Elektronik beyan ile yıllık 57 milyon Euro tasarruf hedefleniyor

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından düzenlenen 'Transit Beyannamesi' 26 bine yaklaşırken; taşıyıcılara verilen kapsamlı teminat izni 450 milyon TL'ye, bu teminatla yapılan işlemler 500 milyon TL'ye ulaştı. Avrupa'ya TIR Karnesi yerine elektronik beyan ile yapılacak taşımalardan da yıllık en az 57 milyon Euro tasarruf sağlanmasını hedefleniyor.

Kağıt beyanname bazlı işlemlerin yerine tamamen elektronik veri alış verişi temeline dayanan NCTS uygulaması, 1 Ocak 2012 tarihi itibariyle ulusal transit işlemlerinde, 1 Aralık 2012 tarihi itibariyle de ortak transit işlemlerinde kullanılmaya başlandı. Ortak Transit Sözleşmesine taraf olan Avrupa Birliği, EFTA ülkelerinden İzlanda, Norveç, İsviçre ile Türkiye'yi kapsıyor. Ortak transitin 4 ana unsuru söz konusu: Hızlı, Kolay, Güvenli ve Avantajlı Transit. Halen bir aracın Avrupa'ya ortalama gidiş-dönüş süresi ortalama 12 gün. Bakanlığın uygulamaya başladığı ortak transit uygulaması ile bu süre 9 güne düştü. Gümrükler, Avrupa'daki yaklaşık 3 bin gümrük idaresi ile karşılıklı veri transferi yoluyla doğrudan entegre hale geldi.

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nın Transit işlemleri, hareket noktasından varış noktasına kadar her aşamada elektronik ortamda izlendi. Berlin'den Mersin'e gerçekleştirilecek bir ortak transit işleminde araç ve eşya Berlin gümrüğünden yola çıktığı anda beyanname bilgileri Türkiye'ye giriş yapacağı Kapıkule ve Mersin varış gümrüğünde gördü.

KISA ZAMANDA 26 BİN ADET ORTAK TRANSİT BEYANNAMESİ VERİLDİ

Ortak transit kapsamında, 1 Aralık 2012 tarihinden bu yana Avrupa'dan Türkiye'ye 21 bin, Türkiye'den Avrupa'ya yaklaşık 5 bin olmak üzere toplamda, 26 bin transit evrakının düzenlendiği ve her geçen gün ortak transitin taşıyıcılarca daha fazla tercih edildiği gözlemlendi.

Ulusal düzeyde, 1 Aralık 2012 itibariyle de ortak transit rejimi çerçevesinde başlatılan NCTS uygulaması dahilinde, bugüne kadar 40 firmaya kapsamlı teminat izni verildi. Bu firmalar toplamda 300 milyon TL ulusal transit işlemlerinde geçerli, 150 milyon TL hem ulusal hem ortak transit işlemlerinde geçerli olmak üzere toplam 450 milyon TL tutarında teminat mektubunu bakanlığa sunuldu.

Sistemde mevcut bulunan 450 milyon TL lik kapsamlı teminat mektubu ile 200 bine yakın beyanname işlem görürken, bu beyannameler için taahhüt edilen teminat tutarları toplamı 8,5 milyar TL'ye yaklaşmış bir başka deyişle 450 milyon TL'lik teminat ile yaklaşık 18 kat daha fazla bir işlem yapıldı.

Ortak transit işlemlerinde kullanılabilen teminatların ve sistemdeki firmaların sayısının artması ile birlikte ortak transitin kullanımı daha büyük bir ivme ile artacak ve bunun sonucunda transit işlemleri daha da kolaylaştı.

KAPSAMLI TEMİNAT İLE 18 KAT FAZLA İŞLEM YAPILDI

Ortak transitte yer alan basitleştirilmiş usullerden bir tanesi olan 'Kapsamlı Teminat' transit işlemlerinde kullanıldı. Bu kapsamda şekli 'Sözleşme ve Gümrük Yönetmeliği' ile belirlenmiş banka teminat mektupları ve ilgili evraklar bakanlığa sunuldu. Bakanlıkça yapılan inceleme neticesinde gerekli şartları taşıyanlara bu imkan sağlandı. Bu basitleştirme ile gümrük idarelerinin tahsil etmesi gereken alacaklarının daha güvenli bir şekilde teminat altına alınması, asıl sorumluların teminatlarının eşyanın varış idaresine geldiğinin bildirilmesi ile yeniden kullanılabilir hale gelmesi, gümrük idareleri arasında teyitleşmenin beklenmeden sistem üzerinden gönderilen mesajlar ile transit işlemlerinin ibra edilmesi ve teminatların yeniden kullanılabilmesi, belirli koşulların sağlanması durumunda referans tutarın yüzde 50 ve yüzde 30' una kadar indirilerek verilen teminat mektubu değerinden daha fazla işlem yapılabilmesi, yine belirli koşulların sağlanması durumunda firmalara teminattan vazgeçme izninin verilerek teminat mektubu olmaksızın transit beyannamelerinde teminat kullanabilmesi, uluslar arası geçerliliği olan kapsamlı teminat ile sözleşme tarafı diğer ülkelerde transit beyannamesi açılabilmesi gibi birçok kolaylık sağladı.