Dolar

34,8959

Euro

36,5882

Altın

3.011,31

Bist

10.058,63

Minarede mahya siyaseti

Derin Tarih dergisinin 16. Sayısında mahyaların siyasi yönüne ışık tutan bir yazı yer alıyor. İsmail Kara’nın kaleme aldığı “Mahyalar Üzerinden Minarede Siyaset” başlıklı yazı Müslüman hafızaya hitap etmenin ve vatandaşı kazanmanı yollarından birinin camiler, minareler üzerinden arandığını gösteriyor

12 Yıl Önce Güncellendi

2013-07-11 13:44:08

Minarede mahya siyaseti

Ramazan ayının güzellikleri olan mahyaların İslâmi içerikli olmasına alışkınız da, "Varol İnönü", "Atatürk" "Türk Yılmaz" gibi mahyalar olduğunu da bilmiyorduk. Ama varmış. Bu ilginç ve şaşırtıcı mahyaları ve siyasetini İsmail Kara Derin Tarih dergisinde "Mahyalar Üzerinden Minarede Siyaset" başlığıyla yazdı. Cumhuriyet devrine ait en eski mahya listesi 1928 tarihli. Bir din dersi kitabının sonunda yer alan mahyalardan birkaçı şunlar: Müslümanlık insanlık dinidir. Allah çalışıp kazananları sever. Türk Yılmaz. Türkler Cumhuriyetperverdirler. Türklerin istikbali teyyareciliktir. Birlik kuvvettir ayrılık zaaftır.

İkinci mahya listesi ise 1932 tarihli. Dolmabahçe mahyacısı Nazmi Efendi'nin bir röportajındaki beyanlarına göre İstanbul'un 11 selatin camisinde kurulacak mahya metinleri arasında şunlar var: Tayyareye yardım. Vatandaş hesabını bil. İktisada alışalım.

Para biriktir.


Üçüncü liste ise Süheyl Ünver'in 1949'da hazırladığı bir liste. 1950 seçimlerinden aşağı yukarı bir yıl öncesine ait bu mahya listesi de dikkat çekici. "Tanrı uludur. Tanrı elçisi Muhammed. Allah bes. 22 yaşında devir açan Fatih. Camii Koru. Cami vatan parçasıdır. Camiler yurdun tapulu malıdır. Camiler bize emanettir. Ha Tanrısız gönül ha camisiz vatan. Camiler yurdun zinetleridir. Onarmak yapmakla birdir. Onarıma katılalım. Korursanız koruruz. Bizi onaran onsun yaradan. Kör kazmaya ne kurbanlar verdik. Bizi onarın bayram edelim. Hayır yap hayırla anıl."

Kara, bu mahyaların CHP'nin son iktidarında laiklik politikalarının gözden geçirildiğine işaret edip etmediği üzerinde düşünülmesi gerektiğini belirtiyor. Camilere çok vurgu yapılmasını da bu çerçevede anlamanın mümkün olduğunu söyleyerek şöyle devam ediyor Kara: "bir.ok caminin harap olmasına, yıkılmasına, kaba bir şekilde kullanılmasına, birçoğunun alınıp satılmasına yol açan, müsaade eden, bu yüzden Müslüman halkın içten içe nefret ettiği bir iktidarın, bir zihniyetin kendini ne kadar zorda hissettiğinin işaretleri olmalıdır."

Dördüncü mahya listesi ise DİB yardımcısı Tayyar Altıkulaç imzasıyla 16 Ağustos 1975'te valilik ve kaymakamlıklar üzerinden müftülüklere gönderilen "Ramazan Programı" yazısının eklerinde yer alıyor. Bu listede dikkat çeken mahyalar şunlar: "Cihad, kuvvet ve hayattır. Çalışmak ibadettir. Cennet kılıçların gölgesindedir. Vatan hepimiz, hepimiz vatan için. Namaz dinin direğidir. İçki her kötülüğün anasıdır. Haya imandandır." 1975 yılında İslamcılık dahil siyasi fikri akımların yükselişte olduğu bir tarihte pek etliye sütlüye karışmak istemeyen DİB'in ve hikmet-i hükümeti kollayan Altıkulaç'ın cihad ve içki konulu mahyalar teklif etmesini manidar bulan Kara, yazısını şu cümlelerle bitiriyor: "Bir rivayete göre dinî alan dahil her şeyin iyiye doğru gittiği, her fikrin dile getirilebildiği günümüzde bu tür mahyaları kimse teklif etmek ister mi? Diyelim ki etti, nasıl karşılanır acaba?

Türkiye çok değişti, diyorsunuz, duyuyorum."









SON VİDEO HABER

Annenin uyuşturucu isyanı: 'Oğlumu kurtarın, artık kafayı yedim!'

Haber Ara