun katkısı ise sınırlı oranda artmıştır. Hizmet fiyatları Temmuz ayında yüzde 0,79 oranında artarken grup yıllık enflasyonu yüzde 7,97'ye yükselmiştir. Yıllık enflasyondaki yükseliş haberleşme ve diğer hizmetler alt gruplarından kaynaklanmıştır. Bu dönemde ulaştırma yıllık enflasyonu gerilerken kira ve lokanta otel hizmetlerinde yıllık enflasyon yatay bir seyir izlemiştir. Mevsimsellikten arındırılmış veriler hizmet enflasyonunda ana eğilimin yüksek seyrini koruduğuna işaret etmektedir. Temel mal grubu yıllık enflasyonu Temmuz ayında yaklaşık 1 puanlık artışla yüzde 4,23'e yükselmiştir. Büyük ölçüde Türk lirasındaki değer kaybının yansımasıyla dayanıklı tüketim malları fiyatları yüzde 1,58 oranında artmış, grup yıllık enflasyonu yüzde 3,47'ye yükselmiştir. Bu grupta otomobil ve mobilya fiyatlarındaki yükseliş ön plana çıkmıştır. Temel malların diğer alt gruplarında ise yıllık enflasyondaki düşüş sürmüştür. Döviz kuru gelişmelerine hızlı tepki veren gruplardaki artışlar paralelinde temel mal fiyatlarının mevsimsellikten arındırılmış artış eğilimi Temmuz ayında yükselmiştir."

Söz konusu ayda enerji fiyatlarının da yüzde 1,21 oranında arttığına işaret eden para otoritesi, şu hususlara dikkat çekti:

"Bu gelişmede uluslararası petrol fiyatlarındaki yükseliş ve Türk Lirası'nda gözlenen değer kaybı sonucunda sırasıyla yüzde 3,02 ile yüzde 2,48 oranında artan yurt içi akaryakıt ve tüp gaz fiyatları etkili olmuştur. Bu doğrultuda, enerji grubu yıllık enflasyonu baz etkisinin de katkısıyla 2,47 puan artarak yüzde 11,30 olmuştur.
Gıda ve alkolsüz içecekler grubunda yıllık enflasyon 0,16 puanlık bir düşüşle yüzde 12,72'ye gerilemiştir. İşlenmemiş gıda grubunda taze meyve-sebze fiyatları 0,30 oranında gerilerken diğer işlenmemiş gıda fiyatları et fiyatları kaynaklı olarak yükselmiştir. Sonuç olarak, bu dönemde işlenmemiş gıda grubu yıllık enflasyonu yüzde 19,35 ile geçen ayki yüksek seviyesini korumuştur. İşlenmiş gıda fiyatları Temmuz ayında yüzde 0,32 oranında artmış, grup yıllık enflasyonu yüzde 7,90'a gerilemiştir. Ekmek ve tahıllar alt grubu fiyatlarındaki artış eğilimi korunmuş, grup yıllık enflasyonu yüzde 11,63 olmuştur. Ekmek ve tahıllar dışındaki işlenmiş gıda ürünleri fiyatlarında yıllık enflasyon ise 0,27 puan gerileyerek 5,66 olarak gerçekleşmiştir."

ÜRETİCİ FİYATLARINDAKİ DEĞİŞİM

Merkez Bankası, Temmuz ayında üretici fiyatlarındaki yüzde 0,99'luk artış ve grup yıllık enflasyonun yüzde 6,61'e yükselmesiyle ilgili de şunları paylaştı:

"Tarım grubunda yıllık enflasyon yüzde 4,28 ile önceki aya kıyasla yatay seyretmiştir. Bu grupta, bitkisel ürünler ile meyve ve sebze fiyatları bu ayda yüzde 0,93 oranında artarken canlı hayvan fiyatları yüzde 1,03 oranında düşmüştür. Buğday fiyatları ise son iki aydaki sınırlı düşüşünü sürdürmüştür. Temmuz ayında imalat sanayi fiyatları yüzde 1,16 oranında artmıştır. Türk lirasında kaydedilen değer kaybı imalat sanayi alt grupları genelinde hissedilirken en belirgin artış yüzde 5,76 ile petrol ürünlerinde gözlenmiştir. Bu dönemde petrol ve ana metal hariç imalat sanayi fiyatlarının yıllık artış oranı ise yüzde 5,54'e yükselmiştir. MIGS sınıflamasına göre incelendiğinde, Temmuz ayında dayanıklı tüketim malları dışındaki bütün gruplarda fiyat artış gözlenirken en belirgin yükseliş sermaye mallarında gerçekleşmiştir. Ara malı fiyatlarındaki yükselişte önceki aya benzer şekilde demir, çelik ve demir alaşımları fiyatları, sermaye malları fiyat artışında ise cam kalıp fiyatları etkili olmuştur. Dayanıksız tüketim malları fiyatları da işlenmiş meyve-sebze fiyatlarının etkisiyle yükselmiştir. Sonuç olarak, imalat sanayi yıllık enflasyonu geçen aya göre 1,31 puan artarak yüzde 5,16 olarak gerçekleşmiştir."