Yeşil hastaneler geliyor, tesislerde çevre yönetim birimleri kurulacak

Son yıllarda sayıları giderek artan çevre dostu yeşil binalar ofis, alışveriş merkezi ve konut alanlarına yenileri ekleniyor Sağlık Bakanlığı'na bağlı yatak kapasitesi 20 ve üzerinde olan tesislerde 'Çevre Yönetim Birimi' kurulacak. Birim, sağlık kuruluşları için atık yönetim planları hazırlayacak. Atıkların ayrıştırılması ile ilgili el broşürleri hazırlanarak hasta yakınlarını dağıtılacak. Sağlık tesislerinde görevli personele, hasta, hasta yakınları ve stajyer öğrenciler ile atık taşıma ve toplama personeline eğitim verilecek. Atık toplama ve ayrıştırma işlemlerinde etkin çalışan personel ve kliniğe ödül verilecek.

Sağlık tesislerinde atık yönetiminin gerek yönetsel ve mali açıdan gerekse çevresel yükümlülükler çerçevesinde üzerinde durulması gereken bir konu haline geldiğini belirleyen Sağlık Bakanlığı önemli bir çalışmayı hayata geçiriyor. Bakanlık, sağlık kuruluşları için atık yönetim planları hazırlayacak. Bu planlar kapsamında atıkların kaynağında toplanması, ayrı ayrıştırılması, geçici depolanması, personelin eğitilmesi, bertaraf harcamalarının karşılanması, tıbbi ve tehlikeli atık miktarını kayıt altına alınacak. Bu kapsamda bakanlığa bağlı yatak kapasitesi 20 ve üzerinde tüm sağlık tesisleri bünyesinde Çevre Yönetim Birimi kurulacak. Bu birim, sağlık tesislerindeki çevre ve atık yönetimi çalışmalarının koordinasyonu, rehberlik, takip, denetim, danışmanlık, kayıt ve eğitim işlerini yürütecek. Çevre yönetim birimi kuran sağlık tesisleri Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'ndan onay alacak.

        Birim, Kamu Hastaneler Birliği Genel Sekreterlik bünyesindeki Tıbbi Hizmetler Başkanı'na bağlı olarak faaliyetlerini yürütecek. Birimde çevre mühendisi veya bu bölümde yüksek lisans, doktora yapmış olan bir kişi ve en az bir çevre görevlisi görev alacak. Ayrıca enfeksiyon, biyokimya, mikrobiyoloji, radyoloji, farmasötik alanlarında çalışan görevlilerin yer alacağı birimdeki çevre görevlilerinin sayısı gereksinime göre arttırılacak.

        Bu birim çevre kirliliğine neden olan faaliyetlerin mevzuata uygunluğunu ve alınan tedbirlerin sahadaki uygulamalarını değerlendirecek. Çevre yönetimi ve faaliyetlerini belirleyerek koordine edecek. Yönetmelik hükümlerince yılda en az iki defadan az olmamak üzere kendi iç tetkiklerini gerçekleştirecek. Endüstriyel atık planı yapıp rapor hazırlayacak. Çevresel konularda alınması gereken izin, lisans ve belgeleri alacak. Çevresel konularda görüşme ve yazışmalar yapacak. Sağlık tesisinde görev alan tüm çalışanlara çevresel konularda eğitim verecek. Hasta ve hasta yakınlarına çevre bilincini geliştirecek eğitim çalışmaları yapacak. Temizlik ve yemekhane hizmetlerinin muayene kabul ve kontrol aşamalarında görev alacak. Çevre ve atık yönetimi ile ilgili acil eylem planları hazırlayacak.

        EVSEL ATIKLARA GERİ DÖNÜŞÜM

        Evsel atıklar kaynağında en aza indirecek geri dönüşüm (cam atıklar, kağıt atıklar, piller) sistemi uygulanacak. Ambalaj atığı oluşumu ve miktarının azaltılması amacıyla kaynakta ambalaj atıklarının ayrı bir şekilde mavi poşet torbalarda toplanıp kağıt atık konteynırına ulaşımı sağlanacak. Tıbbi atıklarını oluşumunun azaltılması amacıyla gereksiz tek kullanımlık ürünlerin alımından uzak durulacak. Yeniden kullanılabilir ürünler titizlikle tespit edilecek. İğne uçları için güvenli enjektörler kullanılarak, atık kutuları yeniden kullanılabilir konteynerlerden olacak. Tek kullanımlık tıbbi ürünlerin örneğin Enjektör ambalajları, serum poşetleri ilaç kartonları, serum seti poşetleri geri dönüşüm için veya evsel atık olarak toplanacak. Tıbbi atık poşet ve kovaları kantin, tuvalet, EKG ve USG odaları gibi uygun yerlere konacak. Ağır metal içeren atıklar Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'ndan lisanslı firmalara tutanakla teslim edilecek. Piller için ayrı toplama kapları kullanılacak. Gelecek için geri dönüşüm ve sağlıklı çevre gibi projeler başlatılarak çalışanların ve vatandaşların farkındalığı arttırılacak. Tıbbi ve tehlikeli atıkların içeriği ve niteliği konusunda afişler hazırlanacak ve anketler düzenlenecek. Atıkların ayrıştırılması ile ilgili eğitim spotları hazırlanacak ve sağlık tesislerin kapalı devre sistemi içinde yayınlanacak. Sağlık tesislerinde atıklar nasıl ayrıştırılabilir, neleri geri dönüştürebiliriz, geri dönüşüm neden önemlidir, nasıl geri dönüşüm yapılabilir gibi konuları kapsayan el broşürleri hazırlanarak hasta yakınlarını dağıtılacak. Hasta odalarının görünen yerlerine atık ayrıştırma afişleri asılacak.

        SAĞLIK ÇALIŞANLARI, HASTA VE YAKINLARINA EĞİTİMİ VERİLECEK

        Sağlık tesislerinde görevli her personele yılda iki kez hizmet içi eğitim verilecek. Eğitim alan kişiler belgelendirilecek. Ayrıca hasta, hasta yakınları, stajyer öğrenciler ile atık taşıma ve toplama personeline eğitim verilecek. Eğitim kurslarında öncelikle şu konular ele alınacak: "Atıkların tanınması ve sınıflandırılması, atıklarını kaynağından sınıflarına ayrıştırılması, sağlık tesisi içi taşıma ve depolama için uygun şekilde hazırlanması, uygun ekipman ve malzemelerin seçilmesi ve hazırlanması. Personel için uygun koruyucu donanımın temin edilmesi ve kullanılması, toplama ve taşıma ekipmanının bakımı temizlenmesi ve dezenfeksiyonu, atıkların sağlık kuruluşu içinde geçici depolanması, nihai bertaraf yöntemleri ve teknolojileri, personelin bilgilendirilmesi ve motivasyonu, ödül ve cezai uygulamalar."

        Atık toplama ve ayrıştırma işlemlerinde etkin çalışan personel ve kliniğe personelin daha konforlu çalışma alanı ihtiyaçları için harcanması amacıyla ödül verilecek. Takdir panoları hazırlanarak, kliniklerin atık çalışmaları derecelendirilecek. Dönem başı cazip ödüller belirlenerek, dönem sonu bu ödülü hak eden kliniğe verilecek. Atıkta verimli çalışma gösteren dönemin personeline ayrı bir ödül verilecek. Yanlış ve doğru ayrıştırma yapan yerler fotoğraflanacak. Yanlışlık yapanlar uygun bir şekilde uyarılacak.