Dalgakıran: Yabancı firmalar yerli projelerde dahi makinelerimizi kullanmıyor

Makine ve Aksamları İhracatçıları Birliği Başkanı Adnan Dalgakıran, yabancı mühendis ile firmaların yerli projelerde bile Türk makinelerini kullanmadığından yakındı. Dalgakıran, cari açığı indirme adına yerli makine kullanımının teşvik edilmesi gerektiğini vurguladı.

Makine ve Aksamları İhracatçıları Birliği Başkanı Dalgakıran, gazetecilerle iftarda bir araya geldi. Buluşmada ihracat ile imalat adına sorunları anlatan Dalgakıran, yabancı mühendis ile firmaların yerli projelerde dahi Türk makinelerini kullanmadığından şikâyet etti. Bu durumun cari açığı artırdığını dile getirdi.

Türkiye'de faaliyet yürüten uluslararası mühendislik firmalarının projeleri için irtibatta oldukları ülkelerin veya kendi ülkelerinin ürünlerini tercih ettiklerini belirten Dalgakıran, "Alman bir mühendislik firması Türkiye'de proje yapıyor. Bu projenin bütün makinelerini Almanya'dan alıyor. Örneğin; bizim hemen hemen bütün termik santrallerimizi yabancı firmalar yapmış durumda. Bir termik santralin bakımı 500 milyon dolar. Gelen yabancı yatırımcı ürettiği termik santralin bütün makinelerini kendi ülkesinden getirdiği gibi bakımını da kendi yapıyor ve her bakımda 500 milyon dolar paramız dışarı gidiyor." ifadelerini kullandı.

En önemli hedeflerinin yabancı firmaları yerli makine kullanımına teşvik etmek olduğunu aktaran Dalgakıran "Katma değerli yerli makine kullanımını arttırmak için yakın vadede en belirgin planımız mühendislik firmaları, teknik firmalar gibi makine sektörünün paralel ilerlediği alanlarla faaliyetlerde bulunmak olacak." dedi.

İLK 6 AYDA SEKTÖR YÜZDE 5 BÜYÜDÜ

İhracat rakamlarına da değinen Adnan Dalgakıran, bu alanda başarılı bir trend ortaya koyulduğuna işaret etti. Dalgakıran, ilk 6 ayda Türkiye'nin ihracatının ortalama yüzde 2,5 büyüdüğünü; makine sektörünün ihracatının yüzde 5 büyüdüğünü bildirdi. Temmuz ayı için yüzde 15 gibi bir büyüme tahmin ederken, 2023 hedefinin de 100 milyar dolar ihracat olduğunu duyurdu.

Türkiye'nin cari açık sorununun en önemli sebebinin katma değerli üretim yapamaması olduğunu savunan Dalgakıran, şunları kaydetti:

"Geçen sene yüzde 2,4 büyüme elde ettik. Bunun içinde imalat sanayinin payı gerilerde. Sanayinin büyümesi diğer alanların gerisinde kaldı. Milli gelir oluşumunda imalat sanayiinin payı yüzde 15 idi. Bu rakam ileri ülkelerde 30 seviyesinde. Bu oranı aşmaya ve üretimde katma değerli ürünlerle Türkiye'de daha çok büyümeye ihtiyaç var. Türkiye'nin, diğer sektörlerde olduğu gibi makine sektöründe de belirlenen hedefi yakalaması için büyümesini bir miktar artırması gerekiyor."

KORUMACI UYGULAMALAR İHRACATI ENGELLİYOR

Dünyayı vuran ekonomik bunalım ve ticari uygulamaların ihracatta büyümeye engel olduğunu vurgulayan Makine ve Aksamları İhracatçıları Birliği Başkanı, şöyle devam etti:

"Aynı kulvarda yarıştığımız BRIC ve Asya ülkelerine ihracatta o ülkelerin uyguladığı korumacılıktan dolayı ciddi sıkıntı çekmekteyiz. Şu an Çin'e, Hindistan'a makine ihraç etmeye niyetlenen Türk firması yüzde 25-30 gibi ciddi oranlarda gümrüklerle karşı karşıya kalıyor. Ama aynı ülkeler yüzde 3 gümrükle kendi ürettikleri makineleri Türkiye'ye rahatlıkla sokabiliyor. Bu ciddi bir haksız rekabet doğuruyor."

Adnan Dalgakıran, Türkiye'nin Avrupa Birliği'nin (AB) diğer ülkelerle yaptığı serbest ticaret anlaşmalarının dışında tutulmasının da makine sektörü için tehlikeli olduğunu ifade etti.

"KALİFİYE ELEMAN İHTİYACIMIZ VAR"

Kalifiye eleman bulmakta güçlük çektiklerine temas eden Dalgakıran,"İnsan kaynağımız ve eğitim ortamımız sıkıntıda. Varolanlar da büyük şehirlerinde hayatını idame ettiriyor. Dolayısıyla yatırımlarımızı geri kalmış şehirlerde yapmamız mümkün değil. O halde de karşımıza büyük şehirlerde pahalı arazilerden çıkıyor, firmalar da buralara yatırım yapma imkânını bulamıyor. Oysa şu anda hem ben hem de pek çok arkadaşım uygun yerler bulmaları halinde 2-3 katı büyüyebileceğimizi biliyoruz. Bu sorun aşıldığı takdirde makine sektörü önemli oranda büyüyecektir." dedi.

Türkiye'nin en ileri ürünlerin yanında, ortalama yaşı 20 olan makineleri ithal eden bir ülke olduğundan dert yanan Dalgakıran, "Bu ürünleri sadece kullanabilir olmak bizi dünyanın 10 büyük ekonomisi içine sokmaz. Bizi dünyanın 10 büyük ekonomisi arasına sokacak olan bu teknolojileri üreten ülke olmakta. Vakit kaybetmeden Türkiye bütün odağını katma değere çevirmeli ve bu alanda ciddi bri devrim yapma durumuna yönelmeli. Türkiye'nin gelişmiş ülkelerle arasındaki makası kapatmak için büyümekten daha çok bir sıçramaya ihtiyacı var." yorumunu yaptı.

MAKİNENİN KİLOGRAM FİYATI 6,5 DOLAR

Dalgakıran, Türkiye'nin makine ihracatının kilogram fiyatının ortalama 6,5 dolar olduğundan, bu rakamın Almanya'da 60-70 doları bulduğundan söz etti.

Türkiye'nin ithal ettiği makinenin yüzde 70 kadarının yine ülke içinde üretilebildiğine dikkat çeken Dalgakıran "Makine sektöründe ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 50'lerden yüzde 45'lere geriledi. İthalatımız 27 milyar dolar civarında." açıklamalarında bulundu.