Avrupa Birliği'nin yeni dönem başkanı

Litvanyalı gazeteci Egle Merkyte 2011 yılında Brüksel'e gelmiş. 27 yaşındaki muhabir geldiği zaman karşılaştığı tabloyu şöyle anlatıyor: “İki yıl boyunca burada bizden hiç kimse yoktu. Tüm Avrupa Birliği içinde Brüksel'de gazetecisi olmayan tek ülke bizdik. Daha derin bir kriz içerisinde bulunan Letonya'nın bile Brüksel'de sabit bir muhabiri vardı. Başka ülkelerin daha da fazla sayıda muhabirleri vardı. Bir tek bizden kimse yoktu.”

Ancak bu durum bugünlerde değişmek üzere. Başkent Vilnius'tan iki gazeteci daha Litvanya hükümetinin malî desteğiyle Brüksel'in yolunu tuttu. Zira Litvanya 1 Temmuz itibariyle Avrupa Birliği Konseyi dönem başkanlığını devralıyor.

Küçük Baltık ülkesi

Bu küçük ülke için büyük bir görev. Litvanya Sovyetler Birliği'nden ayrılarak bağımsız bir devlet olduğundan beri nüfusunun beşte birini kaybetti. Ülkede yaklaşık üç milyon kişi yaşıyor. Bu sayı, Almanya'nın başkenti Berlin'de yaşayan insanların sayısından daha az. Yaklaşık 10 yıldır Avrupa Birliği'nin bir üyesi olan Litvanya Euro Bölgesi'nin bir parçası değil. Ülkede para birimi olarak euro değil Litvanya litası kullanılıyor. Litvanya dönem başkanlığını, 7 kere bu görevi yerine getirmiş olan, müzakereler konusunda tecrübeli bir ülkeden, İrlanda'dan devralacak.

Vilnius Üniversitesi Siyasi Bilimler Enstitüsü Direktörü Ramunas Vilpisauskaus çetin müzakereler sırasında Litvanya'nın zorlanabileceği görüşünde: “Dönem başkanı olarak etkin ve diğer Avrupa Birliği üyeleri tarafından güvenilir olabilmesi için bir ülkenin öncelikli konular olarak belirlediği alanlarda başarılı bir politik geçmişe sahip olması gerekir.”

Litvanya'nın ağırlık vereceği konular

Litvanya'nın enerji, Baltık Denizi Bölgesi'nde kalkınma, Avrupa Birliği dış sınırlarının kontrolü gibi konulara ağırlık vermesi bekleniyor. Ayrıca kendi doğu komşuları Ukrayna, Gürcistan, Ermenistan ve uzun vadede Belarus ile Avrupa Birliği'nin daha yakın bir işbirliği içinde olmasını hedefliyor. Kasım ayı sonunda Litvanya hükümeti, bu ülkeleri "Doğu Ortaklığı" adı altında bir zirvede buluşturacak. Başkent Vilnius'ta Ukrayna ile bir ortaklık anlaşmasının imzalanması sağlanabilirse bu, Litvanya açısından büyük bir başarı olacak. Ancak gözlemciler bunu muhtemel görmüyor, zira Ukrayna'daki siyasi ortam buna izin vermiyor. Avrupa Birliği her şeyden önce tutuklu eski başbakan Yulya Timoşenko'ya uygulanan seçmeli hukuku eleştiriye tutuyor.

Siyaset bilimci Ramunas Vilpisauskas "Başarılı olmamız Ukrayna, Moldova ve Gürcistan gibi ülkelerdeki duruma ve bu ülkelerdeki liderlerin reformları hayata geçirip geçirmemesine bağlı. Litvanya'nın burada olup bitenleri etkileme imkânları ise son derece kısıtlı" diyor.

Devlet başkanı Avrupa'ya yakın

Bu yıl Almanya'da verilen Uluslararası Şarlman Ödülü'ne layık görülen Litvanya Devlet Başkanı Dalia Grybauskaite Avrupa'ya yakın bir isim. Grybauskaite Deutsche Welle'ye verdiği demeçte Avrupa‘nın bu ülkeleri demokrasi ve insan hakları konusunda daha fazla adım atma yönünde ikna edemediği bir durumda kendilerinin de elinden fazla bir şey gelmeyeceğini belirtiyor. Avrupa'nın bu ülkeleri gözden kaybetmemesi ve sabır göstererek teşvik etmesi gerektiğini sözlerine ekliyor. Grybauskaite “Dönem başkanlığımız sırasında gündemimizin yüzde 85'ini bize bizden öncekilerden miras kalan konular oluşturacak. Bunlar arasında ekonomik sorunlar, bankacılık birliği, enerji, dijital gündem gibi konular var” ifadelerinde bulunuyor.

Ayrıca Birlik'in yeni üyesi Hırvatistan'ın da sürece katılması gibi bir görev var. 2014 yılında yapılacak Avrupa Parlamentosu seçimleri de bir başka gündem maddesi. Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso'nun deyimiyle Litvanya'yı Konsey'de ve Avrupa Parlamentosu'nda zorlu bir çalışma dönemi bekliyor.

Kendisini bekleyen görevlerin farkında olan Litvanya da bu nedenle Brüksel'deki siyasi personelini üç katına çıkardı. Halihazırda diplomatlar, çeşitli konularda uzmanlaşmış özel temsilcilerden oluşan yaklaşık 200 kişi Brüksel'de bulunuyor.

(Deutsche Welle Türkçe)

Avrupa Birliği'nin yeni dönem başkanı

Litvanya, Avrupa Birliği Konseyi dönem başkanlığını 1 Temmuz tarihinde İrlanda’dan devralıyor.